Kỷ niệm 79 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 (1945 - 2024), Bảo tàng Lịch sử quốc gia tổ chức trưng bày chuyên đề "Báu vật Champa - Dấu ấn thời gian". Trưng bày gồm 2 phần “Tượng và linh vật tôn giáo” và “Đồ trang sức và vật dụng mang biểu tượng tôn giáo và quyền uy hoàng tộc”.
Phần trưng bày “Tượng và linh vật tôn giáo” giới thiệu tới công chúng một số hiện vật tiêu biểu là các bức tượng được làm bằng chất liệu vàng, bạc gắn đá quý. Như những quốc gia cổ khác trong khu vực, Champa tiếp nhận và chịu ảnh hưởng cả hai tôn giáo lớn là Ấn Độ giáo và Phật giáo. Vì vậy, phổ biến nhất trong di sản Champa là các tượng thần, Phật và linh thú, linh vật của hai tôn giáo này.
Tượng thần Shiva bằng vàng. Thần Shiva là một trong các vị thần quan trọng của Ấn Độ giáo.
Với phần trưng bày “Đồ trang sức và vật dụng mang biểu tượng tôn giáo và quyền uy hoàng tộc”, công chúng sẽ được chiêm ngưỡng những hiện vật thuộc loại hình đồ trang sức và vật dụng mang biểu tượng quyền uy hoàng tộc và tôn giáo, được trang trí những biểu tượng mang tính tôn giáo và tín ngưỡng truyền thống của nghệ thuật Champa, đặc biệt là các vị thần Hindu giáo.
Đây là những vật dâng cúng cho thần linh hoặc được sử dụng trong hoàng tộc Champa. Những hiện vật này đều được thể hiện rất tinh mỹ với trình độ chế tác kim hoàn kỹ thuật cao, có giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật đặc biệt.
Đồ trang sức bằng vàng và đá quý như khuyên tai, nhẫn, dây chuyền, trâm cài tóc, lược, vòng tay, bao tay, thắt lưng, hộp đựng đồ trang sức, các đồ đội dạng mũ, vương miện, bịt tóc... được trang trí và chế tác hết sức công phu và tinh xảo
Thông qua trưng bày, công chúng trong và ngoài nước sẽ có cơ hội thưởng lãm các cổ vật có giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật đặc sắc và hiểu biết sâu sắc hơn về một giai đoạn của lịch sử văn hóa của Champa dường như còn ít được biết tới.
Một số hình ảnh tại trưng bày:
Tượng bò thần Nandin bằng vàng. Nandin được coi là "thần tài", hầu cận trung thành, thủ lĩnh đạo quân của thần Shiva. Hầu như tất cả các ngôi đền thờ Shiva đều có tượng bò thần Nandin nằm thủ phục, chầu vào ngôi đền chính.
Đài thờ Linga - Yoni bằng vàng và bạc. Linga - Yoni là sự kết hợp giữa năng lượng nam tính và năng lượng nữ tính, biểu thị cho sự hợp nhất giữa 2 nguyên lý âm - dương, là nền tảng của sự sống, nguồn gốc của vũ trụ.
(1): Tượng nam thần bằng vàng và đá quý; (2): Tượng nữ thần bằng vàng
Các mẫu đầu thần Shiva được chế tác từ vàng, bạc và đá quý
(Từ trái qua phải): Bác sơn trang trí hình thần Shiva và chim thần Garuda bằng vàng và đá quý; Bác sơn trang trí hình thần Shiva bằng bạc
Đôi bao cổ tay trang trí hình thần Shiva bằng vàng và đá quý
Vòng tay bằng vàng và đá quý trang trí hình sư tử
Dây chuyền trang trí hình thần Shiva, được làm từ vàng và đá quý
Thắt lưng bằng vàng và đá quý
Các mẫu nhẫn được chế tác từ vàng, bạc, đá quý với các hình trang trí đa dạng như thần Shiva, hoa dây...
Hộp trang trí hình cánh sen bằng bạc
Hộp trang trí với hình thần Shiva ở trên và các nữ thần ở các mặt, được làm bằng chất liệu bạc và đá quý
Trưng bày “Báu vật Champa - Dấu ấn thời gian” diễn ra đến tháng 10/2024 tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam (số 1 Tràng Tiền, Hà Nội).
