Tổng tham mưu trưởng liên quân Mỹ Joseph Dunford nói việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 từ Nga sẽ gây ra mối lo ngại ở Washington. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết tại một cuộc họp báo ở Ankara rằng ông thấy không có lý do để lo lắng.
"Tôi nghĩ rằng mối quan ngại của Mỹ trước hết là do cạnh tranh. Không có bí mật trong việc Nga giữ vững vị trí thứ hai trên thế giới sau Mỹ về việc xuất khẩu vũ khí cả bằng tiền về số lượng. Ngoài ra, nếu nói một cách thẳng thắn rằng cả một loạt các nước trên thế giới đang xếp hàng để mua hệ thống tên lửa phòng không S- 400.
Việc sử dụng thực tế, làm quen với các đặc điểm của hệ thống tên lửa phòng không dẫn đến kết luận rằng chúng thực sự vượt trội về khả năng của chúng so với mô hình Mỹ tương tự như Patriot và các sản phẩm của Tây Âu", ông Murakhovsky nói.
Ông lưu ý rằng "so sánh về giá cả, chất lượng nói chung thì S-400 không có đối thủ cạnh tranh, do đó Mỹ không ngần ngại kể cả ở mức cấp cao như vậy muốn chọc gậy vào bánh xe".
Chuyên gia Murakhovsky nhấn mạnh rằng Nga có kinh nghiệm trong việc bán các hệ thống tên lửa chống máy bay tiên tiến và tổ hợp cho nước thành viên của NATO, ông nhắc đến thương vụ bán hệ thống tên lửa phòng không S-300 và hệ thống Buk cho Hy Lạp.
"Đối với những nỗi lo ngại để lộ một số bí mật: Tất cả các hệ thống vũ khí được bán ra nước ngoài là hình thức xuất khẩu. Chúng khác biệt so với những sản phẩm cung ứng cho lực lượng vũ trang Nga.
Trong cơ chế của Bộ Quốc phòng Nga có Cơ quan Liên bang về hợp tác kỹ thuật- quân sự, có trách nhiệm theo dõi việc giao hàng ở nước ngoài để không làm tổn hại đến an ninh quân sự của Liên bang Nga", chuyên gia phân tích giải thích rõ.
Ông tin tưởng rằng công nghệ sản xuất S-400 sẽ không được bán cho Thổ Nhĩ Kỳ. "Để thiết lập việc sản xuất trong lãnh thổ của nước đó phải mất hàng thập kỷ và hàng trăm tỷ đô la", ông Murakhovsky kết luận.
Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cảnh báo các nhà chức trách Ankara rằng các hệ thống tên lửa phòng không của Nga S-400 Triumph không phù hợp các tiêu chuẩn của Liên minh Đại Tây Dương.
Câu hỏi đặt ra là tại sao Mỹ quan ngại đến việc Thổ Nhĩ Kỳ mua vũ khí của Nga. Bởi vì có nhiều nước NATO cũng mua vũ khí của Nga, đặc biệt là Romania, Bulgaria, Hy Lạp và Đức đang nắm giữ trong tay các hệ thống S-200 và S-300.
Theo ông Chashin, vấn đề quốc phòng của Thổ Nhĩ Kỳ đã không được giải quyết từ những năm 1990, nên hệ thống phòng thủ là nhu cầu thiết yếu chính của nước này. Ông Chashin nói: "Rõ ràng là Thổ Nhĩ Kỳ có nhu cầu cấp thiết về các hệ thống tên lửa phòng không hiện đại nhất.
Chúng tôi nhớ rằng trong cuộc chiến tranh Iran-Iraq 1980-1988, Iraq đã tấn công tên lửa nhằm vào Iran. Trong cuộc chiến tranh vùng Vịnh năm 1991 và cuộc chiếm đóng Iraq năm 2003, chúng tôi đã chứng kiến tác dụng của tên lửa mà Baghdad sở hữu.
Sau đó, bắt đầu từ năm 2015, dân thường trong khu vực biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria đã bắt đầu phải chịu đựng các cuộc tấn công tên lửa của chiến binh khủng bố IS vào Syria.
Vì vậy, Thổ Nhĩ Kỳ phải đối mặt với các cuộc tấn công đe dọa đối với sự toàn vẹn lãnh thổ và an ninh quốc gia. Bên cạnh đó, tên lửa đạn đạo xuất phát từ Iran và các nước láng giềng là mối đe dọa cực kỳ nghiêm trọng."
