Cách đây hơn 6 năm, 10 giờ 15 ngày 10-2-2007 tại phòng làm việc của giám đốc Nguyễn Đình Thản, số 320 đường 2-9, cơ quan CSĐT Bộ CA bắt quả tang khi ông Thản nhận 1 phong bì trong đó có 200 triệu đồng do ông Nguyễn Đại Lợi - giám đốc Cty Tư vấn xây dựng Trường Sơn - Quảng Bình (Cty Trường Sơn) đưa.
Theo ông Lợi trình bày: Khoảng tháng 10-2005, Cty của ông Lợi thi công xong công trình đã ký hợp đồng với Cty Vinaconex 10, hai bên đã ký biên bản nghiệm thu, sau nhiều lần trả tiền, đến cuối năm 2006, phía Cty Vinaconex 10 còn nợ Cty Trường Sơn khoảng 1,352 tỷ đồng. Ông Lợi đã nhiều lần điện thoại và có văn bản đòi nợ nhưng ông Thản không trả và yêu cầu phải đưa 200 triệu đồng mới trả hết tiền nợ cho ông Lợi. Trong lúc ông Thản vừa nhận tiền của ông Lợi và bỏ vào ngăn bàn thì CA ập vào bắt quả tang
Ngoài vụ nhận tiền của ông Nguyễn Đại Lợi, trong Cáo trạng số 03/VKSNDTC-V1B còn đề cập đến vụ ông Nguyễn Đình Thản lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, nhận 340 triệu đồng của Cty TNHH Minh Hà - Quảng Bình (Cty Minh Hà) và nhận 100 triệu đồng của Cty Xây dựng giao thông thủy lợi Đông Tân - Thanh Hóa (Cty Đông Tân).
Theo truy tố của VKS thì tháng 3-2005, ông Nguyễn Đình Thản ký Hợp đồng kinh tế (HĐKT) số 24/HĐKT với Cty Minh Hà thi công đào 2 triệu mét khối đất, đá hố móng đập xả lũ công trình thủy lợi Cửa Đạt (Thanh Hóa) trị giá 42 tỷ đồng.
Tính đến ngày 30-1-2007, Cty Minh Hà đã đào đắp được khối lượng đất, đá trị giá 10,4 tỷ đồng, được chủ đầu tư xác nhận và chuyển tiền về Cty Vinaconex10 để trả cho Cty Minh Hà. Cty Vinaconex10 đã trả cho Cty Minh Hà được 10,059 tỷ đồng, nhưng mỗi lần trả tiền, Nguyễn Đình Thản lại vòi vĩnh, nhũng nhiễu, yêu cầu ông Nguyễn Hữu Minh (Giám đốc Cty Minh Hà) phải đưa tiền và ông Minh đã 5 lần đưa tiền cho Nguyễn Đình Thản tổng cộng 340 triệu đồng.
Tương tự, Cty Đông Tân do ông Phạm Văn Hiền làm giám đốc hợp đồng thi công các hạng mục hồ chứa nước Cửa Đạt - Thanh Hóa, tổng giá trị 24 tỷ đồng. Tính đến ngày 30-1-2007, Cty Đông Tân đã thi công khối lượng trị giá 4,295 tỷ đồng, đã được chủ đầu tư xác nhận và chuyển tiền về Cty Vinaconex10 để trả cho Cty Đông Tân. Quá trình thanh toán, ông Nguyễn Đình Thản cũng gây khó khăn, vòi vĩnh, gợi ý ông Hiền phải đưa tiền, tổng cộng 7 lần với số tiền 100 triệu đồng.
Từ khi xảy ra đến nay đã hơn 6 năm với 4 lần điều tra bổ sung, đầu tiên, cơ quan CSĐT Bộ CA khởi tố Nguyễn Đình Thản về tội nhận hối lộ, khởi tố các bị can Lê Hữu Thân, Võ Văn Thế, Phạm Văn Hiền, Nguyễn Thành Lý và Nguyễn Hữu Minh về tội đưa hối lộ; khởi tố Võ Quang Đích và Đinh Thị Thúy Phương về tội lập quỹ trái phép.
