Hiện đã có những lo ngại về nguy cơ một mặt trận xung đột mới ở châu Âu, nhất là sau khi Ukraine bất ngờ tấn công khu vực Kursk của Nga - đồng minh lớn nhất của Belarus.
Trích dẫn một số thông tin tình báo, Bộ Ngoại giao Ukraine cáo buộc Belarus tập trung số lượng lớn binh sĩ, bao gồm lực lượng tác chiến đặc biệt, vũ khí và thiết bị quân sự ở khu vực Gomel gần biên giới phía bắc Ukraine với lý do các cuộc tập trận. Đây cũng là khu vực nằm gần nhà máy điện hạt nhân Chernobyl. Bộ Ngoại giao Ukraine cảnh báo trong trường hợp Belarus xâm phạm biên giới quốc gia, nước này sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để thực hiện quyền tự vệ được nêu trong Hiến chương Liên hợp quốc.
Binh lính Ukraine tại vị trí gần biên giới với Belarus vào tháng 9/2023. Ảnh: Reuters
Chính phủ Belarus hồi tuần trước tuyên bố đã điều động khoảng 1/3 lực lượng tới biên giới với Ukraine. Nước này đồng thời chỉ trích Ukraine đang làm leo thang căng thẳng nghiêm trọng khi điều động hơn 1.200 binh lính tới biên giới vào ngày 18/08. Belarus cũng cáo buộc thiết bị bay không người lái của Ukraine liên tục xâm phạm không phận trong cuộc tấn công vào khu vực Kursk của Nga vào ngày 6/8.
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko tuyên bố: “Có hơn 120.000 quân Ukraine trên biên giới giữa Belarus và Ukraine. Họ đã điều quân tới gần biên giới của chúng tôi và Belarus sẽ triển khai ở đó, sẽ bố trí lực lượng tại một số điểm nhất định. Trong trường hợp xung đột nổ ra, quân đội của chúng tôi dọc theo toàn bộ biên giới sẽ phòng thủ”.
Tuy nhiên Ukraine đã bác bỏ mọi cáo buộc của Belarus và nêu rõ nước này “chưa và sẽ không bao giờ thực hiện hành động thù địch nào chống lại người dân Belarus”.
Belarus có đường biên giới dài hơn 1.000km với Ukraine và vẫn duy trì mối quan hệ kinh tế - chính trị chặt chẽ với Nga kể từ khi tách khỏi Liên Xô vào năm 1991. Tháng 3/2022, Belarus đã sơ tán Đại sứ quán của mình tại Ukraine như một động thái thể hiện sự ủng hộ đối với Nga. Belarus cũng cho phép Nga đồn trú quân đội trên lãnh thổ của mình. Tuy nhiên, cho đến nay, Belarus vẫn tránh tham gia vào cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine và việc nước này tăng cường sự hiện diện quân đội đọc biên giới với quốc gia láng giềng đã làm gia tăng lo ngại về một sự thay đổi về lập trường.
Dẫu vậy, theo nhà phân tích Mathieu Boulegue tại Anh, nguy cơ một mặt trận xung đột mới giữa Ukraine và Belarus là khó có khả năng xảy ra. Bởi điều này sẽ gây ra nhiều bất ổn hơn mức cần thiết và thúc đẩy phản ứng quốc tế gay gắt. Trong một diễn biến liên quan, lực lượng biên phòng Ukraine hôm qua cho biết nước này không ghi nhận bất kỳ dấu hiệu nào về sự di chuyển của quân đội và thiết bị của Belarus gần biên giới, nhưng vẫn nhận thức được mối đe doạ chung.
Hội đồng NATO - Ukraine dự kiến sẽ họp khẩn trong ngày hôm nay theo yêu cầu của Ukraine nhằm thảo luận về cuộc xung đột giữa nước này với Nga, về tình hình trên thực địa và các khu vực ưu tiên.
Theo Người phát ngôn NATO Farah Dakhlallah, các đồng minh NATO đã cung cấp hỗ trợ đáng kể cho lực lượng phòng không Ukraine và cam kết sẽ giúp tăng cường hơn nữa năng lực phòng thủ của nước này.