Cuộc tập kích tên lửa quy mô lớn vào thành phố cảng Sevastopol ở Biển Đen là cuộc tấn công mới nhất của Ukraine nhằm vào các vị trí và tài sản của Nga xung quanh bán đảo Crimea. Hoạt động này là một phần của chiến dịch gây sức ép kéo dài nhằm cô lập Crimea và khiến các lực lượng Nga ở đây “không thể trụ vững”.
Ông Ben Hodges, trung tướng nghỉ hưu và cựu chỉ huy các lực lượng Mỹ ở châu Âu, nói với Insider: “Tất cả được thực hiện như một phần của cuộc phản công phức tạp trên nhiều mặt trận”.
Bức ảnh được chia sẻ trên Telegram ngày 13/9 cho thấy lửa bùng phát ở xưởng đóng tàu Sevastopol. Ảnh: Telegram
Tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga trên Telegram cho hay, máy bay Ukraine đã phóng 10 tên lửa hành trình vào xưởng đóng tàu của Nga ở thành phố Sevastopol, rìa Tây Nam bán đảo Crimea, trong cuộc tấn công sáng sớm 13/9. Lực lượng phòng không Nga đã đánh chặn 7 quả tên lửa, nhưng vẫn có một số quả lọt qua và gây hư hại 2 tàu chiến.
Hai tàu bị thiệt hại được cho là một tàu đổ bộ và một tàu ngầm, đang được sửa chữa tại xưởng vào thời điểm xảy ra vụ tấn công.
Ukraine muốn “phi quân sự hóa” Hạm đội Biển Đen
Sevastopol là nơi đặt trụ sở Hạm đội Biển Đen của Nga và nhà máy đóng tàu tại thành phố này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo trì tàu chiến của Moscow.
Sau cuộc tấn công quy mô lớn, lực lượng không quân Ukraine đã cảm ơn các phi công vì điều mà họ gọi là “nhiệm vụ chiến đấu xuất sắc”, đồng thời ám chỉ sẽ có thêm nhiều cuộc tập kích nữa trong tương lai.
Một số nhà quan sát cho rằng, Ukraine đã sử dụng tên lửa hành trình tầm xa Storm Shadow do Anh cung cấp hoặc tên lửa SCALP-EG do Pháp cung cấp trong cuộc tấn công này.
Ông Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, đăng trên mạng xã hội ngày 13/9: “Việc phi quân sự hóa Hạm đội Biển Đen của Nga là nhằm đảm bảo an ninh lâu dài thực sự cho cho các tuyến thương mại trong khu vực và hành lang ngũ cốc”.
Bình luận của ông Podolyak rõ ràng ám chỉ đến căng thẳng gia tăng xung quanh Biển Đen và mối đe dọa đối với các tàu thương mại sau khi Nga rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen. Ông cũng nói rằng, các cuộc tấn công nhằm vào Hạm đội Biển Đen là một cách quan trọng để đáp trả chiến dịch quân sự của Nga.
“Để làm điều này, cần phải xây dựng năng lực cho Lực lượng vũ trang Ukraine, bao gồm cả việc trang bị nhiều loại vũ khí. Chúng ta đã thấy kết quả của việc này ở Sevastopol. Đó là một ‘tuyên bố’ chuyên nghiệp và đầy ý nghĩa”, ông Podolyak nói thêm.
Gây áp lực xung quanh bán đảo Crimea
Cuộc tấn công tên lửa ngày 13/9 vào Sevastopol là mới nhất trong chuỗi các cuộc tấn công đáng chú ý của Ukraine nhằm gây áp lực lên Nga trong và xung quanh bán đảo Crimea.
Tháng trước, cơ quan tình báo quân sự Ukraine cho biết lực lượng nước này đã phá hủy một hệ thống phòng không S-400 của Nga ở cực Tây bán đảo Crimea. Tiếp sau đó, Kiev tuyên bố các lực lượng của họ đã tiến hành một cuộc đổ bộ vào cùng khu vực, nơi Nga đặt một số hệ thống radar tinh vi. Trước đó vài tuần, tàu không người lái tự sát đã tấn công một cây cầu quan trọng của Nga dẫn tới bán đảo Crimea ở phía Đông.
Đầu tuần này, Kiev thông báo, lực lượng đặc biệt Ukraine đã giành lại quyền kiểm soát Tháp Boiko, giàn khoan dầu nằm ngoài khơi bờ biển Crimea mà Nga kiểm soát vào năm 2015. Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết giàn khoan này đã được sử dụng cho “các mục đích quân sự” kể từ khi Nga kiểm soát.
Tướng Hodges cho rằng, những hoạt động gần đây xung quanh Crimea, bao gồm cả các cuộc tấn công mới nhất vào Sevastopol, không phải ngẫu nhiên mà là một phần trong nỗ lực phản công lớn hơn của Ukraine.
