Trong lĩnh vực giáo dục có thuật ngữ "cha mẹ cắt cỏ", nghĩa là để con cái lớn lên khỏe mạnh, cha mẹ luôn ở phía trước con cái, nhổ cỏ dại như một chiếc máy cắt cỏ và giúp con dọn dẹp những trở ngại trên con đường phía trước.
Những kiểu cha mẹ này có xu hướng chăm sóc một cách tỉ mỉ, quan tâm, can thiệp quá mức vào cuộc sống của con cái. Trong thế giới của họ, con cái là tất cả, thậm chí họ sẽ phải trả bất cứ giá nào cho con mình. Nhưng dường như chúng ta đã quên mất nguyên lý "nước đầy thì tràn, trăng tròn thì khuyết". Khi dọn sạch mọi trở ngại cho con cái, chúng ta cũng nén lại và thu hẹp không gian để chúng tự do phát triển.
Trong chương trình tạp kỹ "Open Heart Boy" (Trung Quốc), có một "bà mẹ toàn năng" như vậy. Dù con trai đã 8 tuổi nhưng chị vẫn đảm trách việc ăn, mặc, ở, đi lại, ăn uống, vệ sinh cho con.
Từ lúc thức dậy, người mẹ này phải đánh răng, rửa mặt, cho ăn, lau miệng, mặc quần áo cho con.
Từ lúc thức dậy, người mẹ này phải đánh răng, rửa mặt, cho ăn, lau miệng, mặc quần áo cho con. Chị bận rộn nhưng đứa trẻ thờ ơ trong suốt quá trình như đã quen với nó. Dưới sự nuôi dạy như vậy, cậu bé 8 tuổi về cơ bản không có kỹ năng sống, thậm chí không thể buộc dây giày, mặc quần áo hay sử dụng đũa.
Hiện nay tình trạng này có phổ biến không? Câu trả lời là thường xuyên. Bạn đã bao giờ nghĩ điều gì sẽ xảy ra với những đứa trẻ được nuôi dưỡng bởi những "bố mẹ cắt cỏ" như vậy chưa?
Điều gì sẽ xảy ra với những đứa trẻ được nuôi dưỡng bởi "cha mẹ cắt cỏ"?
Là cha mẹ, tất cả chúng ta đều mong muốn dành cho con mình tình yêu thương trọn vẹn, nhưng nếu bất cứ điều gì quá đáng sẽ gây ra hàng loạt ảnh hưởng, thậm chí gây nguy hiểm cho trẻ trong suốt cuộc đời. Vì vậy, hầu hết những đứa trẻ được nuôi dưỡng bởi "bố mẹ cắt cỏ" sẽ gặp phải ba vấn đề.
① "Sự gắn bó tuyệt đối" với cha mẹ và mất khả năng tự chăm sóc bản thân độc lập
Nhiều bậc cha mẹ làm mọi việc cho con vì tình yêu thương nhưng thực chất họ chỉ khiến con phụ thuộc với mình hơn. Đúng như người mẹ trong chương trình tạp kĩ vừa đề cập, chị dành 120% sức lực của mình để lo mọi việc cho con, nhưng vô tình, đã phát triển con mình thành một người tuyệt đối phụ thuộc với chính mình.
Mặc dù cậu bé này phải chịu rất nhiều lời chỉ trích và chế giễu ở trường, nhưng một khi hình thành "sự gắn bó" này, đứa trẻ này sẽ cảm thấy trong lòng "Không có bố mẹ thì mình không thể làm được gì". Theo thời gian, các em không chỉ mất đi khả năng tự chăm sóc bản thân mà quan trọng hơn là khi lớn lên sẽ ngày càng kém tự tin trong việc học lại từ đầu.
② Lòng tự trọng thấp, hèn nhát và không hòa hợp với đời sống xã hội
Trong bộ phim truyền hình ăn khách The Lost Child, có một nhân vật tên Yuan Wu lớn lên dưới sự "nuôi dạy con cái bằng máy cắt cỏ" của mẹ mình.
Trong cuộc sống, mẹ của Yuan Wu lo lắng cho con đến từng chi tiết nhỏ; trong đời sống xã hội, bà cũng giúp con phân tích những gì có thể nói, những gì không nên nói, những kiểu người nên chọn để kết bạn, v.v.
Bởi vì điều này, mặc dù Yuan Wu từ nhỏ đã được biết đến như một "bậc thầy học thuật" nhưng các kỹ năng xã hội, kỹ năng sống và kỹ năng sinh tồn đều ở tình trạng hỗn loạn, hèn nhát, lòng tự trọng thấp và ngại giao tiếp.
