Pháp và Đức đang thúc đẩy đề xuất áp dụng một đạo luật toàn châu Âu yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ tin nhắn di động cho phép tiếp cận các tin nhắn đã được mã hóa nhằm hỗ trợ cho công tác điều tra liên quan tới chủ nghĩa khủng bố. Động thái này diễn ra trong bối cảnh cả Pháp và Đức thời gian gần đây chứng kiến hàng loạt các vụ tấn công khủng bố đẫm máu.
Những phần tử cực đoan đang lợi dụng không gian mạng để gieo tư tưởng cực đoan, kích động âm mưu khủng bố. Chúng có xu hướng tăng cường sử dụng các tin nhắn mã hóa để tuyên truyền, tạo điều kiện cho các hoạt động khủng bố dễ dàng hơn.
Kể từ đầu năm 2016, Pháp và Đức đã chứng kiến hàng loạt vụ cuộc tấn công khủng bố, mà hầu hết trong số đó đều đã được lên kế hoạch thông qua các kênh thông tin liên lạc đã được mã hóa trong các ứng dụng di động.
Điển hình là vụ tấn công nhà thờ ở Rouen vào ngày 26/7 vừa qua, hai kẻ khủng bố đã liên lạc với nhau thông qua các ứng dụng gửi tin nhắn mã hóa "Telegram". Riêng trong tháng này giới chức Pháp đã bắt giữ 7 người vì tình nghi có liên hệ đến khủng bố, trong đó có 3 nghi can với kế hoạch tấn công rõ rệt.
Phát biểu trong cuộc họp báo chung tại thủ đô Paris, Pháp ngày 23/8, Bộ trưởng Nội vụ hai nước Pháp và Đức khẳng định, cần thiết phải áp dụng một đạo luật để buộc những người tạo ra các ứng dụng tin nhắn đã được mã hóa hỗ trợ các chính phủ theo dõi thông tin liên lạc giữa các đối tượng tình nghi là các phần tử khủng bố và cực đoan.
Theo đề xuất chung được lãnh đạo Pháp, Đức đưa ra hôm qua, các thông tin liên lạc được mã hóa giữa các phần tử khủng bố đang tạo ra một thách thức lớn trong quá trình điều tra, và vì vậy cần sớm tìm ra các giải pháp để cho phép quá trình điều tra mang lại hiệu quả.
Bộ trưởng Nội vụ Pháp Bernard Cazeneuve nhấn mạnh, Ủy ban châu Âu nên soạn thảo một đạo luật bắt buộc các công ty công nghệ loại bỏ những nội dung bất hợp pháp hoặc giải mã các tin nhắn như một phần của cuộc điều tra chống khủng bố, trong khi vẫn phải đồng thời bảo vệ sự riêng tư liên quan tới các thông tin kỹ thuật số của các công dân.
Cũng theo vị quan chức này, Pháp và Đức không muốn cấm những tin nhắn được mã hóa nhưng tốt hơn là làm việc với những tổ chức truyền thông xã hội để hạn chế những phần tử cực đoan Hồi giáo sử dụng công cụ này.
Ông Cazeneuve khẳng định: "An ninh và chống khủng bố là những ưu tiên hàng đầu của các nước châu Âu ngày hôm nay. Tuy nhiên với đạo luật vừa đề xuất không có nghĩa việc bảo vệ dữ liệu và thông tin liên lạc của công dân sẽ bị vi phạm. Thay vào đó, chúng ta nên tìm kiếm giải pháp kỹ thuật, pháp lý để đảm bảo cho các cuộc điều tra pháp lý".
Bộ trưởng Nội vụ Đức Thomas de Maiziere cũng nhất trí với quan điểm cho rằng các nhà vận hành mạng có nghĩa vụ hỗ trợ giám sát, chống lại các hoạt động khủng bố trực tuyến:
"Ví dụ, chúng ta đã có nhiều kinh nghiệm trong cuộc chiến chống khiêu dâm nhằm vào trẻ em. Vì vậy, trong những tình huống như thế này, nó đã trở thành một nghĩa vụ để các nhà vận hành mạng loại bỏ những nội dung bất hợp pháp từ mạng internet. Điều này cũng nên áp dụng đối với các tin nhắn liên quan tới khủng bố".
Theo báo Tấm gương hàng ngày của Đức, Bộ trưởng Nội vụ Đức Thomas de Maiziere mới đây còn bày tỏ mong muốn thảo luận với đại diện mạng xã hội Facebook về việc cung cấp thông tin người dùng có liên quan đến các nghi can khủng bố.
Ông Maiziere cũng đánh giá tích cực về sự hợp tác của giới chức an ninh Đức với Facebook trong lĩnh vực chống chủ nghĩa Hồi giáo và chủ nghĩa cực đoan trong thời gian gần đây.
Dẫu vậy, một thực tế dễ nhận thấy đó là Facebook hay nhiều trang mạng xã hội khác đang đứng trước áp lực rất lớn, giữa một bên là đòi hỏi ngày càng tăng của giới chức an ninh các nước về sự hợp tác trong cuộc chiến chống khủng bố, còn một bên là những khách hàng muốn được bảo vệ quyền riêng tư.
Cũng trong cuộc họp báo ngày 23/8, giới chức Pháp và Đức bày tỏ mong muốn các nhà lãnh đạo trong Liên minh châu Âu sẽ thảo luận về vấn đề thông tin liên lạc được mã hóa, cụ thể là đề xuất chung mà Pháp và Đức đưa ra, trong một cuộc thảo luận sâu rộng hơn về các vấn đề an ninh tại một hội nghị thượng đỉnh tại Bratislava, Slovakia vào ngày 16/9 tới./.