Từ ngày 9 đến 12-12, TAND TPHCM mở phiên sơ thẩm xét xử bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Tiến bộ Quốc tế (Công ty AIC); ông Lê Hồng Sơn, cựu Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) TPHCM; ông Lê Hoài Nam, cựu Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM cùng 13 bị cáo về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".
Theo cáo buộc, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn là chủ mưu, chỉ đạo lập hệ thống công ty "quân xanh" để thông thầu, gian lận hồ sơ, giúp AIC trúng thầu trên diện rộng. Riêng tại TPHCM, từ năm 2012–2017, AIC đã trúng 230 gói thầu thuộc các lĩnh vực giáo dục, y tế và môi trường, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 145 tỉ đồng.
Ông Lê Hồng Sơn
Trong đó, 134 gói thầu giáo dục do Sở GD-ĐT TPHCM làm chủ đầu tư bị xác định có vi phạm nghiêm trọng.
VKSND TPHCM cáo buộc ông Lê Hồng Sơn (cựu giám đốc Sở GD-ĐT) đã ký chỉ định thầu định giá và tư vấn trái quy định, thành lập các tổ chuyên gia đấu thầu không đúng tiêu chuẩn, không hoạt động; phê duyệt kế hoạch đấu thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu trái quy định; không đảm bảo tính công bằng minh bạch trong hoạt động đấu thầu... gây thiệt hại cho Nhà nước 763 triệu đồng trong năm 2012.
Năm 2013, ông Sơn đã ban hành văn bản có tính định hướng, can thiệp trái pháp luật trong hoạt động đấu thầu đối với gói thầu mua sắm thiết bị do Phòng GD-ĐT quận 5 làm chủ đầu tư, gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền hơn 4,2 tỉ đồng.
Sau khi thực hiện hành vi sai phạm ở 2 gói thầu trên, ông Sơn tiếp tục có các văn bản tham mưu cho UBND các quận, huyện áp dụng kết quả đấu thầu của gói quận 5 để mua sắm trực tiếp. Kết quả các chủ đầu tư là 23 Phòng GD-ĐT quận huyện và 89 Trường THPT đã thực hiện 129 gói thầu mua sắm trực tiếp theo chỉ đạo trên, thiệt hại là 137 tỉ đồng, hậu quả này có mối quan hệ nhân quả với hành vi sai phạm của Sơn từ 2 gói thầu trước.
Do đó, cơ quan công tố cáo buộc ông Lê Hồng Sơn phải chịu trách nhiệm đối với toàn bộ thiệt hại của 131 gói thầu thuộc lĩnh vực giáo dục là 142 tỉ đồng.
Ông Lê Hoài Nam
Đối với ông Lê Hoài Nam (cựu Phó Giám đốc Sở GD-ĐT), VKSND TPHCM cáo buộc các gói thầu mua sắm thiết bị dạy học ngoại ngữ năm 2012 do Văn phòng Sở GD-ĐT làm chủ đầu tư, với tư cách là Phó Giám đốc Sở GD-ĐT đã ký hợp đồng định giá với Công ty Đông Nam Á, ký hợp đồng tư vấn lập hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu với Công ty Phú Bình khi chưa yêu cầu 2 đơn vị này cung cấp hồ sơ năng lực, chưa tiến hành thẩm định hồ sơ.
Ông Nam là người ký với tư cách chủ trì cuộc họp tại biên bản thẩm tra kết quả đấu thầu có thành phần tham gia là nhân viên Công ty Phú Bình – đơn vị đánh giá hồ sơ dự thầu; ký Biên bản thương thảo, hoàn thiện hợp đồng và ký hợp đồng cung cấp hàng hóa gói thầu với Hoàng Thị Thúy Nga – đại diện Công ty AIC.
VKS đánh giá hành vi nêu trên của ông Nam là không đảm bảo công bằng minh bạch, trái quy định của Luật Đấu thầu, tạo điều kiện để Công ty AIC trúng thầu, gây thiệt hại cho Nhà nước 763 triệu đồng.
Ngoài ra, khi chưa được UBND TP chấp thuận chủ trương nhưng ngày 12-12-2013 ông Nam vẫn ký hướng dẫn thực hiện việc mua sắm trang thiết bị dạy và học ngoại ngữ đối với 89 Trường THPT thực hiện 89 gói thầu bằng hình thức mua sắm trực tiếp, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước số tiền 28,7 tỉ đồng.
VKSND TPHCM cáo buộc ông Nam phải chịu trách nhiệm đối với tổng thiệt hại là hơn 29,4 tỉ đồng.