Mùa hè năm nay đầy sóng gió đối với Google. Vào tháng 7, cổ phiếu của Alphabet - công ty mẹ của Google - đã giảm sau khi kết quả kinh doanh quý 2 không làm các nhà đầu tư hài lòng. Vào thứ năm, tờ Financial Times đã đưa tin về một thỏa thuận bí mật mà công ty đã thực hiện với Meta để nhắm mục tiêu quảng cáo đến thanh thiếu niên, vi phạm các quy tắc riêng của công ty về cách đối xử với trẻ vị thành niên trực tuyến.
Tuy nhiên, đòn giáng lớn nhất vào hoạt động kinh doanh của công ty có thể đến từ phán quyết của thẩm phán liên bang Mỹ Amit Mehta, người đã phát hiện ra rằng gã khổng lồ công nghệ này đã vi phạm luật chống độc quyền.
Vụ kiện kéo dài bốn năm, với tập hồ sơ dài 286 trang do Bộ Tư pháp Mỹ đưa ra, gọi Google là "công ty độc quyền". Vụ kiện phát hiện ra rằng công ty đã chi hàng tỷ USD mỗi năm cho các thỏa thuận độc quyền với các nhà mạng không dây, nhà phát triển trình duyệt và nhà sản xuất thiết bị.
Nhà sản xuất iPhone Apple là bên hưởng lợi đáng kể. Google đã trả cho công ty 20 tỷ USD chỉ riêng trong năm 2022, như một phần của thỏa thuận kéo dài nhiều năm để biến công cụ tìm kiếm của mình thành mặc định trên trình duyệt Safari của Apple.
Những phát hiện này làm sáng tỏ hành vi gian lận trong ngành tìm kiếm. Google từ lâu vẫn khẳng định rằng vì các dịch vụ tìm kiếm của họ miễn phí và dẫn đầu thị trường về chất lượng, nên sự thống trị của họ trong lĩnh vực này không gây hại cho người tiêu dùng. M
ặc dù vụ kiện này thừa nhận một số lập luận của Google, nhưng cũng giúp chứng minh rằng các công ty công nghệ lớn có quyền lực độc quyền có thể gây hại cho người tiêu dùng theo những cách rộng hơn.
Thật vậy, các thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD của Google đã giúp họ củng cố vị thế là công cụ tìm kiếm hàng đầu. Điều đó hạn chế sự lựa chọn, kìm hãm sự đổi mới và ngăn cản các công ty khác mở rộng quy mô. Hiện tại, công ty kiểm soát 90% thị trường tìm kiếm, tăng lên 95% đối với thiết bị di động. Lưu lượng truy cập này hỗ trợ mô hình kinh doanh dựa trên quảng cáo của họ và thúc đẩy luồng dữ liệu để cải thiện các dịch vụ của mình.
Các vụ kiện chống độc quyền chống lại các công ty công nghệ lớn thường mất nhiều năm và phức tạp. Điều đó làm cho vụ kiện này trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Vụ kiện có thể tạo ra tiền lệ bằng cách khuyến khích các thẩm phán khác với các vụ kiện công nghệ đang chờ xử lý và ngăn cản các công ty thực hiện các thỏa thuận độc quyền. Nó cũng có thể dẫn đến các vụ kiện dân sự tư nhân chống lại Google bởi các công ty cảm thấy họ đã bị tổn hại.
Nói chung, giá cổ phiếu của Alphabet hầu như không thay đổi kể từ phán quyết hôm thứ hai. Alphabet sẽ kháng cáo vụ kiện và Bộ Tư pháp vẫn cần thảo luận về các hành động khắc phục. Một biện pháp có thể được đưa ra là buộc Google tách công cụ tìm kiếm của mình khỏi hệ điều hành điện thoại Android và trình duyệt Chrome. Một biện pháp khác là cung cấp dữ liệu tìm kiếm của Google cho các công ty khác. Dẫu vậy cả 2 lựa chọn này đều được cho là khá khó thực hiện.
Có một cách tốt hơn là giải quyết khả năng bảo vệ sự thống trị của Google trong tương lai. Một biện pháp khắc phục hợp lý là hạn chế khả năng đạt được các thỏa thuận độc quyền của công ty. Mặc dù điều đó cũng sẽ ảnh hưởng đến Apple - các khoản thanh toán mà công ty này nhận được từ Google chiếm một phần đáng kể trong doanh nghiệp dịch vụ trị giá 85 tỷ USD một năm của công ty.
Tuy nhiên, điều này cũng có thể giúp nhà sản xuất iPhone có động lực cần thiết để phát triển doanh nghiệp tìm kiếm của riêng mình. Một lựa chọn khác là đảm bảo người dùng có thể chọn công cụ tìm kiếm của họ thông qua "màn hình lựa chọn" thay vì mặc định. Điều này đã được yêu cầu ở EU. Họ cũng có thể mở rộng các lựa chọn cho các công cụ tìm kiếm mới được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo.
Cuối cùng, Google có thể thấy rằng kẻ thù lớn nhất của mình là chính mình, chứ không phải các cơ quan quản lý. Khi phải đối mặt với sự cạnh tranh, có lẽ công ty này sẽ đổi mới nhiều hơn. Một nghiên cứu gần đây cho thấy kết quả tìm kiếm của công ty đã đưa ra nhiều thư rác hơn và nội dung chất lượng thấp.
Công ty cũng đã mất đi vị thế trong cuộc đua AI. Perplexity, một ứng dụng tìm kiếm AI, gần đây đã tăng vọt về mức độ phổ biến. Với trường hợp mang tính bước ngoặt này, hy vọng cánh cửa dẫn đến sự gián đoạn nhanh hơn nữa trong ngành tìm kiếm có thể được mở rộng hơn.
