Gần đây, nhiều người dùng mạng liên tiếp nhận được những tin nhắn đáng ngờ như "đăng ký mua đồng hồ Nibosi giảm giá "khủng" chỉ có 600.000 đồng/ chiếc", hay "trúng thưởng đồng hồ Rolex". Khi bấm vào đường, người dùng được yêu cầu nhập nhiều thông tin cá nhân như tên tuổi, địa chỉ email… để nhận quà.
Thực tế, đây chỉ là một trong vô vàn những mánh khóe lừa đảo qua mạng. Chia sẻ về điều này, ông Nguyễn Vũ Anh, Phó Tổng giám đốc Cốc Cốc cho biết: "Thống kê cho thấy, có tới 80% nguyên nhân lộ, lọt thông tin cá nhân xuất phát từ chính sự bất cẩn của người sử dụng". Theo đó, lợi dụng sự thiếu cảnh giác của người dùng, các "tin tặc" sẽ đánh cắp tài khoản hoặc thông tin cá nhân để trục lợi.
Trước hiện trạng này, anh Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) - Kỹ sư an toàn thông tin của Trung tâm Giám sát An toàn Không gian mạng quốc gia (NCSC) đã chia sẻ cách "đọc vị" một trang web lừa đảo.
Đường dẫn URL
Đường dẫn URL là dấu hiệu đầu tiên để người dùng có thể phát hiện trang web giả mạo. Theo Hiếu PC, một đường dẫn trỏ tới trang web nguy hiểm sẽ chứa lỗi chính tả hay ký tự đặc biệt bắt chước chữ cái gần giống (ví dụ fäϲebook.com). Ngoài ra, đuôi trang ít phổ biến như .info, .asia, … hay tên miền quá dài cũng có thể "tố cáo" một trang web là giả mạo. Nếu không chắc chắn về đường dẫn sắp truy cập, bạn hãy kiểm tra thông tin tên miền tại who.is và cảnh giác trước tên miền mới đăng ký.
Hãy luôn kiểm tra kỹ chính tả của đường dẫn URL trước khi nhập bất cứ thông tin nào.
Thông báo trên web
Các trang web giả mạo thường sẽ "nhử" người dùng bằng những thông báo "giật gân" liên quan đến sự cố giao dịch hay thông báo trúng thưởng, kèm theo yêu cầu nhập thông tin tài khoản, mật khẩu để xác minh.
Một "mánh khóe" lừa đảo rất hay được kẻ xấu sử dụng đó là đưa ra những lời mời, thông báo rất hấp dẫn như: Tải xuống phần mềm (kèm theo thông báo thiết bị đã bị nhiễm virus); Tải miễn phí nội dung có bản quyền đắt tiền; Nhận giải thưởng hấp dẫn, v.v.
Người dùng nên cẩn thận trước các lời mời nhận thưởng.
Nhận biết qua cảnh báo trên trình duyệt
Dù cẩn thận tới đâu, người dùng cũng khó có thể phân biệt được hết những dấu hiệu cảnh báo trên. Thấu hiểu được nhu cầu đó, mới đây, trình duyệt Cốc Cốc đã kết hợp cùng Trung tâm Giám sát An toàn Không gian mạng Quốc gia (National Cyber Security Center - NCSC) và Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) - Kỹ sư An ninh mạng, đồng thời là Nhà sáng lập Chongluadao.vn phát động Chiến dịch Khiên Xanh, hướng tới một môi trường internet an toàn cho người Việt.
Theo đó, Cốc Cốc sẽ gửi cảnh báo tới người dùng ngay khi truy cập vào một trang web nguy hiểm. Giải pháp này thuộc tính năng Duyệt web an toàn (Safe Browsing) - tính năng được vinh danh tại Sao Khuê 2021 với lĩnh vực Bảo mật, an toàn thông tin. Nguồn các trang web độc hại được đội ngũ Cốc Cốc tổng hợp từ NCSC, Chongluadao, đội ngũ Cốc Cốc và từ chính người dùng báo cáo. Sau đó, thông qua quá trình thẩm định, Cốc Cốc sẽ cảnh báo đến người dùng.
Song song với đó, còn có tính năng Lọc quảng cáo (Ad Block), mang đến trải nghiệm mạng an toàn cho người dùng thông qua việc hạn chế những quảng cáo không liên quan, phản cảm,... Nhờ đó, giúp tăng tốc độ tải trang và tiết kiệm lưu lượng 3G/4G trên di động lên tới 42.4% so với Chrome, và 70.8% so với Safari. Hiện nay, tính năng này được tích hợp hoàn toàn miễn phí và tự động trên trình duyệt Cốc Cốc, ở cả nền tảng máy tính và di động.
Ngoài ra, Tìm kiếm an toàn (Safe Search) cũng là một tính năng bảo mật nổi bật, cho phép người dùng chủ động loại bỏ những truy vấn và kết quả tìm kiếm liên quan đến phim khiêu dâm, hình ảnh nhạy cảm, v.v bằng nút chọn Bật/ Tắt. Cốc Cốc sẽ dùng thuật toán để có thể đoán và quét dữ liệu nhạy cảm trên truy vấn của người dùng, loại bỏ theo yêu cầu khi cần thiết. Tính năng này đang được Cốc Cốc phát triển và sẽ được ra mắt trong thời gian tới.
Lừa đảo qua mạng đã không còn là chuyện của riêng ai, và sự cảnh giác của riêng mỗi người dùng chắc chắn là chưa đủ. Với sự vào cuộc của các đơn vị an ninh mạng quốc gia và doanh nghiệp công nghệ hàng đầu như Cốc Cốc, mỗi chúng ta cũng có thể góp sức cho "cuộc chiến" này.
Lan tỏa thông tin hữu ích này, cài đặt ngay Cốc Cốc trên máy tính, điện thoại cũng như báo cáo trang web giả mạo tới Chiến dịch Khiên Xanh chính là cách thiết thực nhất để bảo vệ chính mình và người thân trước các hiểm họa lừa đảo trên mạng.