Theo một số nguồn tin phương Tây, sau khi tiếp nhận UAV cảm tử Shahed-136 từ Iran, Nga đã thay thế hệ thống điều hướng quán tính kém chính xác của UAV này bằng một hệ thống điều hướng vệ tinh GLONASS của Nga. Nga đặt lại tên cho UAV này thành Geran-2.
Các chỉnh sửa, cải tiến của Nga khiến UAV này có thể bay cự ly xa hơn với cùng một loại động cơ ban đầu. Theo tuyên bố của Nga, Geran-2 có tầm bay từ 1.800-2.500km.
Một tên lửa GEM-T của hệ thống Patriot rời bệ phóng. Ảnh: Eurasian Times
Patriot chưa đủ sức mạnh ngăn chặn UAV cảm tử Geran
Cuối năm 2022, Mỹ cam kết sẽ cung cấp cho Kiev các hệ thống phòng không Patriot trong bối cảnh Nga liên tiếp tiến hành các cuộc không kích nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng trên khắp Ukraine. Vào tháng 4, Ukraine đã nhận được tổ hợp Patriot đầu tiên từ Mỹ. Wall Street Journal ngày 11/6 đưa tin, Raytheon Technologies đang đẩy mạnh sản xuất và cam kết cung cấp cho Ukraine thêm 5 hệ thống phòng không Patriot vào cuối năm 2024.
Các tên lửa này là một phần trong gói hỗ trợ an ninh trị giá 2,1 tỷ USD mới nhất của Lầu Năm Góc dành cho Ukraine, bao gồm nhiều tên lửa đất đối không (SAM) MIM-23 HAWK, đạn 105mm và 203mm, máy bay không người lái trinh sát RQ-20 Puma, hệ thống tên lửa laser, đạn dẫn đường và hỗ trợ hoạt động đào tạo, bảo trì cho Lực lượng Vũ Trang Ukraine.
Khoản hỗ trợ này được cung cấp theo Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine (USAI). Gói viện trợ dự kiến được giải ngân trong nhiều tháng và nhiều năm tới để đảm bảo nhu cầu an ninh trong tương lai của Ukraine.
Trong gói hỗ trợ mới nhất, Mỹ sẽ chuyển giao hai loại tên lửa tiên tiến dùng cho hệ thống Patriot, một là tên lửa Patriot Advanced Capability-3 (PAC-3) đang được Ukraine sử dụng, do Tập đoàn Lockheed Martin sản xuất. Loại còn lại là tên lửa Guidance Enhanced Missile (GEM-T) do Raytheon Technologies Corp phát triển.
Theo tài liệu chính thức, GEM-T cung cấp khả năng cải tiến để ngăn chặn tên lửa đạn đạo chiến thuật, tên lửa hành trình hoặc máy bay của đối phương cho tên lửa PAC-3.
Quá trình phát triển phiên bản đạn tên lửa GEM-T được áp dụng nhiều công nghệ của dòng đạn tên lửa đánh chặn thế hệ mới PAC-3. Sự khác biệt giữa hai dòng đạn tên lửa nằm ở cơ cấu đầu đạn, GEM-T ở tên lửa PAC-2 tối ưu cho việc tiêu diệt tên lửa đạn đạo và các vật thể bay có có tiết diện phản xạ radar nhỏ.
Theo Eurasian Times, một số chuyên gia quân sự nhận định rằng các UAV tự sát Geran do Nga triển khai đã làm cạn kiệt kho tên lửa phòng không của Ukraine, vô hiệu hóa nỗ lực đánh chặn những thiết bị bay không người lái, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo.
Các nhà phân tích đánh giá, biến thể hiện tại của hệ thống Patriot chưa đủ làm UAV Geran chịu tổn thất nặng nề. Trong khi đó, GEM-T dự kiến sẽ thay đổi điều này.
Chiến thuật của Nga là triển khai tên lửa đạn đạo Iskander, tên lửa hành trình Kalibr và Kh-101, phối hợp với UAV Geran để tấn công các mục tiêu quân sự ở khu vực đô thị của Ukraine.
Một số chuyên gia lưu ý rằng, hệ thống Patriot dường như rất khó đánh chặn UAV Geran, được phát triển dựa trên mẫu Shahed-136 của Iran. Mặc dù là một hệ thống đã được nâng cấp theo thời gian, nhưng Patriot chủ yếu được thiết kế để đánh chặn máy bay và máy bay chiến đấu bay nhanh.
GEM-T có trở thành "khắc tinh" của UAV cảm tử Geran?
Theo Raytheon, GEM-T được trang bị một cầu chì kỹ thuật số "có bộ dao động điện tử độ nhiễu thấp", làm tăng độ nhạy trong việc thu thập thông tin và theo dõi những mối đe dọa kích cỡ nhỏ trên không như máy bay không người lái, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo chiến thuật tốc độ cao.
Trong khi đó, UAV Geran có tốc độ di chuyển chậm và không phát xạ tần số vô tuyến (RF) như các bộ điều khiển từ xa, định vị vệ tinh khiến chúng khó có thể bị phát hiện bởi hồng ngoại hay các thiết bị dò RF. GEM-T có thể thay đổi điều đó và điều này đặt ra thách thức mới cho Nga trong việc tìm ra các chiến thuật mới hoặc phát triển các hệ thống mới.
Mặc dù vậy, ngay cả khi GEM-T đánh chặn được UAV Geran, nhiều chuyên gia vẫn đặt câu hỏi về tính bền vững do tên lửa sẽ bị hạn chế về số lượng và dễ bị cạn kiệt khi đối mặt với các cuộc tấn công hàng loạt từ Nga.
Tuy nhiên, phương Tây đã thể hiện mong muốn tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine. Kể từ khi xung đột nổ ra, Mỹ là quốc gia viện trợ nhiều nhất cho Ukraine. Vào tháng 5, Mỹ đã thông qua gói viện trợ 40 tỷ USD cho Ukraine. Khoản hỗ trợ gồm 6 tỷ USD hỗ trợ an ninh, bao gồm các chương trình đào tạo, cung cấp thiết bị, vũ khí, 8,7 tỷ USD bổ sung kho thiết bị Mỹ gửi đến Ukraine và 3,9 tỷ USD hỗ trợ các hoạt động của Bộ Chỉ huy châu Âu (EUCOM)./.