Cuộc bầu cử này khác biệt đáng kể so với hai lần trước của ông. Biden tham gia cuộc đua với tư cách là ứng cử viên hàng đầu. Và với 8 năm làm Phó tổng thống, ông đã đạt được sự ghi nhận tên tuổi cao nhất.
Nhưng điều gì đã sơ sểnh trong hai chiến dịch tranh cử sớm thất bại của Joe Biden trước đây, và làm thế nào để ông tránh được những vấp ngã tương tự?
Joe Biden đã tranh cử và thua đề cử của đảng Dân chủ vào các năm 1988, 2008, và từng cân nhắc chạy đua lại vào năm 2016 nhưng đã quyết định từ bỏ sau khi con trai ông chết vì ung thư não một năm trước cuộc bầu cử.
Sau tuyên bố hôm 25/4, Đảng Cộng hòa nhanh chóng nhảy vào bới móc lịch sử thất bại của Biden. Giám đốc Truyền thông Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa, Michael Ahren khẳng định: “Joe Biden đã tranh cử tổng thống và sau những thất bại kể từ thập niên 80, thì năm 2020 sẽ chẳng có gì khác”.
Năm 1988 - bê bối đạo văn
Năm 1988, ở tuổi 45, Joe Biden là một thượng nghị sĩ được kính trọng đại diện bang Delaware, người thường được so sánh với Thượng nghị sĩ Ted Kennedy. Ông đã cân nhắc ra tranh cử tổng thống bốn năm trước đó, khi Tổng thống Ronald Reagan đang hoàn thành nhiệm kỳ đầu tiên tại Nhà Trắng nhưng lại quyết định tạm dừng. Đến năm 1987, Biden đã nổi tiếng là một ứng cử viên có sức hấp dẫn rộng rãi trong những người ôn hòa; ông là Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, người thu hút được thế hệ “baby boomer” (thế hệ bùng nổ sinh sau Thế chiến 2) và có thể quyên tiền. Joe Biden quyết định ra tranh cử.
Thượng nghị sĩ Joe Biden trong một cuộc họp báo tại Đồi Capitoll tháng 9/1988. Ảnh: AP
Nhưng chiến dịch của ông Biden đã nhanh chóng sụp đổ. Mặc dù có nhiều tiền hơn bất kỳ ứng cử viên đối thủ nào, số phiếu thăm dò ủng hộ ông bắt đầu tụt xuống.
Mùa hè năm đó, Biden bị cáo buộc và sau đó thừa nhận đã đạo văn từ bài phát biểu của lãnh đạo Công đảng Anh Neil Kinnock. Sau đó người ta còn phát hiện ra Biden đã phóng đại về việc ông học hành xuất sắc như thế nào ở trường luật.
Joe Biden từ bỏ cuộc đua vào tháng 9/1987, trước cuộc bầu cử sơ bộ và chỉ 4 tháng sau khi ông tuyên bố tranh cử.
2008 - cuộc chiến Iraq
Phải mất 20 năm nữa Thượng nghị sĩ Joe Biden, lúc này ở tuổi 60, mới quyết định lại ra tranh cử tổng thống. Giống như vào năm 1988, Biden đã mất nhiều năm để cân nhắc quyết định tham gia cuộc đua, kể từ lần đầu tiên xem xét một cách công khai vào năm 2004. Cũng như năm 1988, Biden dự định chạy đua như một đảng viên Dân chủ ôn hòa.
Joe Biden đang là ứng cử viên sáng giá nhất của đảng Dân chủ. Ảnh: Getty Images
Lần này, ông tập trung vào những vấn đề thực chất, đặc biệt là chiến lược trong cuộc Chiến tranh Iraq, mà ông đã bỏ lá phiếu ủng hộ gây tranh cãi vào năm 2003.
“Tôi đang tranh cử tổng thống vì tôi nghĩ rằng, với rất nhiều sự giúp đỡ, tôi có thể ngăn chặn làn sóng trượt dốc này và khôi phục sự lãnh đạo của nước Mỹ trên thế giới, thay đổi các ưu tiên của chúng ta”, ông Biden phát biểu vào ngày khởi động chiến dịch tranh cử. "Tôi sẽ lập luận rằng kinh nghiệm của tôi và hồ sơ theo dõi của tôi - về cả đối ngoại và đối nội - đã đặt tôi vào một vị trí để có thể làm điều đó”.
Nhưng khi đó Biden lại thiếu tầm ảnh hưởng về tên tuổi như Hillary Clinton và ngôi sao đang lên Barack Obama. Quyết tâm sửa sai việc thiếu một chính sách rõ ràng hồi năm 1988, nhưng Biden lại tập trung quá nhiều vào chiến lược Iraq và khiến ông xuất hiện như một ứng cử viên “một vấn đề”.
Chiến dịch của ông cũng đầy phát ngôn hớ hênh. Biden gọi Barack Obama là "người Mỹ gốc Phi đầu tiên phát âm rõ ràng, sáng sủa, sạch sẽ và là một anh chàng đẹp trai." Vào mùa hè năm 2008, Biden đã giới thiệu mối quan hệ của ông với một người Mỹ gốc Ấn trên C-SPAN. "Tôi đã có một mối quan hệ tuyệt vời. Ở Delaware, sự gia tăng dân số lớn nhất là do người Mỹ gốc Ấn di chuyển từ Ấn Độ. Bạn không thể đến 7-Eleven hoặc Dunkin’ Donuts trừ khi bạn có giọng Ấn Độ nhẹ. Tôi không nói đùa đâu”, ông nói.
Đến tháng 1/2008, số phiếu thăm dò dư luận ủng hộ Biden ở mức thấp, nhiều người vẫn không biết ông là ai và ông chỉ xếp thứ năm trong cuộc bầu chọn ứng cử viên của đảng, với 1% số phiếu. Và Biden lại rời khỏi cuộc đua.
Năm 2020 liệu có khác?
Vào năm 2020, Joe Biden sẽ không còn phải vất vả với vấn đề "công nhận thương hiệu”: Ông bắt đầu cuộc đua với tư cách là ứng cử viên sáng giá nhất của đảng Dân chủ, điều này sẽ giúp mang lại những khoản quyên góp lớn. Ngay trong ngày đầu tiên thông báo khởi động tranh cử, Biden đã nhận được cam kết quyên góp 6,3 triệu USD. Ông cũng là ứng cử viên tiềm năng nhất đối đầu Tổng thống Donald Trump. Vào thời điểm mà động lực chính đối với nhiều người chỉ đơn giản là đánh bại ông Trump bằng mọi giá, khả năng Biden được bầu là một yếu tố quan trọng đối với các cử tri.