I. MỘT SỐ VĂN BẢN CHỈ ĐẠO, ĐIỀU HÀNH CỦA CHÍNH PHỦ, THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ TRONG THÁNG 4/2016
- Nghị quyết về giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh
Ngày 28/4, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã ký ban hành Nghị quyết 19-2016/NQ-CP về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia hai năm 2016 - 2017, định hướng đến năm 2020.
Mục tiêu đặt ra là đến năm 2017 đạt mức trung bình của nhóm nước ASEAN 4 trên một số chỉ tiêu về năng lực cạnh tranh thuộc nhóm chỉ số nâng cao hiệu quả (theo đánh giá của Diễn đàn kinh tế thế giới); mục tiêu đến năm 2020, môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh đạt mức trung bình của các nước ASEAN 3 trên một số chỉ tiêu thông lệ quốc tế…
- Yêu cầu về chất lượng sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng
Nghị định số 24a/2016/NĐ-CP về quản lý vật liệu xây dựng đã được Chính phủ ban hành ngày 5/4/2016. Nghị định này quy định các hoạt động trong lĩnh vực vật liệu xây dựng bao gồm:
Quy hoạch phát triển vật liệu xây dựng, quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng; hoạt động đầu tư, sản xuất vật liệu xây dựng, quản lý chất lượng, kinh doanh vật liệu xây dựng,...
- Quy định sử dụng ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi
Nghị định số 24/2016/NĐ-CP quy định chế độ quản lý ngân quỹ nhà nước đã được Chính phủ ban hành ngày 5/4/2016.Trong đó quy định ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi được sử dụng theo thứ tự ưu tiên:
1- Tạm ứng cho ngân sách trung ương.
2- Tạm ứng cho ngân sách cấp tỉnh.
3- Gửi có kỳ hạn các khoản ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi tại các ngân hàng thương mại có mức độ an toàn cao theo xếp hạng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; trong đó, ưu tiên gửi tại ngân hàng thương mại có tính an toàn cao hơn, khả năng thanh khoản tốt hơn và có mức lãi suất cao hơn.
4- Mua lại có kỳ hạn trái phiếu Chính phủ.
- VNPT thoái vốn tại 50 doanh nghiệp
Theo Nghị định số 25/2016/NĐ-CP về điều lệ tổ chức và hoạt động của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) được Chính phủ ban hành ngày 6/4/2016, VNPT sẽ thoái vốn tại 50 công ty, quỹ, ngân hàng.
- Chế độ với người làm việc tại cơ sở điều trị nghiện ma túy
Ngày 6/4/2016, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 26/2016/NĐ-CP quy định chế độ trợ cấp, phụ cấp đối với công chức, viên chức và người lao động làm việc tại các cơ sở quản lý người nghiện ma túy, người sau cai nghiện ma túy và cơ sở trợ giúp xã hội công lập.
- Chính sách đối với hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội
Ngày 6/4/2016, Chính phủ ban hành Nghị định 27/2016/NĐ-CP quy định một số chế độ, chính sách đối với hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ, xuất ngũ và thân nhân của hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ.
- Chính thức bỏ thu phí đường bộ đối với xe mô tô
Theo Nghị định 28/2016/NĐ-CP ngày 20/4/2016 sửa đổi một số điều của Nghị định số 56/2014/NĐ-CP ngày 30/5/2014 và Nghị định số 18/2012/NĐ-CP ngày 13/3/2012 của Chính phủ về Quỹ bảo trì đường bộ, Chính phủ đã quyết định bỏ thu phí sử dụng đường bộ đối với xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy và các loại xe tương tự (xe mô tô) từ ngày 5/6/2016.
- Quy định mới về Công an hiệu, phù hiệu CAND
Ngày 21/4/2016, Chính phủ đã ban hành Nghị định 29/2016/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 160/2007/NĐ-CP ngày 30/10/2007 quy định Cờ truyền thống, Công an hiệu, cấp hiệu, phù hiệu và trang phục của lực lượng Công an nhân dân.
Cụ thể, Nghị định sửa đổi, bổ sung quy định về Công an hiệu và phù hiệu, cành tùng đơn của sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ và học viên Công an nhân dân.
