Đã 8 năm trôi qua kể từ cái ngày cùng nhân tình ra tay sát hại con đẻ, mỗi ngày qua đi là một ngày Dương Thị Lưu(SN 1976, ở thôn Don Riêc, xã Quỳnh Sơn, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn) day dứt, ân hận. Nhất là những khi màn đêm chập choạng, chị ta lại nhớ con cồn cào bởi thường thì vào giờ đó, cậu con trai bé bỏng lại nũng nịu đòi cơm. Vậy mà chỉ vì tình yêu làm cho lú lẫn, Lưu đã lập kế hoạch giết đứa bé vô tội ấy để giờ đây phải trả giá bằng bản án chung thân ở trại giam Xuân Nguyên.
Nắng giữa hè bỏng rát vậy mà tôi thấy mặn đắng bờ môi khi nghe một cán bộ giáo dục ở trại giam Xuân Nguyên kể về một cô giáo phạm tội giết con, từ ngày vào trại giam luôn tỏ ra bướng bỉnh, bất cần. Phải chăng, người đàn bà này chẳng còn gì để bấu víu ở đời nên cảm thấy cuộc đời đắng chát hay đó chỉ là sự cứng cỏi bề ngoài để che đi sự tuyệt vọng, yếu đuối trong tâm khảm? Không biết lý do nào đúng song tôi vẫn muốn gặp người phụ nữ ấy. Chị xuất hiện với thái độ dè chừng, nghi hoặc để rồi trước những câu thăm hỏi rất chân tình của tôi, người mẹ tội lỗi ấy đã òa khóc như thể tìm thấy sự đồng cảm của những người cùng giới.
Lưu là một cô giáo cấp 2 của một huyện vùng cao tỉnh Lạng Sơn, không xinh nhưng lại hút hồn người khác bằng đôi mắt lá răm sắc lẹm. 21 tuổi, cô quyết định lấy một người đàn ông không giàu cũng không nghèo, làm nghề buôn bán nhỏ ở chợ. Thời gian đầu, cuộc sống của vợ chồng Lưu khá yên ấm với niềm hạnh phúc nho nhỏ là mỗi chiều cả hai lại bỏ những đồng tiền hàng chồng kiếm được ra đếm, tính lỗ, lãi. Rồi đứa con trai Dương Công Lân ra đời, người vợ trẻ bắt đầu cảm thấy cuộc sống gia đình đầy áp lực với chuyện cơm áo, gạo tiền trong khi số tiền chồng mang về ngày một ít đi. Không nhẫn nại như nhiều người vợ khác, vun vén chi tiêu tùng tiệm, đôi mắt lá răm bắt đầu ngúng nguẩy để Lưu có bồ, tìm nơi xả những ức chế trong cuộc sống. Chỉ là nông dân, sống chất phác song chồng Lưu cũng cảm nhận được những đổi thay ở vợ. Con trai chưa đầy 3 tuổi, vợ chồng Lưu kéo nhau ra Tòa. Sợ tai tiếng và một phần vì có thu nhập ổn định, Lưu được giao quyền nuôi dạy con trai.
Chữ ký ngày ly hôn vừa ráo mực thì vài tháng sau, Lưu rước nhân tình về chung sống trong khu tập thể của giáo viên, bất chấp những lời gièm pha, dị nghị. Người đàn ông mà Lưu nặng tình đến quên hết tất cả ấy là Dương Công Thanh, SN 1969, người cùng xã Quỳnh Sơn, hơn cô đến chục tuổi. Những ngày chung sống trong căn phòng tập thể chật chội, ba người trên một chiếc giường nên nhiều khi Thanh cảm thấy bí bách, không được tự nhiên bày tỏ tình cảm với người yêu vì sợ cháu Lân thức giấc. Đã có lần Thanh ra điều kiện với Lưu rằng, muốn tình yêu của hai người đi đến hôn nhân thì cháu Lân phải không được hiện diện trong căn buồng của họ. Yêu đến ngu muội, lú lẫn, Lưu chẳng nghĩ ra được kế sách gì ngoài việc giết chết con mình.
-Sao em không đưa con về cho bố nó nuôi mà làm hại đứa trẻ?Tôi hỏi Lưu vì không nghĩ một người có học thức, hàng ngày vẫn đứng trên bục giảng lại nghĩ ra kế hạ sách đến vậy. Lưu cúi mặt, lặng im một lúc rồi khẽ đáp: “Tại em sĩ diện, không muốn mang tiếng vì nhân tình mà hắt hủi con nên mới bày đặt ra chuyện con chết đuối”.
Để lôi kéo nhân tình cùng mình thực hiện tội ác, Lưu viết một bức thư, giả danh ông chú họ xúi giục Lưu giết cháu Lân, cho Thanh xem rồi bàn nhau sẽ tạo điều kiện để cháu bé chết dưới mương nước mà thường ngày bé Lân hay tắm. Để làm được việc đó, Thanh đi mua thuốc ngủ đưa cho Lưu nghiền nhỏ rồi hòa vào nước. Nghe mẹ gọi vào cho uống “thuốc bổ”, cậu bé 5 tuổi đang chơi ngoài sân, chạy ào vào nhà, hồn nhiên cầm chén thuốc uống. Ít phút sau, Lân đòi mẹ cho ăn cơm nhưng chưa hết bát cơm thì trèo lên giường ngủ. Đoán chắc cháu bé đã ngấm thuốc, hai kẻ sát nhân liền bế đứa trẻ đi tắt qua bờ ruộng đến chỗ mương nước mà cháu Lân hay tắm, cách nhà 150m, thả xuống. Vì thuốc ngủ chưa ngấm sâu nên khi vừa chạm nước lạnh, cháu Lân bừng tỉnh vùng vẫy, la hét. Thanh nhảy xuống, tóm gáy đứa trẻ vô tội, dìm mặt cháu xuống nước cho đến chết hẳn rồi về nhà kêu khóc. Sau khi tìm khắp làng không thấy, mọi người sững sờ khi phát hiện cháu bé dưới mương nước. Lo tang lễ cho con xong cũng là lúc người mẹ sát nhân bị bắt. Màn kịch giết người bị lộ tẩy. Thanh bị kết án tử hình còn Lưu nhận mức án chung thân.
Có những kẻ ác dù có xử ở mức cao nhất cũng chưa đủ đền tội song cũng có tội ác không cần phải loại ra khỏi đời sống xã hội, thoát chết nhưng sống mà như đã chết. Với Lưu là như vậy. Không phải dựa cột như nhân tình nhưng mỗi ngày qua đi là một ngày Lưu sống trong khắc khoải, ân hận dày vò.
Hơn 8 năm rồi, Lưu chưa có lấy một giấc ngủ yên bởi cứ chập choạng tối là chị ta lại nghe văng vẳng bên tai tiếng đòi cơm của đứa con nhỏ. Rồi cảnh chị ta đứng trên bờ mương, vô cảm nhìn nhân tình dìm con mình xuống làn nước đục, không một biểu hiện xót thương hay tỉnh ngộ. Lưu bảo cuộc đời cô ta coi như hết rồi, sống để cho đau đớn gặm nhấm tâm hồn chứ nào còn ý nghĩa gì nữa. Cô không mong sự tha thứ của người đời, càng không mong được người thân thương hại, chỉ biết sau mỗi đêm còn trở dậy đi làm nghĩa là vẫn đang tồn tại. Ai đó từng nói, chết chưa chắc đã hết và có những cuộc đời sống mà như đã chết rồi.