Theo PGS Nguyễn Tiến Dũng – nguyên trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai, mùa đông thời tiết lạnh sâu như hiện nay là điều kiện dễ mắc các bệnh viêm hô hấp nhất là ở trẻ nhỏ.
Những ngày nhiệt độ miền Bắc xuống thấp cũng là nguy cơ của nhiều bệnh đáng chú ý đó là các bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ. Theo PGS Dũng mùa này trẻ hay mắc phải các bệnh như viêm đường hô hấp trên, viêm tiểu phế quản thậm chí viêm phổi.
PGS Nguyễn Tiến Dũng – nguyên trưởng khoa Nhi, BV Bạch Mai
PGS Dũng cho biết ngày lạnh còn rất nhiều quan điểm sai lầm về chăm sóc trẻ:
Thứ nhất, mặc quá nhiều quần áo
Ví dụ, có bà mẹ mặc cho con kín mít dù bé chỉ ở trong nhà dẫn tới nóng quá, mồ hôi trộm gây cảm lạnh ngược. PGS Dũng cho biết thân nhiệt của trẻ khác với của người lớn. Chính vì vậy, khi mặc cho trẻ ở trong nhà không nên mặc quá kín. Cần giữ quy tắc mặc 3 lớp để trẻ vừa giữ nhiệt, vừa thoải mái. Không nên mặc quá kín có thể gây bệnh.
Đối với trẻ sơ sinh, PGS Dũng cho biết nên dùng điều hoà nhiệt độ để nhiệt độ phòng 25 độ C thay vì quấn bé quá kín vì nhiều trẻ sơ sinh mặc kỹ quá. Trẻ sốt bố mẹ mặc cho kỹ quá dẫn tới trẻ tăng nhịp thở mà không phát hiện ra qua biểu hiện hô hấp chuyển động lồng ngực của trẻ.
Trời lạnh nên mặc nhiều lớp cho trẻ, thường xuyên kiểm tra nếu có hiện tượng rịn mồ hôi cần lau khô, và điều chỉnh lại việc mặc áo cho trẻ. Nếu mồ hôi trộm mà không được lau khô sẽ bị ngấm ngược lại cơ thể, khiến bé bị lạnh và có thể gây viêm phổi.
Đối với trẻ lớn hơn, ngoài việc mặc áo ấm, cần lưu ý khi trẻ hoạt động nhiều, có ra mồ hôi nhiều thì lau khô người.
Trẻ sơ sinh, cha mẹ nên kiểm tra và thay tã cho bé thường xuyên để tránh cho cơ thể bé nhiễm lạnh vì tã ướt quá lâu.
Thứ hai, bỏ quên giữ ấm đầu, tay, chân
Khi cho trẻ đi học cần mặc kín tránh gió. Ví dụ trẻ cần đeo khẩu trang và mũ, găng tay. PGS Dũng cho biết nhiều phụ huynh cho con đi học mặc áo đại hàn nhưng tay, mặt, đầu thì không được giữ ấm. Đây cũng là thói quen xấu vì trời lạnh quy tắc mặc ấm cho trẻ đó là bụng, lưng, tay, chân và phần đầu của trẻ.
Thứ ba, ít tắm ngày lạnh
Trời lạnh, nhiều người thường sợ bé lạnh nên không tắm rửa vệ sinh thân thể cho bé hàng ngày. Tuy nhiên đây không phải là cách bảo vệ bé hữu hiệu, thậm chí là một sai lầm phổ biến, đáng trách. Dù lạnh trẻ vẫn phải tắm rửa hàng ngày. Khi tắm nên chọn phòng tắm kín, có thêm đèn sưởi càng tốt. Khi tắm cho bé, cần chú ý đóng kín cửa phòng, tránh đặt chậu tắm ở nơi có gió lùa, nếu dùng điều hòa hoặc quạt sưởi thì nên bật trước đó khoảng 15 phút cho nhiệt độ trong phòng ấm lên.
PGS Dũng cho biết đặc biệt với trẻ mới sinh đến 1 tuần tuổi thì việc tắm hàng ngày rất cần thiết, vì lúc này cơ thể trẻ vẫn còn nhiều chất gây bám, nếu không được tắm sạch trẻ dễ bị bít lỗ chân lông, gây viêm nhiễm.
Nhiệt độ nước để tắm cho trẻ bằng với nhiệt độ cơ thể (36-37 độ C). Đối với trẻ trên 10 ngày tuổi trở đi thì không nhất thiết phải tắm hàng ngày, có thể để 2-3 ngày tắm một lần. Thời gian tắm cho bé không quá 10 phút.
Để phòng bệnh cho trẻ ngày đông giá rét, PGS Dũng cho biết ngoài tránh các sai lầm trên, trẻ cần được bổ sung nhiều chất dinh dưỡng để tăng sức đề kháng cho bé, các mẹ cần xây dựng thực đơn với những nhóm thực phẩm giàu canxi, vitamin.
Bữa ăn của trẻ phải được đảm bảo đủ chất dinh dưỡng. Một bữa ăn của con nên được bổ sung thêm nước cam, hoa quả, sữa chua ; tăng cường thực phẩm chứa kẽm và selen – 2 vi chất có tác dụng nâng cao sức đề kháng, kích thích ăn uống ngon miệng, tăng khả năng hấp thu dưỡng chất như: thịt bò, hàu sữa, đậu nành, giá đỗ, bí đỏ, lạc... Với trẻ sơ sinh nên cho bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu.