Trong khi cuộc tấn công của quân đội Ukraine vào khu vực Kursk vào tháng 8 đã chiếm được một phần lãnh thổ của Nga thì lực lượng của Kiev vẫn đang nỗ lực đẩy lùi đà tiến của Moscow vào khu vực Donetsk cách đó hàng trăm km về phía Nam.
Ukraine đã hy vọng cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga hôm 6/8 sẽ buộc Điện Kremlin phải phân tán lực lượng ở Donetsk để chi viện cho chiến trường Kursk và làm chậm bước tiến của của Nga tại đây nhưng có vẻ như điều này đã không xảy ra.
Xung đột Nga-Ukraine. Ảnh: Reuters
Mặt trận Pokrovsk “nóng bỏng” hơn bao giờ hết
Trong những ngày đầu của cuộc tấn công, Moscow đã hướng 60% hoạt động trên không vào Kursk. Tuy nhiên, khi quân đội Kiev vẫn ở lại lãnh thổ của mình, Nga đã chuyển các đợt ném bom sang mặt trận miền Đông Ukraine, nơi lực lượng Moscow đang tiến về thành phố Pokrovsk có vị trí chiến lược quan trọng.
Tiền tuyến ở Ukraine dài khoảng 1.190km nhưng theo quân đội Ukraine, giao tranh "nóng bỏng nhất" tập trung ở khu vực Donetsk, đặc biệt là về phía thành phố Pokrovsk. Đây là chốt chặn phòng thủ của Ukraine trong khu vực và nằm trên hai tuyến đường tiếp tế chiến lược đến phần còn lại của Donetsk – nơi đóng vai trò quan trọng đối với việc phòng thủ khu vực.
Hôm 10/9, người đứng đầu hội đồng an ninh Nga và là cựu Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu cho biết các lực lượng của Moscow đã chiếm giữ một phần lãnh thổ đáng kể trong khu vực. Bộ Quốc phòng Nga sau đó tuyên bố rằng quân đội Nga đã kiểm soát được bốn ngôi làng trong khu vực hướng về thành phố trọng điểm Pokrovsk.
Dữ liệu nguồn mở và báo cáo chiến trường cho thấy lực lượng Nga ở khu vực Donbas, bao gồm vùng Donetsk và Luhansk lân cận, đã tiến quân vào tháng 8 với tốc độ nhanh nhất trong khoảng hai năm qua.
Trong khi đó, đầu tuần này, Bộ tham mưu trưởng Ukraine nhận định rằng Nga "đang cố gắng chọc thủng hệ thống phòng thủ" theo nhiều hướng về phía Pokrovsk và xung quanh khu vực này.
Trung tâm Chiến lược Quốc phòng (CDS), một nhóm nghiên cứu an ninh của Ukraine, cho rằng "trận chiến sắp tới ở Pokrovsk sẽ là đỉnh điểm tấn công của Nga kể từ năm 2024”. Quân đội Nga dường như đang tiến quân quanh khu vực Pokrovsk, cũng như theo hướng Toretsk ngay phía Bắc và quận Kurakhove ở phía Nnam.
Bộ tham mưu Ukraine cho biết đã có 5 cuộc tấn công theo hướng Toretsk, chủ yếu tập trung quanh khu vực Niu-York, một thị trấn mà cả hai lực lượng đều đang tranh chấp.
Khoảng hơn 32km về phía nam, Ukraine báo cáo đã đẩy lùi 11 trong số 14 cuộc tấn công của Nga theo hướng Pokrovsk. Khoảng 32km xa hơn về phía nam, hướng đến Kurakhove, Kiev cũng báo cáo thêm 14 cuộc tấn công của Nga. CDS cho rằng lực lượng Nga hiện sẽ tìm cách bao vây thành phố Selydove và sử dụng nơi này làm bàn đạp để tấn công Pokrovsk.
Nga sẽ giành lại được Kursk?
Hiện Nga vẫn lạc quan về khả năng sẽ giành lại Kursk từ tay Ukraine. Ông Sergei Lavrov, Bộ trưởng Ngoại giao Nga, cho biết lực lượng Ukraine "hiện đang dần bị đẩy lui khỏi Kursk” và "sẽ bị đẩy lui hoàn toàn, không còn nghi ngờ gì nữa".
