Israel củng cố hợp tác quốc phòng với 3 nước Trung Đông
Một quan chức Israel thân cận với vấn đề này hôm 1/3 cho biết Israel, Ả Rập Xê-út, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và Bahrain đã thảo luận vấn đề mở rộng hợp tác trong việc đối mặt với những kẻ thù chung.
Nguồn tin cho biết, vấn đề đang được “thảo luận một cách không chính thức” và nói thêm rằng các nước đều là đồng minh của Mỹ. Cả bốn nước đều tin rằng việc Iran có vũ khí hạt nhân sẽ là một mối đe dọa lớn và đang theo dõi sát sao kế hoạch tái gia nhập thỏa thuận hạt nhân Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Nguồn tin cho biết, "Có nhiều điều sẽ đạt được bằng cách mở rộng hợp tác."
Các bình luận được đưa ra sau một bài báo của Chủ tịch Đại hội Do Thái Thế giới (WJC) Ronald Lauder trên Arab News kêu gọi thành lập một “NATO của Trung Đông.”
Arab News thuộc sở hữu của Hoàng tử Turki bin Salman Al Saud, con trai của nhà vua Salman và em trai của Thái tử Mohammad bin Salman, và được coi là tiếng nói chính thức của chính phủ Ả Rập Xê-út.
Lauder cho biết những đầu mối liên lạc của ông ở các quốc gia Ả Rập coi Israel là đồng minh đáng tin cậy duy nhất chống lại Iran và ngược lại. Ông cho biết thêm là họ "đang suy tính trong lo sợ rằng phương Tây không có khả năng ngăn chặn những bước phát triển hiếu chiến, nguy hiểm" của Iran khi quốc gia này đang khôi phục hoạt động làm giàu uranium và hạn chế các thanh sát viên Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tiếp cận các địa điểm hạt nhân.
"Người Israel và người Ả Rập nên nắm bắt cơ hội hợp tác với nhau để cứu Trung Đông khỏi thảm họa của chủ nghĩa cực đoan và hạt nhân hóa," ông Lauder viết.
Binh sĩ Iran cắm cờ trên tàu ngầm trong cuộc tập trận Velayat-90 ở eo biển Hormuz (Ảnh: ALI MOHAMMAD/REUTERS/IIPA)
Sẽ có liên minh chống lại Iran?
Theo i24 News, Israel đang đàm phán với ba quốc gia vùng Vịnh về một liên minh quốc phòng.
Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết, "Chúng tôi không xác nhận báo cáo, nhưng luôn quan tâm đến việc nâng cấp quan hệ với các đối tác Trung Đông của mình."
Một dấu hiệu ban đầu cho thấy có thể có một liên minh quốc phòng là Israel không phản đối việc Mỹ bán máy bay chiến đấu F-35 cho UAE, sau khi Israel và UAE ký thỏa thuận bình thường hóa quan hệ (Hiệp định Abraham) hồi năm ngoái.
Mỹ hứa với Israel là Washington phải đảm bảo việc buôn bán vũ khí của mình ở Trung Đông không đe dọa lợi thế quân sự về mặt chất lượng của Israel trong khu vực. Sau các cuộc gặp giữa Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz và người đồng cấp Mỹ vào thời điểm đó, Tel Aviv đã bật đèn xanh cho Mỹ bán máy bay cho Abu Dhabi.
Israel vẫn chưa có quan hệ chính thức với Ả Rập Xê-út, nhưng đã có quan hệ gần gũi hơn với ba quốc gia vùng Vịnh mà họ đang thảo luận về tăng cường hợp tác an ninh, sau khi JCPOA được ký kết vào năm 2015 giữa nhóm P5+1 với Iran. Các nước này cho rằng không thể ngăn được Iran phát triển vũ khí hạt nhân khi thỏa thuận hết hiệu lực.
Thủ tướng Israel Netanyahu và Thái tử Ả Rập Xê-út Mohammed bin Salman đã có cuộc gặp bí mật hồi cuối tháng 11/2020 ở Neom, thành phố tương lai của Ả Rập Xê-út dự kiến được xây dựng bên bờ Biển Đỏ.
Trong cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Israel Gabi Ashkenazi và Ngoại trưởng Oman Badr Albusaidi hôm 1/3, ông Ashkenazi nói, "Chúng ta đã trao đổi các quan điểm về một số vấn đề cùng quan tâm, cũng như tầm quan trọng của việc ủng hộ tất cả các nỗ lực nhằm đạt được hòa bình và ổn định trong khu vực. Chúng ta đồng ý duy trì kênh liên lạc trực tiếp của chúng ta và tăng cường hơn nữa hợp tác."
Israel cũng không có quan hệ ngoại giao chính thức với Oman, nhưng Thủ tướng Netanyahu đã dẫn đầu một phái đoàn tới nước này vào năm 2018.
Thông tin từ Bộ Ngoại giao Oman cho biết Ngoại trưởng Albusaidi cũng đã có cuộc tọa đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Chính quyền Palestine Riyad al-Malki.
Ông Albusaidi khẳng định "lập trường của Oman ủng hộ việc đạt được một nền hòa bình công bằng và toàn diện ở Trung Đông thông qua các cuộc đàm phán trực tiếp và một giải pháp hai nhà nước với việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập."