“Lỗi thời và tự sát”
Hãng Thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA) cho biết Triều Tiên ngày 4/4 đã miêu tả những lệnh trừng phạt chống nước này mà Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) thông qua tháng trước là “lỗi thời và tự sát”, đồng thời thúc giục Mỹ nỗ lực tìm cách làm giảm căng thẳng trên Bán đảo Triều Tiên.
Bản tin của KCNA dẫn lời người phát ngôn Ủy ban Quốc phòng Triều Tiên tuyên bố những lệnh cấm vận “lỗi thời và tự sát” của HĐBA LHQ đã khiến Bình Nhưỡng tăng cường thêm ý chí theo đuổi chính sách tự lực của mình.
Quan chức trên cho rằng các động thái của Washington chuẩn bị cho “cuộc chiến tranh xâm lược nhằm bóp nghẹt CHDCND Triều Tiên bằng quân sự đã tạo ra cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất.
Trong đó Bình Nhưỡng có thể thực hiện đòn tấn công hạt nhân trả đũa vào phần lục địa của Mỹ vào bất kỳ thời điểm nào”.
Hình ảnh phóng thử tên lửa được Triều Tiên công bố ngày 1/4
Ông này cũng nói thêm: “Mỹ càng cố đeo bám việc phô trương sức mạnh với chúng ta thì sẽ càng nhanh chóng phải đối mặt với thảm họa hạt nhân và tự hủy diệt”.
Ngoài ra, quan chức trên còn cảnh báo về “sự trừng phạt cứng rắn nhất” đối với Mỹ nếu Washington bước qua ranh giới bằng cách xúc phạm ban lãnh đạo Triều Tiên và xâm phạm quyền chủ quyền của Bình Nhưỡng.
Bên cạnh những tuyên bố trên, người phát ngôn này cũng kêu gọi Mỹ nỗ lực mang lại hòa bình cho Bán đảo Triều Tiên, đồng thời cho rằng việc theo đuổi sự ổn định và đàm phán thay vì trừng phạt đơn phương và gây sức ép quân sự sẽ trở thành giải pháp cơ bản đối với tình trạng căng thẳng đang leo thang hiện nay.
Chặn đường Trung Quốc
Những động thái và tuyên bố cứng rắn từ Bình Nhưỡng không phải là điều gì mới mẻ.
Tuy nhiên, cường độ dày đặc của những tuyên bố này cùng với hàng loạt vụ phóng thử tên lửa được Triều Tiên tiến hành sau khi bị HĐBA LHQ thông qua các biện pháp trừng phạt mới được Trung Quốc bật đèn xanh.
Giới phân tích cho rằng thông qua những động thái quân sự và tuyên bố mạnh mẽ, Triều Tiên làm sứt mẻ chính sách đối ngoại và các sáng kiến an ninh của Trung Quốc và đang ngày càng trở thành một “gánh nặng chiến lược” đối với Bắc Kinh.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un
Những lời đe dọa ngày một gia tăng của Triều Tiên đối với Hàn Quốc và Mỹ đã khiến cho hai nước đồng minh của nhau này phải tìm kiếm khả năng phòng thủ tên lửa vững chắc hơn cũng như sự hợp tác ba bên với Nhật Bản.
Đây là những diễn biến mà các nhà phân tích cho là có thể gây phương hại cho việc Bắc Kinh theo đuổi mục tiêu trỗi dậy “hòa bình”.
Bắc Kinh đã cố gắng duy trì tình trạng ổn định trong khu vực nhằm theo đuổi nỗ lực trỗi dậy trở thành một cường quốc lớn. Nhưng các vụ thử hạt nhân và tên lửa mới đây nhất của Triều Tiên đã gây phương hại cho các nỗ lực này và làm cho Trung Quốc bối rối.
Bắc Kinh có thể cho rằng họ luôn phải chú ý tới những hành động khiêu khích này và trở nên mệt mỏi một cách không cần thiết.
Một số nhà phân tích còn nói rằng Trung Quốc đang bị sử dụng như con tốt thí (trong việc Triều Tiên theo đuổi các lợi ích chính trị).