Xưởng đóng tàu của Nga ở Sevastopol bị hư hại sau cuộc tập kích tên lửa của Ukraine sáng sớm 13/9. Ảnh: Black Sky
Cuộc phản công kéo dài 3 tháng qua bao gồm các nỗ lực của Kiev nhằm vượt qua các tuyến phòng thủ và công sự đáng gờm của Nga, được xây dựng dọc theo chiến tuyến trải dài trên lãnh thổ do Nga kiểm soát ở phía Đông và Nam Ukraine. Những tuyến phòng thủ này bao gồm các bãi mìn, hào chống tăng, chướng ngại vật răng rồng để ngăn chặn thiết hạng nặng và các chiến hào. Cuộc giao tranh ở tiền tuyến là yếu tố chính của cuộc phản công, bức tranh lớn hơn sẽ là là một chiến dịch diễn ra trên nhiều mặt trận khác nhau - bao gồm cả ở Crimea.
“Cuộc phản công không chỉ ở khía cạnh lực lượng mặt đất của Ukraine cố gắng đột phá qua các chiến hào và bãi mìn của Nga. Đó chỉ là một phần. Cuộc phản công cũng nhằm mục đích cô lập Crimea và sau đó khiến các lực lượng Nga ở đây không thể trụ vững”, ông Hodges nhận định.
Ukraine đã và đang tận dụng khả năng tấn công chính xác tầm xa - bao gồm số lượng hạn chế tên lửa Storm Shadow/SCALP-EG - và cách sử dụng máy bay không người lái (UAV) cải tiến để tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ do Nga kiểm soát. Các cuộc tấn công bằng UAV vào Moscow đã tăng đáng kể. Kiev cũng đã thực hiện được một số cuộc tấn công nhằm vào các căn cứ không quân trong lãnh thổ Nga, làm hư hại và phá hủy một số máy bay Nga, bao gồm cả máy bay vận tải và máy bay ném bom chiến lược.
“Những gì chúng tôi nhận thấy là áp lực đang ngày càng gia tăng đối với Bộ Tổng tham mưu của Nga”, ông Hodges nhận định.
Nga sẽ phải cân nhắc lại việc triển khai tàu chiến ở Crimea?
Các cuộc tấn công ngày càng thường xuyên của Ukraine vào lãnh thổ Nga, bên trong các vùng lãnh thổ mà Moscow kiểm soát và xung quanh Biển Đen đã bộc lộ những thiếu sót nghiêm trọng trong khả năng bảo vệ lực lượng và phòng không của Nga, đặt ra câu hỏi về khả năng thực sự bảo vệ các căn cứ và tài sản dễ bị tấn công nhất của nước này.
Theo tình báo phương Tây, Nga đã tìm kiếm một số giải pháp, như thiết lập các đội tuần tra dân sự tình nguyện hoặc cải tiến mạng lưới phòng không. Một số hình ảnh cho thấy, Nga phủ lốp ô tô lên máy bay chiến lược để bảo vệ chúng.
Trong khi đó, giới chức ở Kiev tiếp tục kêu gọi phương Tây cung cấp nhiều vũ khí tầm xa hơn, bao gồm Hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS) do Mỹ sản xuất. Washington được cho là đang cân nhắc gửi cho Ukraine loại tên lửa này. Điều này sẽ giúp Kiev tăng cường hỏa lực đáng kể và đe dọa các vị trí của Nga ở cách xa tiền tuyến.
Hiện vẫn chưa rõ tác động lâu dài của các cuộc tấn công nhằm vào Sevastopol, tuy nhiên, ông Hodges lưu ý rằng điều quan trọng đối với Ukraine là phải duy trì áp lực lên Hạm đội Biển Đen của Nga, lực lượng chịu trách nhiệm tiến hành tập kích tên lửa vào các thành phố và cơ sở hạ tầng của Ukraine. Bằng cách này và việc tấn công vào các cơ sở bảo trì hoặc tiếp nhiên liệu của Moscow, Ukraine sẽ buộc các chỉ huy Nga phải suy nghĩ lại việc triển khai tàu của họ ở Crimea. Ukraine cũng đang nhắm tới các tàu của Nga hoạt động ở Biển Đen để gia tăng áp lực hơn nữa đối với Moscow.
Nói về cuộc tấn công vào Sevastopol, ông Hodges đánh giá: “Nó cho thấy Nga dễ bị tác động như thế nào ở Crimea. Ukraine sẽ tiếp tục theo đuổi mục tiêu Crimea vì đây là địa bàn quyết định của cuộc xung đột này. Họ sẽ không dừng lại”.