- Tăng cường quản lý đất đai có nguồn gốc nông, lâm trường quốc doanh
Ngày 4/4/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ra Chỉ thị số 11/CT-TTg về thực hiện Nghị quyết số 112/2015/NQ-QH13 ngày 27/11/2015 của Quốc hội về tăng cường quản lý đất đai có nguồn gốc từ nông trường, lâm trường quốc doanh do các công ty nông nghiệp, công ty lâm nghiệp, ban quản lý rừng và các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng.
- Thủ tướng chỉ thị tăng cường phát hiện, xử lý tham nhũng
Để khắc phục các tồn tại, hạn chế và nâng cao hiệu quả công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng, ngày 28/4/2016, Thủ tướng Chính phủ ký Chỉ thị số 12/CT-TTg yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường công tác phát hiện, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng.
- Giảm thiểu tình trạng ùn tắc, chậm, huỷ chuyến
Tại Công điện số 610/CĐ-TTg ngày 8/4/2016 về việc phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân và bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong dịp nghỉ Giỗ Tổ Hùng Vương và Lễ 30/4-1/5/2016, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các đơn vị chức năng liên quan siết chặt quản lý chất lượng và an toàn giao thông đối với các phương tiện vận tải hành khách; yêu cầu các đơn vị kinh doanh vận tải, các bến xe, nhà ga, cảng hàng không, bến tàu, phà... có phương án tổ chức vận tải hành khách phù hợp, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân, giảm thiểu tình trạng ùn tắc, chậm, huỷ chuyến; đổi mới phương thức bán vé, niêm yết giá vé, không để xảy ra tình trạng tăng giá vé trái quy định…
- Chỉ đạo giải quyết hiện tượng hải sản chết bất thường
Từ ngày 6-18/4, tại khu vực ven biển thuộc địa phận các tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế đã xảy ra hiện tượng thủy sản nuôi trồng và thủy, hải sản tự nhiên chết bất thường, không rõ nguyên nhân, gây thiệt hại về kinh tế, môi trường, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động nuôi trồng, khai thác, sản xuất, kinh doanh thủy, hải sản, gây tâm lý hoang mang cho người dân.
Ngay sau khi xảy ra sự việc, các Bộ, các địa phương liên quan đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn chủ động triển khai các hoạt động kiểm tra, lấy mẫu, xác định nguyên nhân, thực hiện các biện pháp khắc phục, tổ chức thu gom, xử lý môi trường, hướng dẫn, khuyến cáo bà con ngư dân các giải pháp nuôi, khai thác, tiêu thụ thủy, hải sản phù hợp nhằm đảm bảo ổn định cuộc sống người dân.
Thủ tướng Chính phủ, hai Phó Thủ tướng Chính phủ và một số Bộ trưởng đã trực tiếp đến làm việc, kiểm tra vùng bị ảnh hưởng, thăm hỏi và chỉ đạo giải quyết vụ việc.
Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản quyết liệt chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương giải quyết vụ việc.
(công văn 2757/VPCP-KTN ngày 22/4/2016, công văn 2760/VPCP-KTN ngày 22/4/2016, công văn 2815/VPCP-KTN ngày 25/4/2016, Công điện số 688/CĐ-TTg ngày 27/4/2016, Thông báo số 67/TB-VPCP ngày 28/4/2016, Thông báosố 68/TB-VPCP ngày 29/4/2016 và Thông báo số 70/TB-VPCP ngày 30/4/2016).
- Đầu tư dự án Thanh thiếu niên
Trong tháng qua, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chủ trương đầu tư 8 dự án xây dựng, tu bổ, tôn tạo di tích văn hóa, lịch sử và giáo dục truyền thống thanh niên Việt Nam do Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh quản lý (Quyết định số 517/QĐ-TTg) và Dự án đầu tư nâng cao chất lượng chương trình phát thanh, truyền hình thanh thiếu nhi tại số 64 Bà Triệu, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội (Quyết định số 583/QĐ-TTg).
Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ cũng phê duyệt chủ trương đầu tư 13 dự án Trung tâm hoạt động thanh thiếu niên (Quyết định số 585/QĐ-TTg).
- Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Cà Mau
Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Cà Mau đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 tại Quyết định số 537/QĐ-TTg ngày 4/4/2016.
