Bốn ngày sau cuộc trò chuyện điện thoại gần đây nhất của Tổng thống Mỹ Donald Trump với Tổng thống Nga Vladimir Putin, tin tức nói rằng ông Trump có kế hoạch cắt giảm một phần tư lực lượng Mỹ ở Đức.
9.500 người thuộc lực lượng thường trực của Bộ Tư lệnh Châu Âu (EUCOM) gồm 34.500 binh sĩ bị cắt giảm sẽ đảo ngược các nỗ lực của Lầu Năm Góc trong những năm gần đây trong việc tăng cường khả năng phòng thủ trước một cuộc tấn công của Nga.
Các nhà phân tích phương Tây dự tính rằng bất kỳ cuộc tấn công nào của Nga sẽ nhắm vào sườn phía đông của NATO, nơi lực lượng quân sự mỏng nhất. Theo bài của Forbes, các quốc gia vùng Baltic gồm Estonia, Latvia và Litva đặc biệt dễ bị tổn thương.
Chưa rõ liệu quyết định cắt giảm quân số của ông Trump sẽ được thực thi hay không. Cũng không rõ đơn vị nào EUCOM có thể được rút đi. Nhưng rõ ràng rằng bất kỳ sự giảm bớt nào trong lực lượng của Mỹ ở Châu Âu sẽ làm suy yếu hệ thống phòng thủ của NATO. Các nhà lãnh đạo quân sự Mỹ đã bị một đòn bất ngờ bởi quyết định rút quân của ông Trump, tờ New York Times bình luận.
Trong nhiều thập kỷ, Quân đội Mỹ đã duy trì các lực lượng mạnh ở châu Âu để chống lại Liên Xô và Nga sau này. Các cấp độ lực lượng giảm nhanh chóng sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, nhưng vào cuối năm 2012, Quân đội Mỹ vẫn còn bốn lữ đoàn ở châu Âu, hai trong số đó có xe tăng.
Chính quyền của tổng thống Barack Obama đã cắt giảm hai lữ đoàn xe tăng tại châu Âu sau các tranh cãi về trần nợ năm 2011 với quốc hội dẫn đến Đạo luật Kiểm soát Ngân sách. Quân đội thường trực ở châu Âu đã giảm từ 40.000 trong năm 2011 xuống còn khoảng 25.000 vào năm 2014.
Sau cắt giảm thời Obama, một trung đoàn lục quân với 300 xe chiến đấu Stryker là lực lượng cơ giới duy nhất của Mỹ đóng thường trực ở châu Âu. Bên cạnh đó có thêm Lữ đoàn dù số 173.
Năm 2014, Nga sáp nhập Crimea từ Ukraine. Lầu năm góc vội vàng phản ứng để khôi phục sức mạnh chiến đấu ở châu Âu. Chính quyền Obama đã chi hàng tỷ đô la cho việc triển khai quân tạm thời tới châu Âu dưới sự bảo trợ của Sáng kiến Tái bảo đảm châu Âu.
Quân đội Mỹ bắt đầu cho quay lại châu Âu hai tiểu đoàn với các bệ phóng tên lửa 18 dàn.
Lục quân cũng bắt đầu triển khai tạm thời một lữ đoàn bọc thép tới châu Âu trên cơ sở luân phiên, mỗi lữ đoàn ở lại 9 tháng. Một lữ đoàn bọc thép điển hình có khoảng 90 xe tăng M-1 và 130 xe chiến đấu M-2 cộng với khoảng 18 pháo phản lực tự hành M-109.
Nhưng ngay cả sau khi cộng thêm lực lượng sau năm 2014, các lực lượng của Mỹ và NATO ở Châu Âu không thể đánh bại một cuộc tấn công bất ngờ của Nga vào các nước vùng Baltic, RAND, tổ chức nghiên cứu chiến lược ở California kết luận.
Nga duy trì khoảng 760 xe tăng với 25 tiểu đoàn trong khoảng cách tấn công nhanh chóng các thành viên Baltic của NATO. Các nước NATO cùng nhau duy trì 15 tiểu đoàn với khoảng 130 xe tăng trong cùng khu vực - và khoảng 90 trong số đó là xe tăng M-1 của Mỹ trú đóng luân phiên.
Trong năm 2016, RAND thực hiện mô phỏng một cuộc xâm lược của Nga. Trong kịch bản của RAND, quân đội Nga nhanh chóng áp đảo các lực lượng NATO vũ trang nhẹ. Liên minh phương Tây triển khai không quân để đối đầu với sự tiến quân của Nga, nhưng xe tăng của NATO quá chậm để đến nơi kịp thời.
Mặc dù có lợi thế của NATO trên không, liên minh không thể ngăn chặn thiết giáp Nga.
“Nhiều trận chiến mô phỏng, có sự tham gia của một loạt các chuyên gia, cho thấy thời gian dài nhất mà các lực lượng Nga cần để đến được vùng ngoại ô của thủ đô Tallinn (Estonia) và Riga (Latvia) là 60 giờ”, RAND nhận định.
Một thất bại nhanh chóng như vậy sẽ khiến NATO còn lại rất ít lựa chọn, và tất cả đều tồi tệ, tổ chức nghiên cứu này kết luận.
RAND ước tính rằng, để bảo vệ hiệu quả các nước Baltic, NATO cần tăng lực lượng phòng thủ trong khu vực từ 15 tiểu đoàn lên khoảng 30 và đảm bảo rằng các đơn vị bổ sung đó sở hữu các thiết bị hạng nặng có khả năng đối đầu xe tăng Nga.
Nhưng thay vì phát triển lực lượng ở châu Âu, Quân đội Mỹ dưới thời Trump có vẻ sẽ thu hẹp sự hiện diện. Các thành viên phía đông của NATO có thể sẽ dễ bị tổn thương hơn sau khi cắt giảm. Khi quân đội Mỹ ở châu Âu rút bớt đi, Nga có thể không cần đến 60 giờ để chiếm giữ vùng Baltic.