Tháng 2-2010, VKSND Tối cao thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị can đối với Nguyễn Đình Thản từ tội nhận hối lộ sang tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; cũng trong tháng 2-2010, VKSND Tối cao đã ra quyết định đình chỉ vụ án đối với các bị can Nguyễn Hữu Minh, Phạm Văn Hiền, Lê Hữu Thân, Nguyễn Thành Lý, Võ Quang Đích và Đinh Thị Thúy Phương về các tội đã khởi tố trước đó.
Trong bản cáo trạng công bố tại phiên tòa ngày 7-5, bị cáo Nguyễn Đình Thản bị cho là lợi dụng chức vụ, quyền hạn, vòi vĩnh, chiếm hưởng của 3 DNTN với tổng số tiền 640 triệu đồng. Tại phiên tòa, bị cáo Thản và luật sư bào chữa bảo vệ quyền lợi cho bị cáo không chấp nhận nội dung truy tố của VKS mà cho rằng ông Thản bị oan và đề nghị HĐXX tuyên bố ông Thản không phạm tội, trả tự do cho ông.
Trong suốt quá trình khai báo, tranh tụng tại phiên tòa, ông Thản đều khẳng định mình đã thực hiện đúng chức trách được giao và làm đúng các quy định của pháp luật, trong vụ án không có bị hại, các khoản tiền của Nhà nước không bị thất thoát. Các đơn vị thi công tư nhân nhiều lần không nhận được tiền là do họ không thực hiện đúng cam kết trong hợp đồng chứ không phải ông gây khó khăn hay vòi vĩnh.
Đối với khoản tiền 200 triệu đồng nhận của Cty Trường Sơn và bị bắt quả tang, ông Nguyễn Đình Thản cho rằng đây là tiền ông vay của ông Lợi, khi nhận tiền xong, ông có viết lên phong bì dòng chữ “Cty tạm mượn để trả lương cho công nhân kịp về Tết, ngay sau Tết sẽ trả lại đầy đủ” và ký tên. Vụ việc bị đẩy lên thành vụ án hình sự là do ông bị ông Nguyễn Đại Lợi giăng bẫy để hãm hại.
Tại phiên tòa, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là ông Nguyễn Hữu Minh (Giám đốc Cty Minh Hà - người được cho là đã 5 lần đưa hối lộ cho ông Thản tổng cộng 340 triệu đồng) cũng khẳng định ông Thản không nhũng nhiễu, vòi vĩnh, những lần ông Minh đưa tiền chỉ là “mời cơm” cả đoàn công tác của Cty Vinaconex10 chứ không riêng ông Thản. Ông Minh cho rằng đây là tiền của cá nhân ông tự nguyện bồi dưỡng cho đoàn chứ không phải tiền của Cty Minh Hà và cũng không yêu cầu đòi bồi thường đối với khoản tiền 340 triệu đồng. Sở dĩ lời khai của ông trong hồ sơ có sự thay đổi so với tại phiên tòa là do ông bị ép cung?
Trong phần tranh tụng, đại diện VKSND TP Đà Nẵng thực hành quyền công tố Nhà nước tại phiên tòa theo ủy quyền của VKSND Tối cao lập luận cho rằng: Do có dòng chữ trên phong bì của ông Thản viết nên ông được chuyển tội danh từ “nhận hối lộ” sang tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” đã bị LS của bị cáo phản bác. LS cho rằng, đây là quan hệ vay mượn dân sự thì phải được điều chỉnh bằng pháp luật dân sự chứ không phải là cơ sở để chuyển tội danh như lập luận của VKS. Tại phiên tòa, những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cũng đề nghị HĐXX tuyên trả lại họ số tiền và các tài sản bị tạm giữ vì đây là tài sản cá nhân, không liên quan đến vụ án.
Sau khi xem xét toàn diện các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, đối chiếu các lời khai của bị cáo, những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, ý kiến của đại diện VKS và của LS, HĐXX TAND TP Đà Nẵng cho rằng bị cáo Nguyễn Đình Thản phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, tuyên phạt bị cáo mức án 20 tháng tù và tuyên tịch thu sung công các khoản tiền bị cáo đã chiếm hưởng. Sau khi tòa tuyên án, bị cáo và những người liên quan tỏ ra không đồng tình với quyết định này và cho biết sẽ kháng cáo.