Mục tiêu tổng quát nhằm phát huy tiềm năng lợi thế, xây dựng tỉnh Cà Mau có kinh tế - xã hội phát triển đạt mức khá trong vùng.
- Đổi mới cơ chế hoạt động của 4 Trường
Trong tháng 4/2016, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động của Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh tại Quyết định số 538/QĐ-TTg; Đề án thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động của Trường Cao đẳng nghề LILAMA2 giai đoạn 2016 – 2019 tại Quyết định số 539/QĐ-TTg; Đề án thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động của Trường Cao đẳng nghề Quy Nhơn tại Quyết định số 540/QĐ-TTg và Đề án thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động của Trường Đại học Thương mại tại Quyết định số 598/QĐ-TTg.
- Thành lập Cục Hải quan Hà Nam Ninh
Tại Quyết định số 546/QĐ-TTg ngày 4/4/2016, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định thành lập Cục Hải quan Hà Nam Ninh trực thuộc Tổng cục Hải quan để thực hiện chức năng quản lý nhà nước về hải quan trên địa bàn các tỉnh: Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình.
- Ban hành Tiêu chí huyện nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020
Tiêu chí huyện nông thôn mới và Quy định thị xã, thành phố trực thuộc cấp tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành tại Quyết định số 558/QĐ-TTg ngày 5/4/2016.
Theo đó, huyện được công nhận là huyện nông thôn mới phải có: 100% số xã trong huyện đạt chuẩn nông thôn mới; 9 tiêu chí sau đạt chuẩn theo quy định gồm: 1- Quy hoạch; 2- Giao thông; 3- Thủy lợi; 4- Điện; 5- Y tế - Văn hóa - Giáo dục; 6- Sản xuất; 7- Môi trường; 8- An ninh, trật tự xã hội ; 9- Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới.
- Hỗ trợ gần 485 tỷ đồng khắc phục hạn hán, xâm nhập mặn
Ngày 13/4/2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký Quyết định 604/QĐ-TTg hỗ trợ 484,7 tỷ đồng cho 21 địa phương và 2 Công ty thủy nông trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2016 để khắc phục hậu quả hạn hán và xâm nhập mặn vụ Đông Xuân năm 2015- 2016.
- Chiến lược quốc gia phòng, chống tội phạm
Chiến lược quốc gia phòng, chống tội phạm giai đoạn 2016 - 2025 và định hướng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 623/QĐ-TTg ngày 14/4/2016.
Mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 đẩy lùi tội phạm và tệ nạn xã hội, giảm từ 3-5% tổng số vụ phạm tội hình sự so với năm 2016.
Tỷ lệ điều tra, khám phá các loại tội phạm đạt từ 75% trở lên, các tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng đạt 95% trở lên trên tổng số án khởi tố...
- Cấp miễn phí 19 ấn phẩm báo, tạp chí cho vùng dân tộc thiểu số
Thủ tướng Chính phủ có Quyết định 633/QĐ-TTg cấp 19 ấn phẩm báo, tạp chí cho vùng dân tộc thiểu số và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn năm 2016 nhằm tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn năm 2016.
II- MỘT SỐ CHÍNH SÁCH MỚI CỦA CHÍNH PHỦ CÓ HIỆU LỰC TỪ THÁNG 5/2016
- Phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản
Theo Nghị định số 12/2016/NĐ-CP ngày 19/02/2016 về phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản có hiệu lực từ 1/5/2016, mức phí bảo vệ môi trường đối với dầu thô là 100.000 đồng/tấn; đối với khí thiên nhiên, khí than 50 đồng/m3. Riêng khí thiên nhiên thu được trong quá trình khai thác dầu thô (khí đồng hành) 35 đồng/m3.
Nghị định cũng quy định cụ thể biểu khung mức phí bảo vệ môi trường đối với khai thác quặng khoáng sản kim loại (từ 10.000 đồng - 270.000 đồng/tấn); khoáng sản không kim loại (từ 1.000 - 90.000/m3 hoặc tấn).
Mức phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản tận thu bằng 60% mức phí của loại khoáng sản tương ứng.
