Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida trong chuyến thăm trại Asaka ở Tokyo. (Ảnh: Bloomberg)
Nêu ra những ưu tiên chính sách trong nhiệm kỳ, Thủ tướng Kishida hứa sẽ sửa đổi những thành tố chủ chốt của an ninh quốc gia, như đã được nêu trong Chiến lược An ninh quốc gia, Hướng dẫn Chương trình quốc phòng, và Chương trình quốc phòng trung hạn, trong vòng 12 tháng tới.
Cũng trong bài phát biểu, Thủ tướng Kishida gợi ý quốc hội “có trách nhiệm cân nhắc nghiêm túc” về việc có nên sửa đổi hiến pháp, tạo ra thay đổi trong những yếu tố căn bản nhất của luật quốc gia để có thể trao cho Tokyo nhiều quyền hơn trong triển khai các lực lượng vũ trang.
Dù được đánh giá là “bồ câu” khi còn là ngoại trưởng dưới thời cựu Thủ tướng Shinzo Abe, ông Kishida đang hướng theo nhiều quan điểm cứng rắn của người tiền nhiệm trong vấn đề quốc phòng và an ninh, các nhà phân tích nhận định.
Cuối tháng 11 vừa qua, chính phủ Nhật thông qua gói 773,8 tỷ yen (6,7 tỷ USD) bổ sung cho ngân sách quốc phòng năm 2021.
Mức tăng này nâng tổng ngân sách quốc phòng của Nhật lần đầu tiên lên hơn 6 nghìn tỷ yen, và cũng là lần đầu tiên vượt qua ngưỡng 1% GDP. Ông Kishida nói rằng ông dự định tăng ngưỡng lên 2% GDP.
“Để bảo vệ cuộc sống và sinh kế của người dân, chúng ta sẽ xem xét mọi lựa chọn, bao gồm năng lực tấn công căn cứ của kẻ thù… và cơ bản đẩy mạnh thế trận phòng thủ một cách nhanh chóng”, ông Kishida nói.
“Điều này diễn ra sau những lời nói và hành động rất quyết liệt của Trung Quốc trong những năm gần đây. Tôi nghĩ dù ông Kishida vẫn là 'bồ câu' trong những vấn đề an ninh liên quan đến Nhật Bản, nhưng ông ấy biết đang phải đối diện với nhiều thách thức từ Bắc Kinh”, ông Go Ito, giáo sư về quan hệ quốc tế tại ĐH Meiji ở Tokyo, đánh giá.
“Tôi không tin Nhật Bản sẽ chi mạnh tay cho các loại vũ khí tấn công và phần lớn những gì Thủ tướng Kishida nói là nhằm thể hiện sự vững vàng trước những mối đe doạ từ Trung Quốc”, ông Ito nói.
Theo nhà nghiên cứu này, nếu có một quan điểm khác về an ninh thì dấu hiệu đầu tiên sẽ là khả năng Nhật cho phép Mỹ đưa thêm vũ khí đến đây để tăng cường năng lực tấn công của các căn cứ Mỹ tại Nhật Bản.
Suy luận đó được củng cố bởi thông tin Tokyo và Washington vừa đạt được thoả thuận để Nhật Bản chi trả nhiều hơn cho việc duy trì các căn cứ và lực lượng đồn trú Mỹ tại Nhật từ năm 2022.
Dẫn các nguồn tin ngoại giao, Kyodo nói rằng hai bên đã đàm phán từ cuối tháng 11 và có thể đạt được thoả thuận cuối cùng trong tháng này.