Quân đội Trung Quốc tăng cường tập trận - sẵn sàng cho chiến tranh?
Trong bài viết được đăng tải ngày 8/1 vừa qua, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP - Hồng Kông) đã dự đoán rằng trong năm nay, lực lượng Giải phóng Quân Nhân dân Trung Quốc (PLA) sẽ đẩy mạnh công tác huấn luyện và tăng cường tập trận trước thềm một số dịp lễ kỉ niệm lớn, trong đó bao gồm kỉ niệm 70 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Bên cạnh đó, những căng thẳng địa chiến lược trong khu vực, xung đột gia tăng giữa Trung Quốc và Mỹ, cũng như sức ép từ Mỹ khi coi Trung Quốc là đối thủ chiến lược, cũng là những động lực quan trọng đối với lực lượng PLA, SCMP trích dẫn ý kiến của giới quan sát.
Theo số liệu mới nhất được công bố trên Tân Hoa Xã, trong năm 2018, quân đội Trung Quốc đã tiến hành hơn 18.000 cuộc tập trận lớn nhỏ, với sự tham gia của khoảng 2 triệu binh sĩ.
Tuy trang này không so sánh với số liệu năm 2017, nhưng số lượng cuộc tập trận được tổ chức trong năm 2016 khá khiêm tốn, theo các hãng thông tấn trung ương, và cụ thể là khoảng 100 cuộc tập trận quy mô vừa và lớn.
Sau khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra chỉ đạo đầu tiên trong năm 2019, cụ thể là lời kêu gọi quân đội chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh, nhiều trung đoàn trên khắp lãnh thổ nước này đã bắt đầu triển khai các cuộc tập trận, theo cơ quan ngôn luận chính thức của quân đội Trung Quốc PLA Daily.
Không những thế, tờ báo này còn đăng tải những bài xã luận nhằm phê phán thái độ lười biếng trong quân đội và đốc thúc các binh sĩ chăm chỉ tập luyện hơn nữa.
Theo chỉ đạo từ phía trung ương, công tác huấn luyện quân đội Trung Quốc ngày càng được chú trọng và đẩy mạnh trong vài năm gần đây sau khi ông Tập Cận Bình tuyên bố hiện đại hóa và cải cách quân đội, bao gồm việc cắt giảm quân số và chú trọng hơn vào huấn luyện.
Kỉ niệm 70 năm ngày thành lập lực lượng không quân Trung Quốc cũng là một trong những dịp lớn trong năm nay. Ảnh: Tân Hoa Xã.
Nếu như trước đây "đả hổ, diệt ruồi" là ưu tiên của chính phủ Trung Quốc, thì hiện nay việc nâng cao năng lực quân đội đã trở thành ưu tiên số 1.
Theo một bài viết được đăng tải trên SCMP hồi tháng 4/2018, trước những ý kiến cho rằng quân đội Trung Quốc đang mắc "bệnh hòa bình", khiến các sĩ quan lơ là nhiệm vụ và giảm năng lực chiến đấu, ông Tập Cận Bình đã chỉ đạo tiến hành các biện pháp thay đổi hình ảnh quân đội, trong đó bao gồm việc nâng cao tính sẵn sàng chiến đấu và loại trừ vấn nạn hối lộ, tham nhũng trong quân đội.
Trung Quốc có thể mở thêm căn cứ quân đội ở nước ngoài nếu cần thiết
Theo một bài viết mới được đăng tải trên cổng thông tin china.org.cn, trích dẫn phát biểu của Trung tướng He Lei, cựu Phó Chủ tịch Học viện Khoa học Quân sự PLA, cho biết Bắc Kinh có thể sẽ cân nhắc việc thiết lập các căn cứ quân đội mới ở nước ngoài nếu cần thiết.
Điều này sẽ không chỉ phụ thuộc vào nhu cầu của phía Trung Quốc, mà sẽ còn phụ thuộc vào sự chấp thuận của quốc gia bản địa, ông Lei cho biết.
Hiện nay, quân đội Trung Quốc chỉ có duy nhất một căn cứ ở nước ngoài tại thủ đô của Djibouti, quốc gia thuộc khu vực Sừng châu Phi. Căn cứ này bắt đầu được đưa vào hoạt động từ tháng 8/2017.
