Với việc quân đội Syria tái chiếm thành phố Aleppo từ tay nhóm khủng bố Jaish Al-Fateh (al-Nusra đổi tên) và các nhóm phiến quân đối lập, nhiều người đã nêu lên câu hỏi: "Mục tiêu nào tiếp theo?”. Một câu trả lời chung nghe có vẻ hợp lý là “Idlib”!
Tuy nhiên, để giải phóng được tỉnh này, Quân đội Arab Syria (SAA) sẽ phải huy động rất nhiều nguồn lực cho hoạt động quân sự, bởi đã từ 3 tháng nay, các nhóm đối lập và khủng bố được di tản đến tỉnh này đã ra sức củng cố lực lượng, tăng cường vũ khí và xây dựng thế trận phòng thủ vững chắc.
Một điều đáng lo ngại là mặc dù Quân đội Syria đã giành lại quyền kiểm soát thành phố Aleppo nhưng phần lớn tỉnh này vẫn nằm trong tay các lực lượng quân sự khác nhau, dẫn đến việc thành phố Aleppo hoàn toàn có thể bị khủng bố hoặc phiến quân tái chiếm một lần nữa.
Hiện nay, các lực lượng của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS vẫn đang đe dọa thành phố Aleppo từ phía đông, trong khi lực lượng khủng bố al-Nusra (Jaish Al-Fateh) đang đe dọa thành phố từ phía tây và phía nam.
Quân đội Syria muốn giành lại Idlib thì phải giải phóng phía Tây Aleppo
Hơn nữa, Quân đội Syria còn phải lo đối phó với lực lượng quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ đang tiến hành chiến dịch “Lá chắn Euphrates” (Euphrates Shield) ở vùng rừng núi phía Bắc Aleppo đang nỗ lực ủng hộ phiến quân đối lập Quân đội Syria Tự do (FSA) đánh chiếm thị trấn al-Bab - nằm sâu trong đất Syria tới 30 km.
Bài phân tích này sẽ tập trung vào một vài địa điểm và tình huống có thể là yếu tố mấu chốt tiếp tục định hình cán cân quân sự ở tỉnh Aleppo trong những ngày cuối năm 2016, đầu năm 2017, trên cơ sở hầu hết các vị trí tiền tuyến đều dựa trên hình ảnh vệ tinh gần đây nhất.
1. Đồng bằng Anadan
Trong những ngày vừa qua, khu vực phía Tây Aleppo đã bị các tay súng khủng bố Jaish al Fateh tại Zahraa và Mallah tấn công. Nguy hiểm hơn là các khu vực đông dân cư ở phía tây Aleppo đều nằm trong tầm đạn pháo từ khu vực mà các tay súng khủng bố kiểm soát.
Để loại bỏ các mối đe dọa này, SAA phải bảo đảm đánh chiếm bằng được vùng đồng bằng Anadan, khu vực mà thành phố thủ phủ của nó đã trở thành thành trì của các nhóm phiến quân kể từ khi bắt đầu chiến tranh đến nay.
Một cuộc tấn công toàn diện từ hướng nam lên hoặc từ phía đông sang là kế hoạch khả thi nhất, nhưng chiến dịch này có thể sẽ dẫn đến thương vong số lượng lớn. Do đó, việc tấn công sườn phía tây (dãy núi Simeon), rồi bao vây khu vực này là hợp lý nhất.
Giai đoạn đầu, Quân đội Syria sẽ tiến hành một đòn đánh mạnh theo hướng từ đông sang tây, nhắm tới Mansoura và Kafr Da'el, mà bước đầu là sẽ chiếm Trung tâm nghiên cứu quân sự (Military Research Center) và các mục tiêu khác ở quận Al-Jazira.
Đồng thời, SAA và các đồng minh cũng có thể tiến hành các hoạt động vây lấn để chiếm al-Layramoun, Mallah và Bayanoun, Tuy nhiên, ở những khu vực giáp giới này rất khó để sử dụng hỏa lực của chiến đấu cơ, vì rất dễ nhầm lẫn mục tiêu quân ta - quân địch.
Giai đoạn thứ 2, SAA sẽ từ Kafr Da'el và Tamurah đánh vào Kafr Bissin theo 2 mũi phía bắc và phía nam, trong khi cũng gây áp lực lên các sườn phía tây của Kafr Hamra và di chuyển vào khu vực công nghiệp Bayanoun và Hayyan.
Nếu thực hiện được đúng như kế hoạch này, Quân đội Syria sẽ vây chặt được vùng đồng bằng Anadan.
Khi đó, nhiều khả năng là một chiến dịch vây hãm tương tự như Đông Aleppo sẽ mở ra, các cuộc tấn công đồng thời được tiến hành trên các trục khác nhau để tối đa hóa áp lực đối với phiến quân bị nhốt trong cái rọ Anadan.
