Có 3 loại nhập từ Trung Quốc bị làm giả rất nhiều, chứa cacbonat, bột xi măng, thậm chí hóa chất gây ung thư.
Kết quả kiểm tra này vừa được Vụ Y dược cổ truyền (Bộ Y tế) về chất lượng dược liệu, vị thuốc y học cổ truyền công bố. Số dược liệu lấy tại 5 tỉnh, thành là: Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Quảng Nam và Hải Dương, ở 70 cơ sở khám chữa bệnh.
Theo đó, 3 loại dược liệu nhập từ Trung Quốc bị làm giả nhiều là: bạch linh, thỏ ty tử và hồng hoa. Kết quả xét nghiệm mẫu bạch linh cho thấy, 80% được làm từ cacbonat. Thỏ ty tử có trộn bột xi măng hoặc hóa chất vô cơ. Còn hồng hoa có chất gây ung thư và cả hóa chất lạ nhưng chưa rõ chất gì.
Tiến sĩ Trần Thị Hồng Phương, Phó Vụ trưởng Y dược cổ truyền (Bộ Y tế) cho biết, trước đây bạch linh giả dễ bị phát hiện bằng cách cho vào nước sẽ tan nhanh chóng. Nay nó được làm giả rất tinh vi, trong thành phần có canxi cabonat để không tan trong nước. Hồng hoa được nhuộm màu và một số chất chưa xác định được, nhưng dù là chất gì khi vào cơ thể sẽ ảnh hưởng đến chức năng gan thận.
20% thuốc có sự nhầm lẫn giữa các loại, trộn lẫn hóa chất độc hại và hàm lượng hoạt chất đạt thấp. Một số vị thuốc có hàm lượng hoạt chất thấp như đẳng sâm, hoàng cầm, khương hoạt, hà thủ ô đỏ, hoàng bá, đan sâm, ngưu tất, nhục thung dung. Những vị thuốc không đảm bảo chất lượng chủ yếu là loại được sử dụng thường xuyên và không có ở Việt Nam.
Cũng theo tiến sĩ Phương, việc quản lý chất lượng dược liệu hiện nay khó khăn vì nguồn dược liệu nhập khẩu từ Trung Quốc về chưa kiểm soát được. Việc kiểm soát mới chỉ tập trung phổ biến kiến thức cho các đơn vị cung ứng và người sử dụng nhận biết thuốc. Các cơ sở khám chữa bệnh cần phải củng cố lại quy trình nhập thuốc, có kiến thức phân biệt thật giả. Hiện có những dược liệu trộn hóa chất, hay trộn những chất mà chính Viện kiểm nghiệm chưa xác nhận là loại gì.
Trong nước đã có một số vị thuốc nam có thể thay thế các vị thuốc nhập khẩu từ Trung Quốc. Vì vậy Bộ Y tế khuyến cáo các cơ sở nên xem xét để sử dụng thay thế, tiến sĩ Phương cho biết.
Vụ Y dược cổ truyền đã có công văn gửi các Sở Y tế tỉnh, thành, tiếp tục lấy mẫu các loại dược liệu có nguy cơ không đảm bảo chất lượng để kiểm nghiệm. Vụ cũng tiến hành tập huấn cho các bệnh viện y học cổ truyền về dấu hiệu nhận biết các loại dược liệu này. Vụ đề nghị giám đốc các Sở Y tế chỉ đạo cơ sở khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền tăng cường quản lý chất lượng dược liệu, kiểm soát chặt chẽ việc kiểm nhập trước khi nhập kho.
Đối với 4 vị thuốc hồng hoa, bạch linh, thỏ ty tử, hoài sơn, các cơ sở chỉ được sử dụng khi có kết quả kiểm nghiệm đạt tiêu chuẩn chất lượng theo từng lô thuốc nhập vào cơ sở khám chữa bệnh. Đối với lượng thuốc hiện có tại kho, các đơn vị niêm phong, tự bảo quản và gửi mẫu kiểm nghiệm, đạt tiêu chuẩn chất lượng mới được sử dụng…