Binh sĩ Ukraine trên một xe tải chất đầy đạn pháo vào ngày 5/1/2023. Ảnh: Reuters
Phát biểu hôm 5/1, chuyên gia quân sự Serhiy Hrabskyi, cựu đại tá quân đội Ukraine, nói với đài Radio NV rằng một cuộc phản công được chờ đợi từ lâu của Ukraine ở tả ngạn sông Dnipro đang được tiến hành.
"Cuộc tấn công ở tả ngạn đang được chuẩn bị, đang tiếp diễn, tôi có thể nói như vậy, nếu ta rút ra những điểm tương đồng với các hành động tích cực của chúng tôi ở hữu ngạn", ông Hrabskyi nói.
"Và những gì chúng ta đã nói trong phần trước, cụ thể là việc hỏa lực của Ukraine hoạt động liên tục và có phương pháp nhằm vào các mục tiêu của kẻ thù ở bờ tả, là một trong những yếu tố của cuộc tấn công này."
Chuyên gia Hrabskyi giải thích thêm rằng việc phá hủy các hệ thống hỗ trợ, quản lý và triển khai của Nga ở tả ngạn tạo điều kiện tiên quyết cho một cuộc tấn công trực diện dọc theo tuyến Vasylivka – Orikhiv – Huliaipole – Velyka Novosilka về phía Tokmak và Melitopol, với mục tiêu đến bờ biển Azov, phong tỏa Crimea, rồi tiến vào bán đảo.
Ông Hrabskyi bổ sung: "Tức là, cuộc tấn công đã được tiến hành, chúng ta chỉ không thấy chuyển động vật lý của các đơn vị của chúng tôi lúc này, nhưng điều này không có nghĩa là chúng tôi đã dừng công việc".
Trước đó, người phát ngôn Bộ Chỉ huy Tác chiến miền Nam của Ukraine, Natalia Humeniuk, hôm 19/12 từng cho biết quân đội Nga tại các khu vực của các tỉnh Zaporizhzhya và Kherson đang lặp lại kịch bản rút lui khỏi thành phố Kherson.
"Ban đầu họ tập trung xung quanh Kherson, sau đó báo cáo rằng họ sẽ rời khỏi một số khu định cư", bà Humeniuk nói. Bà cho biết thêm người Nga hiện đang cố gắng trang bị cho các tuyến phòng thủ cách xa tiền tuyến.
Theo tờ Le Monde, kể từ khi rút khỏi hữu ngạn sông Dnipro, thuộc thành phố Kherson - thủ phủ tỉnh cùng tên, vào tháng 11/2022, các lực lượng Nga đã đóng quân ở tả ngạn sông. Vào thời điểm đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã mô tả "những người lính của Moskva đã không đi xa. Họ chỉ đổi bờ, định cư ở phía bên kia của Dnipro, con sông lớn giáp với Kherson".
Sông Dnipro, với bờ hữu, tọa lạc thủ phủ Kherson do Ukraine kiểm soát, và bờ tả do lực lượng Nga kiểm soát. Ảnh: El Pais
Sau khi Nga rút quân qua sông, các nhà chức trách quân sự Ukraine đã băn khoăn không biết nên theo chiến lược nào. Vượt sông Dnipro không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Kể từ khi cầu Antonivsky bị phá hủy, điểm vượt sông gần nhất cũng cách 70 km về phía đông, Ở Kherson, sông Dnipro đổ ra một cửa sông và chảy vào Biển Đen gần đó. Nó cũng chia thành các con sông nhỏ hơn trải rộng trên vài kilômét vuông và uốn khúc qua các dải đất rải rác thảm thực vật và hồ nhỏ. Nói cách khác, đó là một bài toán chiến lược và là hàng rào tự nhiên khó vượt qua đối với quân đội và xe hạng nặng.
Gần đây, sau cuộc tấn công của Ukraine vào thành phố Melitopol, các nhà phân tích quân sự đã dự báo diễn biến này có thể mở ra một giai đoạn phản công mới của Kiev.
Melitopol, nơi sinh sống của khoảng 150.000 người trước xung đột, là một trong những thành phố đầu tiên của Ukraine bị quân đội Nga chiếm giữ. Đối với Nga, nơi này trở thành một phần của cái gọi là "hành lang trên bộ" dọc Biển Azov tới bán đảo Crimea. Thành phố nằm ở giao điểm của hai đường cao tốc chính và một tuyến đường sắt quan trọng nối Nga với bán đảo và các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng khác ở phía nam Ukraine. Nếu Lực lượng vũ trang thành công trong việc giải phóng Melitopol và giành lại quyền kiểm soát các trung tâm giao thông quan trọng nhất của thành phố, điều đó sẽ làm phức tạp đáng kể việc cung cấp quân đội Nga ở miền nam Ukraine và khả năng tăng cường các đơn vị của họ.
Tuy nhiên, việc chiếm lại Melitopol không phải là nhiệm vụ dễ dàng đối với lực lượng Ukraine. Thời báo New York lưu ý rằng lãnh thổ gần nhất do Lực lượng Vũ trang Ukraine kiểm soát nằm cách thành phố khoảng 65 km về phía bắc. Tuy nhiên, các hành động chuẩn bị của quân đội Ukraine trong những tuần gần đây cho thấy rằng chính tại tỉnh Zaporizhzhya, bao gồm cả Melitopol, cuộc phản công lớn tiếp theo có thể diễn ra.
Vì Melitopol là một trung tâm quan trọng nên việc giành lại quyền kiểm soát nó có thể giúp các lực lượng Ukraine giành lại không chỉ toàn bộ tỉnh Zaporizhzhya mà còn cả phần còn lại của tỉnh Kherson lân cận. Một thắng lợi như vậy sau đó thậm chí có khả năng cung cấp cho quân đội Ukraine một con đường để đẩy các lực lượng Nga quay trở lại Crimea.
Cây cầu ở Melitopol mà Nga cáo buộc bị Ukraine đánh sập. Ảnh: BBC
Hôm 10 và 11/12, Ukraine được cho là đã điều động lực lượng đặc nhiệm, hoặc sử dụng tên lửa tầm xa có độ chính xác cao để tiến hành các cuộc tấn công tại thành phố Melitopol. Ngày 13/12 Nga cáo buộc Ukraine tấn công một cây cầu ở Melitopol bắc qua sông Molochna. Theo phía Nga, 2 thiết bị nổ chứa 15-20 kg TNT đã làm nổ tung 2 trụ bê tông cốt thép của cây cầu, khiến các thiết bị quân sự hạng nặng không thể đi qua được. Cây cầu bị hư hại đã ảnh hưởng đến tuyến đường tiếp tế quan trọng của Nga tới Melitopol từ phía nam.
Theo các chuyên gia quân sự, chiến thuật của Ukraine nhằm gây sức ép với các lực lượng Nga ở Melitopol được cho là tương tự như chiến thuật mà họ sử dụng tại Kherson, nhắm vào cả binh sỹ và các tuyến đường tiếp tế, trong đó có tuyến liên kết hậu cần đến bán đảo Crimea và đến khu vực phía Đông đi qua những thành phố mà Nga đang kiểm soát như Berdiansk và Mariupol.