Điều này sẽ dẫn đến hoặc là sự hủy diệt hoàn toàn của các ổ nhóm khủng bố và phiến quân đối lập, hoặc là sẽ dẫn đến một thỏa thuận tương tự như chúng ta đã thấy ở thành phố Aleppo và khu vực phía Đông tỉnh này.
Một chiến dịch quân sự mà lực lượng quân đội Syria có thể mở là ở vùng nông thôn phía Tây thành phố Aleppo. Mục đích của đòn đánh này là giành quyền kiểm soát vùng ngoại ô Rashidin (gồm khu Rashidin 4 và Rashidin 5) và Khan al-Assal. Sau này, khu vực này sẽ được coi là cửa ngõ phía Tây thành phố Aleppo.
Chiếm được khu vực này sẽ giúp cho Quân đội Syria có khả năng khởi động các cuộc tấn công về phía bắc vào Mansoura và sau đó tiến tới bao vây vùng đồng bằng Anadan.
Khu vực này cũng là một bàn đạp tuyệt vời để khởi động các cuộc tấn công hướng về phía Nam, dọc theo trục đường cao tốc M5.
Hơn nữa, khu vực này cũng có thể sử dụng như một bước đệm cho một hoạt động quân sự chạy dọc theo quốc lộ 60, theo hướng Tây Bắc vượt qua ranh giới địa bàn chiến lược Bab al-Hawa.
Tuy nhiên, sườn phía bắc của khu vực này là Mansoura có địa thế rất cao. Ngoài ra, các tay súng phiến quân cũng cố thủ rất đông ở khu vực này, do đó, để phát động thành công một cuộc tấn công về phía bắc là rất khó khăn. Do đó, để phương án này thành công, trước tiên phải chiếm được Mansoura trước khi hành động.
Các mũi tấn công của quân đội Syria để giải phóng Khan al-Assal và phát triển sang các hướng khác
Khan Tuman
Khi Jaish al Fateh (al-Nusra) tái chiếm khu vực Khan Tuman tháng 5/tháng 6 năm 2016, chúng đã sử dụng nó làm bàn đạp để khởi động các cuộc tấn công thành công chống lại các vị trí của lực lượng ủng hộ chính phủ ở phía tây của huyện Ramouseh.
Từ đây, al-Nusra đã đánh vòng sang phía đông, phá vỡ vòng vây của khu vực phía Đông tỉnh Aleppo, dù chỉ trong một thời gian ngắn. Mặc dù hiện nay mối nguy hiểm từ khu vực Đông Aleppo là không tồn tại nữa, Khan Tuman vẫn có thể là một mối đe dọa lớn đối với Syria trong thành phố Aleppo.
Hơn nữa, khu vực Khan Tuman nằm ở trên cao, nhìn xuống phía bắc của vùng đồng bằng Qinassrin, do đó, nó có vị trí chiến lược rất quan trọng.
Hoạt động đầu tiên của SAA và các đồng minh là nhắm tới mục tiêu có địa thế quân sự rất quan trọng là Qarasi và Marata. Chiếm được Qarassi sẽ đảm bảo chặn đứng con đường nối giữa Khan Tuman và Humayra, trong khi khu vực Marata sẽ uy hiếp trực tiếp đến Khan Tuman và Al-Khalidiyah.
Các mũi tấn công đánh chiếm Khan Tuman của Quân đội Syria
Hơn nữa, bằng cách kiểm soát cả các vị trí, các lực lượng ủng hộ chính phủ sẽ có thể điều động binh lực tấn công, vây hãm Khan Tuman từ nhiều hướng khác nhau.
Chiếm được Khan Tuman, quân đội Syria sẽ tạo được một vùng đệm an toàn cho phía tây của huyện Ramouseh, đồng thời cũng sẽ là bàn đạp cho các hoạt động tiếp theo trong vùng đồng bằng Qinassrin, mà trọng tâm là khu vực Al-Eis.
Theo hướng tây, nó sẽ đe dọa các vị trí quân sự của phiến quân dọc đường cao tốc M5 và tiến lên phía bắc, uy hiếp Rashidin và vùng ngoại ô Khan al-Assal.
Tuy nhiên, trong quá khứ lực lượng phiến quân đối lập đã cho thấy chúng rất thông thạo địa hình và có khả năng chiếm lại khu vực, nếu chúng gây đủ áp lực lên quân đội Syria. Do đó, để chiếm và giữ vững khu vực này, SAA và đồng minh cần được tăng cường lực lượng rất nhiều.
Kết luận: Nếu Syria thành công trong chiến dịch quân sự lớn ở phía Tây và Tây Nam Aleppo, họ mới có khả năng giữ vững thành quả ở phía Đông Aleppo, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho chiến dịch giải phóng tỉnh Idlib từ tay các nhóm khủng bố và phiến quân đối lập.