Khi mẹ còn sống, Yuan Wu vẫn có thể dựa dẫm vào, nhưng sau đó mẹ đột ngột qua đời, cuộc đời Yuan Wu hoàn toàn rơi vào thời khắc đen tối nhất. Sau đó, Yuan Wu bị sa thải khỏi công ty và nghiện cờ bạc, trong lúc tê liệt bản thân, anh tiếp tục lừa dối cha mình, thậm chí còn giả vờ nhận tiền trợ cấp của cha sau khi cha bỏ đi.
Trên Internet có câu nói: Hoa trồng trong nhà kính sẽ héo hoàn toàn ngay khi bị đưa ra khỏi môi trường đó. Đúng vậy, khi chúng ta cố gắng quá mức để bảo vệ con mình, chúng ta quên mất rằng một ngày nào đó chúng sẽ phải tự mình đối mặt với những khó khăn trong cuộc sống.
③ Đứa trẻ cực kỳ nổi loạn và mối quan hệ giữa cha mẹ, con cái bị rạn nứt
Dưới sự nuôi dạy "kiểu máy cắt cỏ" của cha mẹ, một số trẻ có thể chịu đựng lâu dài và cuối cùng mất đi khả năng sống, trong khi một số trẻ bị choáng ngợp và sẽ phải đấu tranh với cha mẹ. Khi ngày càng tự lập hơn, chúng sẽ dùng hết sức lực để thoát khỏi chiếc lồng này.
Và sự "tách rời" này sẽ kéo theo hàng loạt xung đột giữa cha mẹ và con cái.
Một số trẻ thậm chí sẽ có những hành vi nổi loạn như bỏ nhà đi, không đến trường, trốn học, đấu tranh để đòi chủ quyền và chống trả quyết liệt với cha mẹ, cuối cùng sẽ phá vỡ mối quan hệ và làm tổn thương cả hai bên.
Trên thực tế, việc cha mẹ quan tâm đến con cái không có gì sai. Lỗi nằm ở việc bảo vệ và chăm sóc quá mức đi kèm với những kỳ vọng cao, yêu cầu cao và áp lực lớn đối với con cái.
Một số trẻ sẽ đánh mất chính mình, trong khi những trẻ khác sẽ chống cự, dù là trẻ nào cũng sẽ gây tổn hại lớn.
Cha mẹ khôn ngoan sẽ tự mình làm phép trừ
Cha mẹ khôn ngoan sẽ giỏi trừ bớt cho mình và để con cái thêm vào cuộc sống của mình.
Ví dụ, bạn giảm bớt sự giúp đỡ cho con cái và cho chúng cơ hội tự lựa chọn, cho dù đó là thức ăn, quần áo, nhà ở, phương tiện đi lại hay một số rắc rối nhỏ hàng ngày. Một ví dụ khác, bạn không cố tìm cách khám phá không gian và cuộc sống của con.
Nhiều bậc cha mẹ luôn muốn biết mọi hành động của con mình, thói quen học tập tốt hay không và gần đây chúng có yêu ai hay không. Thực tế, chúng ta càng tìm hiểu, con cái sẽ càng bảo vệ mình chặt chẽ hơn và cuối cùng một rào cản tự nhiên được hình thành, lúc đó sẽ quá muộn để khắc phục.
Vì vậy, thay vì làm điều này, tốt hơn là nên giảm bớt sự can thiệp. Trong quá trình lớn lên của trẻ, điều quan trọng không phải là chúng được thấm nhuần bao nhiêu kiến thức mà là những phẩm chất quý giá nào được hình thành một cách vô hình ở chúng, chẳng hạn như tính tự chủ, sự tự tin, ý thức về trách nhiệm, v.v.
Tốt hơn hết hãy sử dụng hình mẫu của bạn để tác động một cách tinh tế đến cuộc sống và giá trị của con. Bằng cách này, con không những không gặp áp lực mà còn ngày càng trở nên tốt hơn dưới sự hướng dẫn đúng đắn của cha mẹ.
Nhà giáo dục Rousseau từng nói 1 câu: Nền giáo dục tốt nhất là nền giáo dục không làm gì cả.
Tất nhiên, điều này không phải để dạy chúng ta không làm gì khi con cái lớn lên, mà để nói rằng có một số việc cha mẹ có thể làm ít hơn. Bởi rốt cuộc, sẽ đến lúc trẻ em cần dang rộng đôi cánh và bay một mình.