Chỉ trích tuyên bố của ông Mattis về việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400, ông Chashin nói: "Thổ Nhĩ Kỳ là nước có chủ quyền và độc lập. Là thành viên của NATO, đồng thời Thổ Nhĩ Kỳ có quyền mua từ các nước khác những loại vũ khí cần thiết cho an ninh quốc gia. Và sử dụng hay không sử sụng các loại vũ khí mà Thổ Nhĩ Kỳ sở hữu là công việc của Liên minh ".
"Lúc đầu Mỹ đã không chấp nhận các điều khoản của Thổ Nhĩ Kỳ về hệ thống Patriot. Tiếp theo, Mỹ chống thỏa thuận giữa Ankara và Bắc Kinh về việc cung cấp vũ khí. Sau đó, Thổ Nhĩ Kỳ một lần nữa đã tổ chức đấu thầu, đưa ra các điều kiện trước đó, và một lần nữa Mỹ không hài lòng.
Nếu Thổ Nhĩ Kỳ có các hệ thống phòng không mạnh mẽ, điều đó sẽ chỉ là lợi thế đối với Hoa Kỳ. Chúng ta đã có điều kiện chứng kiến điều đó ở Đông Địa Trung Hải.
Trong tình huống này, tôi không thể hiểu tại sao vũ khí của các nước NATO khác được mô tả như là loại tương thích, mà các hệ thống S-400 lại bị đề cập là không tương quan các tiêu chuẩn của liên minh.
Nếu nói rằng S-400 không thể tích hợp vào NATO thì sai lầm từ quan điểm kỹ thuật. Bất kỳ mọi loại hệ thống vũ khí đều có thể tích hợp được", ông Chashin nhấn mạnh.
Về tuyên bố của người đứng đầu Lầu Năm Góc, ông Mesut Hakkı Chashin, sĩ quan Không quân Thổ Nhĩ Kỳ về hưu, giáo sư Quan hệ Quốc tế của Học viện Không quân và Đại học Ozyegin ở Istanbul nhấn mạnh rằng quan ngại của Mỹ đối với việc Thổ Nhĩ Kỳ mua các tổ hợp S-400 là vô căn cứ.
"Thổ Nhĩ Kỳ đã từng liên hệ với NATO để mua các hệ thống phòng không. Tuy nhiên, vì lý do chính trị, Đức đã thu hồi các tổ hợp Patriot để gây đòn bẩy áp lực chính trị. Bên cạnh đó, tổ hợp Patriot không thể bao trùm tất cả các khu vực có thể bị đe dọa của Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong khi đó, hệ thống S-400 có tất cả các thiết lập cực kỳ hiện đại mà Thổ Nhĩ Kỳ cần đến, với tầm xa 400 km, tầm cao lên đến 30 km.
Tên lửa SAM có thể đồng thời bắn trúng 36 mục tiêu, nếu cần thiết, có thể bắn trúng 72 mục tiêu với sự hỗ trợ của pin kép. Đối với Thổ Nhĩ Kỳ, tất cả điều này là những yếu tố rất quan trọng. Tôi nghĩ rằng, là một quân nhân có kinh nghiệm, người đứng đầu Lầu Năm Góc cũng nhận thức được điều này".
Báo chí Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng Washington đang rất lo về viễn cảnh hợp đồng S-400 giữa Ankara và Mátxcơva, tìm cách sự dọa dẫm và tìm cách thọc gậy vào bánh xe. Cựu Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ tại Mỹ, ông Faruk Logoglu nói:
"Mỹ và một số nước đồng minh của chúng tôi trong NATO đang quan ngại về hợp đồng tiềm năng Nga bán các hệ thống tên lửa phòng không S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ. Các đại diện Liên minh Bắc Đại Tây Dương nghi ngờ khả năng tích hợp của hệ thống phòng không Nga với các tổ hợp của NATO".
Ông nhận định: "Để ngăn chặn hợp đồng triển vọng này các nước phương Tây đang dùng nhiều cách gây áp lực. Tuy nhiên, theo tôi những điều đó sẽ không ảnh hưởng đến nỗ lực của Thổ Nhĩ Kỳ sở hữu các hệ thống phòng không Nga.
Tức là động thái của các nước thành viên NATO sẽ không thể tác động tới kết quả đàm phán Nga-Thổ Nhĩ Kỳ về S-400. Tôi không khẳng định rằng Thổ Nhĩ Kỳ nhất định sẽ mua S-400 của Nga. Được biết, hợp đồng vẫn chưa ký kết. Nhưng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không từ chối quyết định mua hệ thống phòng không Nga chỉ vì nó gây bất bình và sợ hãi trong NATO".