Tổng thống Vladimir Putin đã ra lệnh cho quân đội Nga đẩy lùi các lực lượng Ukraine về bên kia biên giới trước ngày 1/10 năm nay. Các nguồn tin của Nga cho biết Moscow đã giành lại được hơn 1/10 trong số 1.300 km2 mà quân đội Ukraine tuyên bố chiếm được trong 36 ngày qua.
Tống thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Reuters
Tuy nhiên, trước thông tin về thành quả quân sự mới nhất của Nga, giới chức phương Tây vẫn nhận định rằng, Nga khó có thể giành lại phần lớn đất đai mà Ukraine hiện đang chiếm giữ trong cuộc đột kích xuyên biên giới vào vùng Kursk. Nguồn tin cho biết thêm, lực lượng của Kiev trong khu vực hiện đã chuyển sang thế phòng thủ sau khi Nga đều tuyên bố bắt đầu cuộc phản công lớn đầu tiên tại khu vực biên giới phía Nam.
Các cuộc tấn công trên bộ của Nga đã mất nhiều thời gian để triển khai vì gặp khó khăn trong việc di chuyển lực lượng quân sự lớn.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết cuộc tấn công "diễn ra theo đúng kế hoạch của Ukraine" trong bối cảnh có thông tin quân đội Kiev đã mất 1/10 thành quả quân sự trong cuộc phản công.
“Quân Nga đã bắt đầu thực hiện các cuộc phản công cục bộ, mang tính chiến thuật và họ có thể đã đạt được những thành quả nhỏ ở khu vực đó. Nhiều khả năng Nga sẽ tiếp tục củng cố lực lượng để tiến hành một cuộc phản công có chủ đích hơn”, ông Zelensky nói, đồng thời cho biết ông đã nhìn ra điều này từ lâu.
Nhà lãnh đạo Ukraine trước đó tuyên bố rằng các lực lượng Kiev đã chiếm được một vùng đất rộng 1.300 km2 và 100 khu định cư trong cuộc tấn công vào Kursk.
Đến thời điểm hiện tại, Nga vẫn chưa hoàn toàn đẩy lùi quân đội Ukraine ra khỏi lãnh thổ Nga, dù bước tiến của Ukraine tại Kursk đã có dấu hiệu chậm lại.
Kế hoạch của Nga
Giới quan sát cho rằng, các lực lượng của Moscow có lẽ đang cố gắng "chia cắt" quân đội Ukraine tại Kursk, với mục tiêu chính là cắt đứt các tuyến liên lạc trên bộ giữa các đơn vị trong khu vực.
Theo Mash, quân đội Nga đã giành lại quyền kiểm soát trên một khu vực rộng khoảng 150km2. Theo các phóng viên quân sự và các kênh Telegram, lực lượng vũ trang Nga đang tích cực tiến hành các hoạt động tác chiến, tiến gần đến Sverdlikovo sát Sudzha, nơi Moscow đang chuẩn bị cho cuộc tấn công quyết định vào các vị trí của lực lượng vũ trang Ukraine.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở ở Mỹ đã viết trong bản cập nhật chiến trường mới nhất rằng: "Lực lượng Nga có thể có ý định tạm thời chia cắt phần nhô ra của Ukraine ở tỉnh Kursk trước khi bắt đầu nỗ lực có tổ chức nhằm đẩy lùi lực lượng Ukraine ra khỏi lãnh thổ Nga".
Bên cạnh đó, theo ISW, Nga sẽ đưa quân tiến sát biên giới phía Đông Nam ở Snagost nhằm cắt đứt các tuyến đường hậu cần hiện có của Ukraine và làm rối loạn các vị trí hỗ trợ hỏa lực gần biên giới của nước này.
Các nguồn tin của Nga khẳng định rằng, ít nhất 8 xe tăng và xe bọc thép xuất phát từ thị trấn Korenevo - nơi vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Moscow, đã tham gia vào đợt đầu của chiến dịch tấn công này. Những đơn vị thuộc Lữ đoàn bộ binh hải quân 155, trung đoàn VDV 56 và 51 của Nga – những đơn vị đã tham gia vào các trận chiến lớn trên khắp tiền tuyến ở Ukraine – được cho là đã xuất hiện ở Kursk.
Tuy nhiên, các quan chức phương Tây cho biết Moscow không "đột nhiên rút quân tinh nhuệ cùng với trang thiết bị tối tân đến đây".
“Kế hoạch lâu dài của Nga vẫn là bảo toàn lãnh thổ của mình”, cây viết Kieran Kelly của tờ The Telegraph nhận định.
