Ông có thể cho biết mục tiêu chính của NHNN khi ban hành Thông tư 11? Có ý kiến cho rằng thông tư này không rõ ràng về mục tiêu chính sách và gói hỗ trợ 30.000 tỉ là nhằm giải cứu thị trường BĐS. Ý kiến của ông thế nào, thưa ông?
Trước hết cần phải thấy mong muốn của NHNN khi ban hành chính sách này. Hiện nay nền kinh tế đang gặp khó khăn, hàng hóa tồn kho lớn, đặc biệt là tồn kho BĐS. Sự trầm lắng của thị trường BĐS đã làm ảnh hưởng đến nhiều ngành, lĩnh vực kinh tế khác.
Chính vì vậy Nghị quyết 02/NQ-CP ngày 7.1.2013 có đưa ra nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho DN, ổn định thị trường. Trên thế giới, thông thường khi một ngành, lĩnh vực nào gặp khó khăn cần hỗ trợ thì phải sử dụng từ NSNN.
Tuy nhiên, trong điều kiện ngân sách của chúng ta còn gặp nhiều khó khăn, NHNN và các NHTM dành 30.000 tỉ đồng để cho người dân vay mua nhà ở xã hội (NOXH), nhà ở thương mại (NOTM) có diện tích nhỏ, giá cả hợp lý với thời hạn dài, lãi suất thấp và ổn định là một sự cố gắng rất lớn của ngành NH trong việc thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội của người dân.
Tuy nhiên, tôi cũng cần lưu ý là chương trình hỗ trợ của NHNN không đặt mục tiêu “giải cứu thị trường” mà nhằm thực hiện: Giúp những người thu nhập thấp, trung bình trong xã hội có cơ hội có một chỗ ở phù hợp; tạo niềm tin cho thị trường và từ sự “ấm” dần lên của phân khúc thị trường này sẽ có tác động lan tỏa tới các phân khúc khác của thị trường; góp phần điều chỉnh cơ cấu của thị trường BĐS cho sát với nhu cầu thực của xã hội hơn.
Có nhiều ý kiến cho rằng, nhu cầu người dân cần mua căn hộ để ở khác với nhu cầu của DN cần tiền để xây dựng, triển khai dự án, tại sao NHNN không tách riêng các khoản vay này mà lại ghép chung trong gói hỗ trợ, ý kiến của ông như thế nào về vấn đề này?
NHNN cho rằng đây là vấn đề cung-cầu của thị trường. Nhà nước hỗ trợ người dân mua nhà ở xã hội thì phải có nhà cho người dân mua, vì vậy thông tư quy định cả hỗ trợ cho bên cầu và bên cung.
Thế còn ý kiến tại sao NHNN lại tính toán cho DN vay lãi suất 6% để sản xuất ra những sản phẩm hoàn toàn có thể làm được với lãi suất bình thường thì thế nào, thưa ông?
Tôi cho rằng, ý kiến này đã có sự nhầm lẫn về giá 15 triệu đồng/m2 đối với NOXH, vì đây là giá trần đối với NOTM (cùng với điều kiện có diện tích nhỏ hơn 70m2). Trong thực tế, giá mua NOXH thấp hơn nhiều so với mức giá này.
NH chỉ cho vay đối với các DN là chủ đầu tư các dự án NOXH và dự án chuyển đổi công năng từ NOTM sang NOXH (cho áp dụng đối với chủ đầu tư dự án NOTM) để có nguồn cung cho các đối tượng mua, thuê, thuê mua nhà ở được quy định trong thông tư. Các DN được tiếp cận chương trình này sẽ có điều kiện hạ giá thành và cung cấp sản phẩm cho người mua với giá hợp lý nhất.
Theo Thông tư 11 quy định thời hạn cho vay người mua tối thiểu là 10 năm, nhưng người dân khi có điều kiện có thể được trả nợ trước hạn không, thưa ông?
Tôi xin khẳng định là người dân hoàn toàn có thể trả nợ trước hạn. Khoản 1, điều 5 của Thông tư 11/2013/TT-NHNN quy đinh rõ “Trường hợp khách hàng có nhu cầu vay dưới 10 năm thì khách hàng được thỏa thuận với ngân hàng thời hạn cho vay thấp hơn thời hạn cho vay tối thiểu”.
Còn về thời gian hỗ trợ lãi suất tối đa là 10 năm, thông điệp NHNN đưa ra rất rõ ràng là thời hạn được hỗ trợ lãi suất tối đa là 10 năm và đây là sự nỗ lực của ngành NH. Thực tế từ trước đến nay cũng chưa có chương trình hỗ trợ nào có quy mô và thời gian dài như vậy. Vì vậy, người mua nhà cần có phương án tài chính rõ ràng, cụ thể trước khi quyết định mua nhà và vay vốn của chương trình.
Cần phải nói thêm là người dân hoàn toàn có thể vay số tiền theo nhu cầu và điều này đã được thể hiện rõ trong Thông tư số 11 của NHNN. Theo quy định hiện nay thì khách hàng phải có nguồn vốn tối thiểu tham gia vào dự án, phương án vay và điều này là cần thiết.
Tuy nhiên, để đảm bảo lợi ích của khách hàng, NHNN cho phép các NH công bố mức vốn tối thiểu tham gia vào dự án, phương án vay nhưng không quá 20% của phương án vay. Lãi suất cho vay đối với khách hàng sẽ được NHNN công bố hằng năm và năm 2013 là 6%/năm.
Lãi suất chênh lệch giữa lãi suất cho vay và lãi suất tái cấp vốn là 1,5%/năm. Hằng năm, mức lãi suất NHNN công bố sẽ bằng khoảng 50% lãi suất cho vay bình quân của các NHTM nhưng không vượt quá mức 6%/năm.
Xin cảm ơn ông!
