Trong đời thực ở Seoul, căn hộ tầng hầm là nơi mà hàng nghìn người trẻ sinh sống, với cuộc sống mưu sinh vất vả và hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn.
Không gian vừa vặn tấm đệm một người trong căn hộ của anh Ok kee-cheol. Ảnh: BBC
Ngày 10/2, tác phẩm điện ảnh Hàn Quốc mang tiêu đề “Parasite” (tạm dịch “Ký sinh trùng”) đã tạo nên lịch sử cho điện ảnh châu Á tại lễ trao giải danh giá Oscar. Bộ phim kể về sự đối lập giữa một gia đình Hàn Quốc nghèo khổ sống chen chúc trong một căn hộ dưới tầng hầm chật chội, tối tăm và một gia đình giàu có sống trong căn biệt thự xa hoa giữa thủ đô Seoul.
Mặc dù tác phẩm Parasite là kết quả của trí tưởng tượng, song căn hộ dưới tầng hầm thì không. Chúng hiện hữu trong đời sống thực của hàng nghìn người dân Seoul, với tên gọi trong tiếng Hàn Quốc là “banjiha”.
Cuộc sống tăm tối
Căn bản không hề có một tí ánh sáng Mặt Trời nào lọt vào căn hộ banjiha của Ok kee-cheol. Căn phòng thiếu ánh sáng đến mức mầm cây nhỏ của anh cũng không thể sống sót. Người đi đường bên ngoài có thể cúi xuống nhìn vào căn phòng qua chiếc cửa sổ nhỏ. Thanh thiếu niên thường xuyên hút thuốc bên ngoài căn hộ hoặc khạc nhổ xuống lòng đường – nơi vừa tầm mắt anh nếu như ngồi trong nhà nhìn ra.
Vào mùa hè, Ok kee-cheol phải chịu đựng tình trạng không khí nóng ẩm, ngột ngạt đến cùng cực.
Nhà tắm bé đến mức không có bồn rửa mặt và chỉ cao hơn so với sàn nhà nửa mét. Trần phòng tắm thấp đến mức Ok kee-cheol phải đứng trên hai chân dạng rộng ra để đầu không chạm trần.
“Thời gian đầu chuyển đến, tôi thường xuyên bị bầm tín vì ống đồng va phải cầu thang hay tay đập vào tường”, Oh (31 tuổi) – nhân viên làm việc trong ngành vận tải – chia sẻ.
Trong đời thực ở Seoul, banjihas là nơi mà hàng nghìn người trẻ sinh sống, với cuộc sống mưu sinh vất vả và hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn.
Không gian nhà tắm thấp khiến Ok phải đứng dạng chân nếu không muốn đầu chạm trần. Ảnh: BBC
Các căn hộ banjihas không chỉ là một phần độc đáo trong kiến trúc Seoul mà nó còn mang đậm dấu ấn của lịch sử. Không gian chật chội dưới hầm tồn tại từ nhiều thế kỷ trước, khi bùng nổ cuộc Chiến tranh Triều Tiên.
Từ năm 1970, Chính phủ Hàn Quốc nâng cấp việc xây dựng, yêu cầu tất cả các tòa nhà chung cư mới xây phải có tầng hầm, đóng vai trò như một boongke trong trường hợp khẩn cấp quốc gia.
Ban đầu, việc thuê những căn hộ dưới tầng hầm như trên là bất hợp pháp. Nhưng trong thời kỳ khủng hoảng nhà ở những năm 1980, khi thủ đô không còn đủ không gian cho người dân ở, chính phủ buộc phải hợp pháp hóa những căn hộ tầng hầm để người dân sống.
Năm 2018, Liên hợp quốc nhấn mạnh mặc dù là nền kinh tế lớn thứ 11 thế giới, song Hàn Quốc vẫn phải đối mặt với một thách thức đáng kể: thiếu chỗ ở hợp lý về kinh tế cho người trẻ và người nghèo.
