Tổng thống Donald Trump nói rằng, Mỹ sẽ không bán máy bay chiến đấu F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ sau khi Ankara quyết định mua một hệ thống phòng thủ tên lửa từ Nga.
Hãng tin AP cho hay, ông Donald Trump phát biểu hôm thứ Ba (16.7) trong một cuộc họp Nội các tại Nhà Trắng.
Theo tổng thống Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ đã đặt mua hơn 100 chiếc F-35 nhưng bởi nước này mua hệ thống tên lửa của Nga nên Mỹ không thể tiếp tục thương vụ máy bay trị giá hàng tỷ USD này.
"Bởi họ có một hệ thống tên lửa được sản xuất tại Nga, nên giờ họ bị cấm mua hơn 100 máy bay. Tôi thấy là Lockheed không thực sự vui vẻ. Hợp đồng đó là rất nhiều việc làm" - ông Donald Trump nói về nhà sản xuất F-35 Lockheed Martin.
Đây là phát biểu đầu tiên của nhà lãnh đạo Mỹ kể từ khi Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu tiếp nhận hệ thống S-400 từ tuần trước.
Ông gọi đây là một "tình thế phức tạp" đồng thời lưu ý Lầu Năm Góc đã đình chỉ sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ trong chương trình sản xuất F-35 và mua 100 chiếc F-35.
Ông Donald Trump đổ lỗi cho chính quyền của người tiền nhiệm Barack Obama vì không đạt được thỏa thuận bán một hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ cho Thổ Nhĩ Kỳ. Ông nói rằng, ông hiểu tại sao đồng minh NATO chọn mua tên lửa của Nga.
Năm 2009, Thổ Nhĩ Kỳ có ý định mua tên lửa Patriot của Mỹ nhưng thỏa thuận trị giá 7,8 tỷ USD đã không được chính quyền ông Obama phê duyệt.
Ông Donald Trump khẳng định: "Tôi đã có mối quan hệ tốt với Tổng thống Erdogan".
Ông cũng nói rằng: "Chúng ta đang trong tình thế mà Thổ Nhĩ Kỳ rất tốt với chúng ta, rất tốt", đề cập tới việc Ankara đã thả một mục sư Công giáo Mỹ tháng 10 năm ngoái sau 2 năm giam giữ.
"Và giờ chúng ta đang nói với Thổ Nhĩ Kỳ rằng bởi các bạn buộc phải mua hệ thống tên lửa khác nên chúng tôi sẽ không bán cho các bạn chiến đấu cơ F-35. Và bởi thực tế là bạn mua tên lửa Nga nên chúng tôi không thể bán cho bạn những máy bay trị giá hàng tỷ USD. Đó không phải là một việc hợp lẽ" - ông Trump nói.
Hãng tin AFP cho hay, trong tuyên bố, ông Donald Trump không đề cập tới các biện pháp trừng phạt mà Washington đe dọa sẽ áp đặt với Ankara nếu mua S-400.
Trong khi đó, Quốc hội Mỹ và Lầu Năm Góc đều cho rằng việc triển khai hệ thống S-400 song song với F-35 là mối đe dọa đối với các hệ thống trên không của Mỹ và NATO.
"Thổ Nhĩ Kỳ là một đồng minh NATO lâu đời và rất có năng lực, nhưng quyết định của họ về S-400 là sai lầm và thật đáng thất vọng" - Mark Esper - người được ông Donald Trump chọn làm ứng viên cho vị trí Bộ trưởng Quốc phòng phát biểu trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện hôm 16.6.
Ông Esper cho biết đã trao đổi với Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar rằng chính sách của ông là: "Các vị có thể có S-400 hoặc F-35 chứ không thể có cả hai".
Tuần trước, ngay khi Thổ Nhĩ Kỳ tiếp nhận S-400, các thượng nghị sĩ cao cấp của đảng Cộng hòa và Dân chủ tại Ủy ban Quân vụ và Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đã hối thúc ông Trump áp đặt các biện pháp trừng phạt mới với Thổ Nhĩ Kỳ và chấm dứt sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ trong chương trình F-35.