Ngày 2/10, Sở Công Thương TP. Đà Nẵng phối hợp với Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) và các đơn vị liên quan tổ chức Hội nghị kết nối giao thương, xúc tiến xuất khẩu - Đà Nẵng 2025” theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Kỳ vọng đóng góp 20-25% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu
Hiện, khu vực miền Trung (từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi) đóng góp khoảng 12-15% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước. Trong bối cảnh tổng kim ngạch xuất nhập khẩu toàn quốc năm 2024 đạt mức kỷ lục 786,29 tỷ USD, khu vực này có những điểm sáng.
Khu thương mại tự do tạo động lực mới cho xuất nhập khẩu miền Trung. Ảnh: Giang Thanh.
Quảng Trị và Huế tăng trưởng xuất nhập khẩu đều, đóng vai trò quan trọng trong xuất khẩu sang Lào thông qua cửa khẩu Lao Bảo và La Lay. Đà Nẵng vẫn duy trì là trung tâm dịch vụ logistics, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt hàng tỷ USD/năm. Quảng Ngãi với Khu kinh tế Dung Quốc là địa bàn xuất khẩu dầu khí, công nghiệp nặng, đồng thời, thu hút nhiều dự án FDI.
Theo ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương - nhìn nhận tổng thể quy mô xuất khẩu của miền Trung còn khiêm tốn so với miền Nam và miền Bắc, chủ yếu do hạ tầng logistics chưa đồng bộ, chi phí vận tải cao và thiếu các trung tâm thương mại - dịch vụ quy mô quốc tế.
“Với lợi thế về tài nguyên biển, khí hậu nhiệt đới gió mùa thuận lợi cho nông nghiệp và vị trí địa lý ven biển, khu vực miền Trung hoàn toàn có thể nâng tỷ trọng đóng góp lên 20-25% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu quốc gia trong 10 năm tới”, ông Hải nhìn nhận.
Theo Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Khu Thương mại tự do Đà Nẵng là cơ hội vàng, mở ra không gian kết nối quốc tế, thu hút FDI, hình thành các trung tâm logistics và dịch vụ giá trị gia tăng.
Ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương - chia sẻ về khu thương mại tự do.
Với các lợi thế cạnh tranh mới về ưu đãi thuế, thủ tục hành chính đơn giản hóa, chính sách thu hút FDI, thúc đẩy phát triển cảng "hub" của khu vực, Khu Thương mại tự do sẽ là động lực phát triển cho khu vực miền Trung.
Cùng với việc mở rộng không gian sau sáp nhập, các chính sách quốc gia về phát triển logistics, logistics số và logistics xanh, tất cả là “cú hích chính sách” để xuất nhập khẩu miền Trung bước vào giai đoạn phát triển mới”, ông Hải nói.
Ông Lê Hoàng Tài – Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương - gợi ý, từ lợi thế của Khu Thương mại tự do, các địa phương trong khu vực cần chủ động xây dựng cơ chế ưu tiên cho doanh nghiệp xuất khẩu, thúc đẩy các ngành công nghiệp chế biến sâu, công nghệ cao, logistics, thương mại điện tử xuyên biên giới.
Phát triển logistics 4.0
Bàn về những động lực mới cho xuất nhập khẩu miền Trung, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu đề xuất xây dựng Liên minh logistics miền Trung, tạo cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các địa phương; đồng thời, hướng đến hình thành Khu Thương mại tự do chung giữa Đà Nẵng để kết nối Cảng Liên Chiểu và Cảng Chân Mây.
Các doanh nghiệp ký kết hợp tác tại Hội thảo.
“Có thể tận dụng khu thương mại tự do để phát triển Trung tâm thương mại điện tử xuyên biên giới với Lào, Campuchia, Thái Lan, hướng đến tạo ra trung tâm phân phối hàng hóa cho khu vực sông Mekong. Các địa phương cần có chính sách phát triển logistics 4.0, ứng dụng công nghệ số, AI, blockchain… để nâng cao năng lực cạnh tranh, đầu tư phương tiện vận tải tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải; tạo “hành lang xanh” cho xuất khẩu nông sản để xây dựng chuỗi cung ứng hoàn chỉnh”, ông Hải cho hay.
Theo ông Bùi Trần Nhân Trí - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Giao nhận vận chuyển quốc tế Trường Hải (THILOGI), miền Trung đang đứng trước một thách thức rất rõ rệt đó là chi phí logistics cao hơn so với hai đầu Bắc - Nam, do hạ tầng chưa đồng bộ, kết nối các phương thức vận tải còn yếu và thiếu các trung tâm logistics có quy mô đủ lớn.
Với vị trí chiến lược “ngã tư” nối các hành lang Bắc - Nam và Đông - Tây, các địa phương miền Trung cần chú trọng đầu tư hạ tầng kết nối đồng bộ, mở rộng tuyến luồng hàng hải đón tàu trọng tải lớn, hoàn thiện hệ thống cảng - kho bãi - đường bộ - đường sắt, tạo hành lang vận tải trọn gói từ miền Trung đến Tây Nguyên, Lào, Campuchia và ra thế giới.
“Cần phát triển Khu Thương mại tự do, khu phi thuế quan và trung tâm logistics bằng việc đẩy nhanh tiến độ dự án, đặc biệt là khu phi thuế quan Tam Hòa, Tam Tiến quy mô 744ha gắn liền khu bến Tam Hòa, kết hợp trung tâm logistics đa chức năng.
Đây sẽ là nền tảng để Chu Lai trở thành trung tâm logistics chiến lược của miền Trung - Tây Nguyên, đóng vai trò hỗ trợ quan trọng hoạt động xuất khẩu”, ông Trí đề xuất.