F-35 là đỉnh cao của công nghệ máy bay tàng hình của Mỹ, có khả năng kết nối cao giữa các phi công trong phối hợp tác chiến nên Mỹ rất kén chọn trong việc bán F-35. Và giờ đây, Singapore có thể trở thành quốc gia đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á sở hữu máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ - một động thái có thể sẽ tạo ra tâm lý lo lắng ở Bắc Kinh.
Trong bài phát biểu trước Quốc hội tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen đã công bố kế hoạch mua 12 máy bay chiến đấu F-35 từ Mỹ.
Nếu thỏa thuận được thực hiện, Singapore sẽ trở thành đồng minh thứ 4của Mỹ ở Thái Bình Dương sở hữu F-35 sau Úc, Nhật và Hàn Quốc. Việc mua bán này sẽ đòi hỏi sự chấp thuận của quốc hội Mỹ, nhưng ông Ng nói rằng cả chính quyền Donald Trump và Lầu Năm Góc đều ủng hộ thỏa thuận bán F-35 cho Singapore.
Các nhà phân tích cho rằng quyết định mua F-35 của Singapore cho thấy mối lo ngại ngày càng tăng ở châu Á liên quan đến tham vọng của Trung Quốc tại khu vực.
"Singapore có thể không tin vào sự đảm bảo của Trung Quốc rằng các yêu sách Biển Đông của họ là hòa nhã, không có ý định dùng sức mạnh quân sự để kiểm soát huyết mạch thương mại trên không và trên biển", Carl Schuster, cựu giám đốc điều hành của Trung tâm tình báo thuộc Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Mỹ phân tích.
Trung Quốc đã đơn phương tuyên bố gần như toàn bộ Biển Đông bất chấp luật pháp quốc tế và sự phẫn nộ từ láng giềng.
Mỹ kiên quyết phủ nhận tuyên bố đó bằng việc điều tàu chiến đến Biển Đông thực hiện quyền tự do hàng hải gần các đảo (Trung Quốc chiếm đóng phi pháp) và thường xuyên điều máy bay, đôi khi là máy bay ném bom - bay qua Biển Đông để thực hiện quyền tự do hàng không.
Khi mua được F-35, Singapore sẽ cùng với các đồng minh của Mỹ là Úc, Nhật Bản và Hàn Quốc gia tăng sức mạnh trên không ở tây Thái Bình Dương.
Mỹ cũng có F-35 tại các căn cứ quân sự ở Nhật Bản và họ có thể điều khiển các tàu hải quân di chuyển qua khu vực (Biển Đông). Ngay cả Vương quốc Anh đầu năm nay cũng cho biết họ sẽ gửi một tàu sân bay được trang bị F-35 đến khu vực vào năm 2020.
Các quan chức Mỹ trước đây đã bác bỏ ý tưởng họ đang theo đuổi chiến tranh lạnh hay chính sách ngăn ngừa đối với Trung Quốc ở Thái Bình Dương. Thế nhưng, với quyết định cho Singapore sở hữu F-35 thì Mỹ đã chấp nhận nguy cơ chia rẽ mạnh mẽ với Trung Quốc.
Timothy Heath, nhà phân tích quốc phòng cấp cao của RAND Corp, cho biết: "Mạng lưới các lực lượng không quân sử dụng F-35 giúp quân đội các nước có thể phối hợp tác chiến với nhau một cách ăn ý.
Sự phát triển này (với sự gia nhập của Singapore) có thể mang đến một thông điệp răn đe mạnh mẽ cho Trung Quốc về hành vi của họ ở vùng Biển Đông và biển Hoa Đông".