- Chính sách đối với binh sĩ dự bị hạng hai
Nghị định số14/2016/NĐ-CP ngày 15/3/2016 quy định ngành, nghề chuyên môn phù hợp yêu cầu của Quân đội nhân dân đối với công dân nữ trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự; công dân thuộc diện miễn gọi nhập ngũ trong thời chiến và việc huấn luyện binh sĩ dự bị hạng hai có hiệu lực từ 01/5/2016.
Theo đó, trong thời gian tập trung huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu, binh sĩ dự bị hạng hai được hưởng nhiều chế độ, chính sách như:
Chế độ phụ cấp; tiêu chuẩn quân trang, bảo đảm y tế và đồ dùng sinh hoạt; tiêu chuẩn ăn; trợ cấp gia đình trong thời gian tập trung huấn luyện; chế độ, chính sách khi ốm đau, bị tai nạn rủi ro, bị thương hoặc chết...
- Hình ảnh trái chuẩn mực đạo đức không được đưa lên mạng
Có hiệu lực từ 01/5/2016, Nghị định số 15/2016/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 79/2012/NĐ-CP ngày 05/10/2012 của Chính phủ quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu quy định rõ:
Tổ chức, cá nhân tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp, người mẫu không được phổ biến, lưu hành hình ảnh cá nhân... và thực hiện các hành vi trái với giá trị, chuẩn mực đạo đức trên mạng viễn thông.
- Quy định về quản lý, sử dụng ODA
Có hiệu lực từ 2/5/2016, Nghị định số 16/2016/NĐ-CP ngày 16/03/2016 quy định về quản lý và sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của chính phủ nước ngoài, tổ chức quốc tế, tổ chức liên chính phủ hoặc liên quốc gia, tổ chức chính phủ được chính phủ nước ngoài ủy quyền cung cấp cho Nhà nước hoặc Chính phủ Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Sửa đổi quy định về hình thức xử phạt trục xuất
Có hiệu lực từ 2/5/2016, Nghị định số 17/2016/NĐ-CP ngày 17/3/2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 112/2013/NĐ-CP quy định hình thức xử phạt trục xuất, biện pháp tạm giữ người, áp giải người vi phạm theo thủ tục hành chính và quản lý người nước ngoài vi phạm pháp luật Việt Nam trong thời gian làm thủ tục trục xuất.
- Điều kiện kinh doanh khí
Có hiệu lực từ 15/5/2016, Nghị định số 19/2016/NĐ-CP ngày 22/3/2016 về kinh doanh khí thay thế Nghị định số 107/2009/NĐ-CP ngày 26/11/2009 về kinh doanh khí dầu mỏ hoá lỏng và Điều 2 Nghị định số 118/2011/NĐ-CP ngày 16/12/2011 sửa đổi, bổ sung thủ tục hành chính trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu và khí dầu mỏ hoá lỏng.
Nghị định mới điều chỉnh một số quy định về kinh doanh khí và điều kiện kinh doanh khí tại thị trường Việt Nam.
- Xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về xử lý vi phạm hành chính
Có hiệu lực từ ngày 15/5/2016, Nghị định số 20/2016/NĐ-CP ngày 30/3/2016 quy định về xây dựng, quản lý, khai thác và sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về xử lý vi phạm hành chính; trách nhiệm của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, Tòa án nhân dân tối cao, UBND cấp tỉnh, các tổ chức, cá nhân trong việc xây dựng, quản lý, khai thác và sử dụng Cơ sở dữ liệu này.
- Sử dụng dịch vụ hỏa táng được hỗ trợ chi phí
Theo Nghị định 23/2016/NĐ-CP ngày 5/4/2016 về xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang và cơ sở hỏa táng có hiệu lực từ 27/05/2016, người sử dụng dịch vụ hỏa táng được hỗ trợ chi phí hỏa táng, chi phí vận chuyển và các chi phí khác.
- Quy định về quản lý vật liệu xây dựng
Nghị định 24a/2016/NĐ-CP ngày 5/04/2016 về quản lý vật liệu xây dựng có hiệu lực từ 26/5/2016. Nghị định này quy định các hoạt động trong lĩnh vực vật liệu xây dựng bao gồm:
Quy hoạch phát triển vật liệu xây dựng, quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng; hoạt động đầu tư, sản xuất vật liệu xây dựng, quản lý chất lượng, kinh doanh vật liệu xây dựng,...