Các quốc gia Mỹ, Pháp và Nhật Bản cũng đang có căn cứ quân sự tại Djibouti. Sự hiện diện của Trung Quốc tại khu vực này đã khiến nhiều ý kiến tại Mỹ lo ngại rằng căn cứ của mình sẽ bị đối thủ chiến lược "bóp nghẹt", nhất là khi đó lại là căn cứ quân sự duy nhất của Mỹ tại châu Phi.
Căn cứ quân sự của Trung Quốc tại Djibouti. Ảnh: China.org.cn.
Mỹ cũng có nhược điểm chí mạng?
Trong rất nhiều bài phân tích, bình luận, các học giả, chuyên gia Mỹ cũng từng chỉ ra nhược điểm thiếu kinh nghiệm thực chiến - điều được coi là "chí mạng" của Trung Quốc nếu kịch bản chiến tranh xảy ra.
Trái lại, nếu tạm thời bỏ qua yếu tố vũ khí, thì các nước Mỹ và phương Tây rõ ràng vẫn có lợi thế hơn do đã tham gia vào nhiều cuộc chiến lớn nhỏ, theo tác giả Timothy R. Heath trong bài viết được đăng tải trên trang Foreign Policy.
Tuy nhiên, gần đây nhiều ý kiến đã cảnh báo rằng quân đội Trung Quốc thực chất cũng có tiềm lực đáng gờm và cảnh báo Mỹ nên cẩn trọng nhằm tránh xảy ra kịch bản chiến tranh nóng.
Mới đây, một bản báo cáo nội bộ của Lầu Năm góc đã thừa nhận nhược điểm về hậu cần của Mỹ, theo đó công việc hậu cần của quân đội Mỹ đã bị bỏ bê trong rất nhiều năm nay, khiến nước này sẽ khó mà xoay xở được trong tình huống chiến tranh với Nga hay Mỹ.
"Lực lượng đặc nhiệm [Mỹ] đã phát hiện những thiếu sót đáng kể [trong vấn đề hậu cần], và nếu chúng không được giải quyết thì sẽ có nguy cơ ảnh hưởng tới khả năng phô diễn năng lực chiến đấu và chống lại đối thủ chiến lược", theo báo cáo trên.
Do đó, trước những lời cảnh báo và kêu gọi lực lượng đẩy mạnh huấn luyện, tăng cường tập trận để chuẩn bị sẵn sàng cho kịch bản chiến tranh của Trung Quốc, Mỹ sẽ cần hết sức lưu ý và cẩn trọng trong năm 2019 này. Trung Quốc có thể thiếu kinh nghiệm, nhưng hành động của họ cho thấy quyết tâm cao độ để khắc phục điều đó, trước rất nhiều sức ép từ cả trong và ngoài nước.
Căng thẳng trong quan hệ Trung-Mỹ
Gần đây, nhiều quan chức "diều hâu" của Bắc Kinh đã tỏ rõ thái độ hiếu chiến về quan hệ Trung-Mỹ, điển hình là đại tá không quân Đới Húc với kiến nghị "chặn đầu và đâm chìm chiến hạm Mỹ", nếu hải quân Mỹ còn tiếp tục tuần tra Biển Đông trong hội thảo của Thời báo Hoàn Cầu ngày 8/12.
Ngoài ra, thiếu tướng La Viện cũng lên tiếng gay gắt tại diễn đàn về công nghiệp quân sự Trung Quốc tại Thâm Quyến: "Người Mỹ sợ nhất là chết. [...] Chúng ta đánh chìm một tàu khiến 5.000 binh lính Mỹ thương vong, đánh chìm hai tàu khiến 10.000 binh lính Mỹ thương vong, thử hỏi Mỹ có sợ không?"
Được biết, trong ngày đầu tiên làm việc dưới chức danh Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, ông Patrick Shanahan nhấn mạnh 3 lần "Trung Quốc, Trung Quốc, Trung Quốc" để yêu cầu các nhân viên Lầu Năm Góc ghi nhớ Trung Quốc chính là ưu tiên trọng yếu của nước Mỹ về trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh.
Đáp lại hành động trên của phía Mỹ, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng tuyên bố đanh thép rằng nếu Mỹ muốn tìm kiếm quan hệ đối địch thì sẽ tìm thấy đối thủ (là Bắc Kinh).