Lực lượng Phòng vệ trên không của Nhật Bản xác nhận chiếc tiêm kích tàng hình F-35A của họ bị rơi ở vùng biển ngoài khơi phía đông tỉnh Aomori. Hiện tại, người ta đã tìm thấy những mảnh vỡ, được xác định là một phần của máy bay. Tuy nhiên, vị trí chính xác chiếc phi cơ lao xuống cũng như số phận của phi công điều khiển vẫn là điều bí ẩn.
Chiếc F-35A, loại tiêm kích tàng hình thế hệ thứ 5 do Mỹ sản xuất, gặp nạn ở vùng biển cách bờ 135 hải lý. Hiện tại, Nhật Bản đã điều các tàu chiến và tàu cảnh sát biển tới khu vực máy bay mất tích để tiến hành hoạt động tìm kiếm. Mỹ cũng đã triển khai các hoạt động tuần tra, giám sát khu vực nhằm xác định vị trí chiếc máy bay gặp nạn.
Ngoài nỗ lực tìm kiếm, cứu hộ, Mỹ và Nhật buộc phải tìm thấy xác chiếc máy bay trước để đảm bảo lợi ích của chính mình. Ở chiều ngược lại, nếu Nga và Trung Quốc, hai quốc gia duy trì sự hiện diện lớn về mặt hàng hải trong khu vực, tìm thấy và trục vớt được chiếc máy bay, Mỹ sẽ gặp những tổn thất nặng nề trong nhiều thập kỷ tới.
Trung tướng nghỉ hưu David Deptula của Không quân Mỹ nhấn mạnh: "Điểm mấu chốt là sẽ thật tệ nếu người Mỹ không tìm ra máy bay sớm".
Trong khi đó, Tom Moore, một chuyên gia nghiên cứu về vũ khí Nga, nhận định: "Nga và Trung Quốc sẽ trả bất cứ giá nào để tìm thấy chiếc F-35 mất tích của Nhật Bản. Dù giá nào thì việc tìm thấy xác chiếc F-35 cũng là món hời lớn".
Nga và Trung Quốc là những cường quốc quân sự. Họ trang bị nhiều tàu ngầm tiên tiến với khả năng tàng hình để thăm dò đại dương. Nếu tìm thấy được xác chiếc F-35 trước Mỹ, họ sẽ có một kho báu thực sự trong việc tìm hiểu về tiêm kích tàng hình của Mỹ. Ở thời điểm hiện tại, máy bay tiêm kích tàng hình chính là hệ thống vũ khí đắt giá nhất lịch sử nhân loại.
Người Nga và người Trung Quốc cũng sẽ không bỏ lỡ cơ hội hiếm có này. Kể từ khi phát triển đến nay, F-35 mới chỉ rơi hai lần. Tháng 9 năm ngoái, một chiếc F-35 rơi trong lãnh thổ Mỹ khiến việc tiếp cận nó trở thành bất khả thi. Lần này, F-35A của Nhật Bản rơi ở vùng biển cách bờ 135 km, nơi tàu thuyền và máy bay của Nga và Trung Quốc có thể đi lại tự do. Tàu ngầm không phải ngoại lệ.
Khả năng đảo ngược công nghệ có thể cho phép Nga và Trung Quốc tìm hiểu cách chế tạo những chiếc F-35 nói riêng và máy bay tàng hình của Mỹ nói chung, từ đó tìm ra cách khắc chế hay thậm chí là tạo ra phiên bản của riêng mình. Chắc chắn, chiếc F-35 của Nhật Bản sẽ bị hư hại khi rơi xuống nước nhưng nó vẫn sẽ mang đến những giá trị to lớn.
"Hình dạng của máy bay tàng hình không phải thứ người ta tìm kiếm. Lớp giáp tàng hình của nó cũng không phải thứ được thèm muốn nhất. Thay vào đó, radar và các cảm biến khác mới là mục tiêu chính mà các đối thủ của Mỹ muốn nắm giữ", Justin Bronk, chuyên gia hàng không của Anh, nhận định.
Nga đang vận hành một đội tàu ngầm được mệnh danh là bóng đen bởi khả năng tàng hình ưu việt. Chúng thường đảm trách các nhiệm vụ tìm kiếm và nghiên cứu dưới đáy biển sâu. Mỹ và Nhật Bản cũng có khả năng tìm kiếm tốt nhưng hiện tại, nỗ lực của họ phải dựa vào đội tàu già nua. Các tàu ngầm hạt nhân lớn của Mỹ có khả năng tấn công mạnh nhưng không quá suất sắc trong việc tìm kiếm, cứu nạn.
Khi Mỹ và Nhật Bản đẩy mạnh công tác tìm kiếm, cứu nạn, cả thế giới đều biết vị trí chiếc máy bay xuất hiện lần cuối. Tuy nhiên, quỹ đạo rơi và các dòng hải lưu dưới biển có thể khiến xác chiếc phi cơ bị đẩy đi đâu đó. Những mảnh vỡ nổi trên mặt biển cũng sẽ được dòng hải lưu đẩy đi rất xa. Nhiều quốc gia quanh Thái Bình Dương đều có cơ hội vớt được những mảnh vỡ này.
Tuy nhiên, mảnh vỡ không phải điều quá đáng ngại khi cả Nga và Trung Quốc, những đối trọng lớn nhất của Mỹ, đều biết F-35 trông như thế nào. Xác chiếc máy bay quý giá bởi nó có thể tiết lộ hệt thống mạng, khả năng hoạt động của cảm biến cũng như hệ thống thông tin liên lạc được mã hóa. Nắm được những thông tin này, Nga và Trung Quốc có thể lần ra phi đội máy bay tàng hình Mỹ một cách dễ dàng hơn.
Dù vậy, người Mỹ chắc chắn đã mã hóa toàn bộ hệ thống của chiếc F-35 để đảm bảo công nghệ của nó sẽ không bị đánh cắp khi xuất khẩu cho nhiều nước. Tuy nhiên, khả năng của người Nga và người Trung Quốc cũng chưa bao giờ bị đánh giá thấp. Mất chiếc F-35, Mỹ sẽ đối diện với cơn ác mộng tồi tệ nhất mà họ có thể nghĩ tới.
Vì tầm quan trọng của chiếc F-35, Mỹ và Nhật Bản chắc chắn sẽ tăng cường hiện diện quân sự trong khu vực để đảm bảo. Trong quá khứ, không ít lần Mỹ và Nga có những cuộc đối đầu tương tự ở khu vực những khí tài quân sự tiên tiến gặp sự cố và mất tích. Tuy nhiên, việc đụng độ trực diện là điều mà các bên luôn tránh, ngay cả khi Chiến tranh Lạnh lên tới đỉnh điểm. Lần này có thể cũng không phải ngoại lệ với "truyền thống" đó.