Cuộc khảo sát được thực hiện tại 60 doanh nghiệp (DN) thuộc các thành phần kinh tế, đại diện 4 vùng lương trong cả nước. Nhóm nghiên cứu đã phát 2.000 phiếu hỏi tới người lao động, chủ yếu là đối tượng trực tiếp lao động sản xuất trên nhiều lĩnh vực để tìm hiểu về tiền lương, thu nhập thực tế của NLĐ và chi phí cho nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của họ.
Kết quả khảo sát cho thấy, tiền lương thực tế mà người lao động nhận được trung bình là hơn 2,8triệu đồng/tháng. Cụ thể mức lương của người lao động trong DN Nhà nước là hơn 3,5 triệu đồng/tháng; DN FDI là hơn 2,6 triệu đồng/tháng, DN dân doanh hơn 2,8 triệu đồng/tháng. Tính về nhóm ngành nghề, mức lương cao nhất thuộc về lĩnh vực giao thông, xây dựng với hơn 3,5 triệu đồng/tháng; thấp nhất thuộc về lĩnh vực sản xuất giày da ở mức 2,6 triệu đồng/tháng.
Xét về tổng thu nhập trung bình của người lao động, mức cao nhất là DN nhà nước đạt gần 4,5 triệu đồng/tháng; sau đó là DN FDI đạt hơn 3,7 triệu đồng/tháng; DN dân doanh gần 3,5 triệu đồng/tháng. Từ kết quả trên, báo cáo nhận định tiền lương thực tế trung bình của người lao động trong DN FDI nhận được thường cao hơn so với lương cơ bản gần 18 %.
Ảnh minh họa
Theo ông Đặng Quang Điều, Viện trưởng Viện Công nhân - Công đoàn, nguyên nhân là bởi DN FDI muốn tách các thành phần cấu thành tiền lương ra thành các khoản phụ cấp trợ cấp để giảm số tiền đóng BHXH. “Ngoài ra khi DN khó khăn, họ cũng có thể cắt phụ cấp mà không mang tiếng là giảm lương của người lao động” ông Điều cho biết.
Với câu hỏi khảo sát liệu người lao động có hài lòng với công việc và thu nhập của mình không thì chỉ có 0,8% người trả lời rất hài lòng, trong khi có tới 28,5% người nói không hài lòng, và hơn 57% nói tạm hài lòng…
Kết quả khảo sát cũng cho thấy, chi tiêu của một gia đình người lao động (phổ biến là 3 người) mất khoảng 4,6 triệu đồng/tháng. Với mức chi tiêu này thì tiền lương tối thiểu theo vùng hiện nay mới chỉ đáp ứng từ 40-46% chi tiêu của người lao động.
Nếu xét về mức sống tối thiểu thì mức lương tối thiểu hiện tại mới chỉ đáp ứng được khoảng 60%. Cũng theo ông Điều, tiền lương FDI thấp nhưng thu nhập ngoài lương lại cao, vì vậy mà doanh nghiệp tìm cách trốn đóng BHXH.
Từ thực trạng này, Tổng Liên đoàn LĐ Việt Nam đề xuất năm 2013, Chính phủ cần điều chỉnh mức lương tối thiểu đạt 80% mức sống tối thiểu người lao động. Cụ thể, mức đề xuất lương tối thiểu vùng I sẽ là 3 triệu đồng, vùng II là 2,8 triều đồng, vùng III là 2,5 triệu đồng, vùng IV là 2 triệu đồng.