Theo Bloomberg, đương kim Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang nỗ lực vượt qua nhiều vụ bê bối trong những tháng qua để có thể đắc cử và trở thành người nắm quyền thủ tướng lâu nhất cường quốc kinh tế thứ ba thế giới.
Tỉ lệ thăm dò chiến thắng rất cao
Với những diễn biến chính trị đang diễn ra ở Nhật Bản thời gian qua và hiện tại, dù gặp một số khó khăn nhưng cuộc bầu cử ban lãnh đạo đảng cầm quyền Dân chủ Tự do (LDP) không phải là điều khó khăn với ông Abe.
Giới quan sát cho rằng đương kim thủ tướng không phải đối mặt với các đối thủ đáng gờm trong nội đảng khi tranh cử tiếp tục nhiệm kỳ chủ tịch đảng - thủ tướng Nhật Bản lần thứ ba liên tiếp.
Bloomberg dẫn kết quả các cuộc khảo sát thăm dò ý kiến của giới truyền thông với các nhà lập pháp lẫn các thành viên của đảng LDP - những người sẽ bỏ phiếu tín nhiệm vào ngày 20-9 tới đây - cho thấy ông Abe có thể sẽ đối đầu với cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Shigeru Ishiba, người đang có những biểu hiện được đánh giá tích cực hơn so với ông Abe trước công chúng Nhật Bản.
Ông Ishiba tuyên bố tranh cử trong cuộc bầu cử ban lãnh đạo đảng LDP hồi đầu tháng này với mục tiêu “khôi phục niềm tin trong chính phủ”.
Một trong những cam kết chính sách tranh cử đáng chú ý của cựu lãnh đạo quốc phòng chính là thu hẹp khoảng cách phát triển kinh tế ở Nhật Bản, vốn đang bị chỉ trích là ngày càng bị nới rộng. Đồng thời ông Ishiba cam kết phát triển đồng đều thủ đô Tokyo cũng như các khu vực khác. Ông Ishiba từng hai lần tranh cử chủ tịch LDP, trong đó năm 2012 thất bại trước ông Abe.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Ảnh: BLOOMBERG
Ngoại trưởng Nhật Bản Seiko Noda - một trong hai phụ nữ làm việc trong nội các - cũng bày tỏ sự quan tâm việc tranh cử lãnh đạo LDP. Tuy nhiên, theo đánh giá của Bloomberg, so với ông Ishiba thì bà Noda khả năng sẽ gặp phải nhiều khó khăn hơn trong việc vượt qua hàng chục ứng viên khác trong LDP để chiến thắng.
Thủ tướng Abe vẫn còn gặp ít nhiều khó khăn khi ông và đệ nhất phu nhân Akie Abe dính líu đến vụ bê bối mua bán đất công hồi tháng 3 năm nay. Bộ Tài chính Nhật Bản thừa nhận đã xóa tên bà Akie Abe khỏi tài liệu chính thức liên quan đến quyết định giảm giá “khổng lồ” lên đến 85% so với giá gốc đối với mảnh đất thuộc sở hữu của chính phủ, dự kiến được dùng để xây dựng một trường tiểu học.
Việc ông Abe ủng hộ Nippon Kaigi - một nhóm vận động hành lang phe bảo thủ mà hiệu trưởng trường học có liên quan - cũng bị xóa khỏi tài liệu trước khi nộp công tố viên. Điều này khiến ông Abe phải công khai xin lỗi công chúng và nhiều ý kiến cho rằng sẽ khó có một nhiệm kỳ thứ ba liên tiếp dành cho đương kim thủ tướng.
Tuy nhiên, tỉ lệ ủng hộ của ông Abe đã được phục hồi đáng kể. Theo khảo sát của Kyodo, công bố hôm 26-8, tỉ lệ đồng thuận với nội các của ông Abe đã tăng lên mức 44,2%, cao hơn so với mức phản đối là 42,4%. Trong khi đó khảo sát này cũng cho thấy thủ tướng được 77% các nhà lập pháp của LDP ủng hộ - phản ánh tương lai lạc quan của ông Abe.
“Tôi quyết tâm dẫn dắt Nhật Bản trong vai trò chủ tịch đảng LDP, cũng như vai trò thủ tướng Nhật Bản trong thời gian ba năm tới. Tôi sẽ lãnh đạo đất nước tiến về phía trước trong giai đoạn mới” - ông Abe phát biểu trong chuyến thăm đảo Kyushu, phía Nam Nhật Bản hôm 26-8.
Cơ hội thứ ba
Nếu chiến thắng vào tháng 9 này, ông Abe sẽ lãnh đạo Nhật Bản đến năm 2021.
Thời gian ba năm sẽ là “cơ hội thứ ba” để đương kim thủ tướng 63 tuổi có thể tiếp tục thúc đẩy các chính sách kiểm soát thành công tình trạng giảm phát kéo dài, sửa đổi một số điều khoản của hiến pháp để tăng cường hòa bình và ổn định cho đất nước, nhất là trong bối cảnh Kyoto đang “chật vật” chịu ảnh hưởng với các chính sách thương mại của Washington - một đồng minh truyền thống quan trọng mà Nhật Bản né tránh đối đầu.
Ngoài ra, ông Abe cũng đang gặp một số chỉ trích từ phía ứng viên Ishiba. Cựu lãnh đạo quốc phòng Ishiba thừa nhận chính phủ Abe đã có những cải thiện tích cực đáng kể trong vấn đề việc làm và phát triển của các doanh nghiệp.
Tuy nhiên, ông Ishiba - trong chiến dịch tranh cử hiện nay của mình - đã lên tiếng chỉ trích ông Abe đã không thể tạo ra không gian tranh luận, phản biện cần thiết trong nội bộ LDP để xây dựng chính sách. Bên cạnh đó, ông Ishiba còn chỉ trích kế hoạch điều chỉnh hiến pháp do chính quyền Abe đề xuất là quá vội vàng.
Dù được dự báo sẽ không khó khăn nhiều trong việc vượt qua các đối thủ tranh cử nhưng chắc chắn ông Abe cần thể hiện nhiều hơn để chiến thắng lòng tin và sự kỳ vọng của người dân khi đặt chân vào kỷ nguyên lãnh đạo Nhật Bản lần thứ ba.
Ông Shinzo Abe cho đến nay đã làm thủ tướng Nhật Bản 6,7 năm. Nếu thắng cử, ông Abe sẽ có thể trở thành người nắm giữ vị trí thủ tướng lâu nhất lịch sử Nhật Bản. Một số nhân vật khác có thể kể đến là Taro Katsura (làm thủ tướng 7,9 năm, hết nhiệm kỳ năm 1913); Eisaku Sato (làm thủ tướng 7,7 năm, hết nhiệm kỳ năm 1972); Hirobumi Ito (làm thủ tướng 7,5 năm, hết nhiệm kỳ năm 1901); Shigeru Yoshida (làm thủ tướng 7,2 năm, hết nhiệm kỳ năm 1954). (Theo Văn phòng Thủ tướng Nhật Bản)