Đối với những người dưới 35 tuổi, tỷ lệ tiền thuê nhà trên thu nhập hàng tháng vẫn ở mức khoảng 50% trong 10 năm qua. Những căn hộ bán tầng hầm trở thành một giải pháp hợp lý trước bối cảnh giá nhà tại thủ đô Seoul tăng nhanh. Tiền thuê nhà hàng tháng tại những căn hộ tầng hầm này rơi vào khoảng 540.000 won (10 triệu đồng), trong khi trung bình lương tháng của những người trong độ tuổi 20 là 2 triệu won.
Đối với một vài người sống trong banjiha, không chỉ khó khăn trong đời sống sinh hoạt với không gian bé tí mà họ còn phải đối mặt với những định kiến xã hội.
“Tôi hoàn toàn thấy ổn với căn hộ của mình. Tôi chọn nơi này vì nó tiết kiệm tiền. Nhưng tôi để ý thấy tôi không thể ngăn người khác tội nghiệp mình. Tại Hàn Quốc, mọi người nghĩ phải có nhà đẹp, xe đẹp mới quan trọng. Còn banjiha tượng trưng cho sự nghèo khổ”, anh Oh cho biết.
Tinh thần lạc quan
Trong nửa tập phim Parasite, khi gia đình ông Kim nghèo khổ thành công trà trộn vào cuộc sống gia đình ông Park để lừa đảo, con trai ông Park đã nhận thấy một mùi rất đặc trưng toát ra từ cơ thể các thành viên trong gia đình Kim. Khi ông bố Kim Ki-taek tìm cách loại bỏ mùi hôi đó, cô con gái lạnh lùng đáp lại: “Đó là mùi tầng hầm. Cái mùi sẽ không biến mất nếu như chúng ta không rời khỏi nơi này”.
Nhiếp ảnh gia Park Young-jun và bạn gái Shim Min đứng trước cửa căn hộ tầng hầm họ đang ở. Ảnh: BBC
Park Young-jun (26 tuổi) – một nhiếp ảnh gia – xem Parasite sau khi chuyển vào căn hộ banjiha. Lý do anh chọn sống dưới tầng hầm rất rõ ràng: phù hợp với túi tiền và không gian.
Tuy nhiên, Park không thể nào không cảnh giác về thứ mùi đề cập đến trong phim. “Tôi không muốn có mùi như gia đình ông Kim. Tôi không muốn mọi người thương hại mình chỉ vì mình sống dưới tầng hầm”, Park giải thích.
Vào màu hè, Park đốt hương thơm và bật máy hút ẩm liên tục. Anh cùng bạn gái, Shim Min, tân trang lại căn hộ và quay vlog ghi lại kỷ niệm đó. Hiện tại, họ thấy thoải mái với căn hộ tầng hầm này.
Cách cặp đôi tân trang lại căn hộ thu hút sự chú ý của nhiều cư dân mạng. Ảnh: BCC
Park cũng gặp phải sự phản đối từ phía gia đình và bạn gái lúc đầu khi chuyển tới đây. “Khi cha mẹ tôi lần đầu thấy căn hộ, họ cảm thấy thất vọng. Người ở trước là một người nghiện thuốc lá nặng và mẹ tôi không thể chịu được mùi đó”, Park cho hay.
Trong khi đó, cô bạn gái Shim Min khi biết Park chuyển về banjiha sống đã tỏ ra phản đối. “Tôi có cái nhìn không tốt về banjiha. Trông nó không an toàn. Nó gợi nhớ tôi tới hình ảnh mặt tối tăm của thành phố. Tôi sinh ra và lớn lên trong các căn hộ chung cư cao tầng, nên lúc đó tôi khá lo lắng cho bạn trai”.
Các video ghi lại quá trình tân trang căn hộ của cặp đôi đã nhận được nhiều ý kiến tích cực từ người theo dõi. Một số người còn ghen tị với căn hộ rất phong cách của họ.
“Chúng tôi yêu ngôi nhà này và tự hào về những gì làm tại đây. Nhưng không có nghĩa chúng tôi muốn sống trong banjiha cả đời. Chúng tôi sẽ di chuyển lên cao dần”, Shim kết luận.