Trung Quốc hiện đang đối mặt với một loạt thách thức trong nước như nền kinh tế chững lại, khoảng cách thu nhập và mức độ phát triển giữa các vùng ngày một gia tăng và tình trạng tham nhũng trầm trọng.
Trung Quốc đang phải ưu tiên cho việc duy trì ổn định ở các khu vực xung quanh mình, trong đó có cả Bán đảo Triều Tiên.
Để thực hiện chính sách này, Bắc Kinh đã đưa ra nguyên tắc ngoại giao “thân thiện, chân thành, cùng có lợi và mở rộng”.
Các nguyên tắc này cũng đã được áp dụng trong chính sách của Bắc Kinh đối với Bán đảo Triều Tiên mà điển hình là việc Trung Quốc nỗ lực theo đuổi các mối quan hệ tốt đẹp hơn với Hàn Quốc.
Tuy nhiên, những cố gắng nhằm ve vãn Seoul đã bất thành sau khi Hàn Quốc quay sang nước đồng minh an ninh là Mỹ để tăng cường khả năng phòng thủ tên lửa đối phó với Triều Tiên sau các vụ thử hạt nhân vào tháng 1/2016 và phóng tên lửa tầm xa vào tháng 2/2016.
Binh sĩ Mỹ và Hàn Quốc tập trận đổ bộ
Trung Quốc vẫn luôn phản đối việc hai nước này hợp tác về phòng thủ tên lửa vì cho rằng có thể làm phương hại đến lợi ích an ninh của Bắc Kinh, còn Hàn Quốc và Mỹ thì luôn bác bỏ cáo buộc này.
Hàn Quốc cũng chỉ trích Trung Quốc nỗ lực “chưa đủ” trong việc kiềm chế Triều Tiên và những chỉ trích như vậy làm trầm trọng thêm sự bất đồng giữa Hàn Quốc và Trung Quốc, qua đó góp phần làm gia tăng cơ hội để Mỹ tăng cường sự can dự chiến lược của mình vào khu vực châu Á- Thái Bình Dương.
Giới phân tích Hàn Quốc chỉ ra rằng các hành động mới nhất của Bình Nhưỡng đã phá hỏng các nỗ lực của Bắc Kinh trong việc gây chia rẽ giữa Seoul và Washington và làm cho mối quan hệ đồng minh trở nên lỏng lẻo hơn.
Tuy nhiên, mọi việc lại diễn tiến theo chiều hướng ngược lại sau khi Bình Nhưỡng có những hành động khiêu khích.
Hiện mối quan hệ đồng minh Hàn- Mỹ đã trở nên chặt chẽ hơn trước và cũng xuất hiện nhiều dấu hiệu cho thấy mối quan hệ Seoul- Tokyo đang được cải thiện.
Hệ thống tên lửa THAAD có thể vô hiệu hóa khả năng chống tiếp cận của Trung Quốc
Đây là một diễn biến có thể gây hại cho chiến lược ngoại giao của Trung Quốc đối với Bán đảo Triều Tiên và khu vực Đông Á.
Mối quan hệ Trung-Mỹ không hoàn toàn êm đẹp như tuyên bố công khai của lãnh đạo hai bên mà chứa đựng nhiều sóng ngầm.
Trong bối cảnh đó, sự “ương bướng” của Triều Tiên đang đặt Trung Quốc vào thế bất lợi vì đã tạo cớ cho Mỹ tăng cường sự hiện diện quân sự trên Bán đảo Triều Tiên và khu vực lân cận.
Trong đó đáng chú ý nhất là khả năng triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) và luân chuyển binh sỹ trên lãnh thổ Hàn Quốc.
Lá chắn phòng thủ tên lửa này sẽ hóa giải khả năng của Trung Quốc trong việc ngăn ngừa các lực lượng thù địch tiếp cận lãnh thổ của mình trong thời chiến hay trong tình trạng khủng hoảng.
Tuy không hài lòng, song Trung Quốc cũng không thể “bỏ rơi” Triều Tiên vì nước láng giềng này là một “vùng đệm” cực kỳ quan trọng giữa Trung Quốc và các lực lượng Mỹ ở Hàn Quốc.