Thả mồi
Spilsbury tiết lộ hoảng sợ mới là nguyên nhân chính khiến nạn nhân tử vong trong tai nạn máy bay chứ không hẳn là chết đuối. Do đó, chi tiết phổi đầy nước sẽ không cần thiết.
Hơn nữa, trừ khi đó là một vụ án cực kỳ quan trọng, nếu không người Tây Ban Nha sẽ phản đối việc khám nghiệm và cất giữ tử thi quá lâu. Điều quan trọng là một người chết do nhiều nguyên nhân khác nhau sẽ khiến cho các chuyên gia rất gặp nhiều khó khăn cũng như nhầm lẫn trong quá trình khám nghiệm.
Giờ G đã điểm. Rạng sáng 17-4-1943, xác chết được khoác lên mình bộ quân phục của Martin. Tuy nhiên, vào phút chót họ vẫn gặp phải vướng mắc vì bỏ sót một chi tiết nhỏ: không thể đi giày cho xác chết bàn chân đã bị đông cứng. Sau khi suy đi tính lại, Montagu và Cholmondeley đã dùng dây điện để kích vào chân cho đến khi nó rã đông đủ để đút vừa đôi giày.
Xác chết sau khi được hóa trang. (Nguồn: Damn Interesting)
Xác chết sau đó được bọc trong túi đá lạnh đã hút chân không để bảo quản trong môi trường nhiệt độ bình thường. Cholmondeley và Montagu đã nhờ Fraser-Smith (nguyên mẫu của nhân vật Q trong tiểu thuyết James Bond của Ian Fleming) thiết kế một túi chứa đặc biệt được niêm phong kín có vỏ dày để bảo quản thi thể dưới nước một cách tốt nhất.
Spilsbury kiểm tra lại thi thể một lần nữa để bảo đảm an toàn trước khi đặt vào túi chứa với 9,5kg đá lạnh và dán nhãn "Hàng xách tay: Dụng cụ quang học" bên ngoài chiếc túi. Sau đó, thi thể được chuyển lên tàu ngầm đưa ra biển.
St. John "Jock" Horsfall thuộc MI5, một trong những tay đua xe hàng đầu ở Anh, chuyển túi chứa lên một chiếc xe tải Fordson 1937. Cholmondeley và Montagu ngồi phía sau chiếc xe chạy xuyên đêm chở xác chết đến Greenock, phía Tây Scotland.
Tại đây, xác chết được chuyển lên tàu ngầm Anh HMS Seraph của Hải quân Hoàng gia do Trung tá Bill Jewell chỉ huy. Dù Jewel cùng thủy thủ đoàn đều là những người có nhiều kinh nghiệm tác chiến, nhưng các thủy thủ không được biết họ đang thực hiện nhiệm vụ thực sự là gì mà chỉ được giao việc chuyển thiết bị kiểm tra thời tiết tới biển phía nam Tây Ban Nha.
Tàu HMS-Seraph. (Nguồn: National WWII Museum)
Cá cắn câu
Sau một ngày thăm dò tình hình, vào 4 giờ 15 phút sáng 30-4-1943, tàu Seraph nổi lên mặt nước. Jewell cùng các thủy thủ đoàn chuyển "túi thiết bị" lên boong tàu. Sau khi các thủy thủ trở lại vị trí, Jewell mở túi để thả thi thể xuống biển.
Ông cầu nguyện trước khi ra lệnh cho tàu lùi về sau hết công suất để lực đẩy của tàu khiến cho cái xác trôi dạt về phía bờ biển. Sau đó, tàu ngầm tiếp tục chở vỏ túi chứa đi xa khỏi nơi thả cái xác 12 dặm và ném nó xuống biển.
Vì túi chứa rỗng sẽ nổi lên trên mặt nước nên Montagu bỏ vào túi chứa vài khẩu súng để bảo đảm nó sẽ chìm. Tuy nhiên, sáng kiến này thất bại vì vỏ túi được thiết kế đặc biệt với một lớp khí cách ly.
Phương án hai được đưa ra, Montagu cho kích nổ cái túi để xóa dấu vết. Phương án này cũng không thành công khiến Jewell phải nã súng để bắn tan túi chứa. Chỉ khi đó, Jewell báo tin cho Đô đốc Hải quân rằng Chiến dịch Mincemeat hoàn thành rồi tiếp tục đưa tàu về Gibraltar.
Ngày 30-4, một ngư dân phát hiện xác chết của Thiếu tá Martin trên bờ biển Huelva phía nam Tây Ban Nha. Thi thể được kết luận là của một sĩ quan thông tin Anh bị chết trong một tai nạn máy bay.
Nhà chức trách Tây Ban Nha đã thu giữ những vật dụng cá nhân và tài liệu mật trên người thi thể rồi cho mai táng xác chết nhanh chóng do mùi hôi bốc lên từ quá trình phân hủy. Các nhà ngoại giao Anh và gián điệp Đức cuống cuồng lao vào trò chơi mèo vờn chuột, tranh nhau để trở thành người đầu tiên giành lấy những tài liệu mật ẩn chứa bên trong chiếc cặp.
Xác chết được phát hiện trên bờ biển. (Nguồn: Dailymail)
Nhằm tăng thêm tính thuyết phục cho câu chuyện để Phát-xít Đức không nghi ngờ, chính quyền Anh ráo riết ra lệnh tìm lại chiếc cặp đựng tài liệu. Tình báo Anh nắm chắc rằng lúc bấy giờ Tây Ban Nha là nước trung lập nhưng giới quân đội thì lại ủng hộ phe Phát-xít.
Do đó, họ tin rằng một xác chết mang theo tài liệu giả trôi vào bờ biển Tây Ban Nha sẽ lần lượt qua mắt từng người trong lực lượng tình báo Đức và lọt đến tai kẻ đầu sỏ Hitler.
Một bài báo về xác chết thả trôi. (Nguồn: History Collection)
Bia mộ của xác chết mang danh tính Thiếu tá William Martin. (Nguồn: npr.org)
Cá cắn câu. Sau một tuần, tình báo Đức đã nỗ lực rất nhiều để có được chính xác nội dung ẩn chứa bên trong chiếc cặp đựng tài liệu mật và mang đến cho Hitler. Sau khi kiểm chứng, Hitler huy động nguyên một sư đoàn thiết giáp gồm 90.000 lính từ Sicily sang phòng thủ tại Hy Lạp và Sardinia để đón đầu đợt tấn công sẽ không bao giờ đến.
Mặt trận phòng thủ của Đức tại Sicily vô cùng mỏng tạo điều kiện thuận lợi cho quân Đồng minh. Nhờ đã giải mã được máy Enigma của Đức trước đó, phía Anh biết chắc chắn kế hoạch Mincemeat tiến triển tới mức nào.
Ngày 10-7-1943, 160.000 quân Đồng minh đổ bộ đảo Sicily khiến Phát-xít Đức không kịp trở tay. Quân đội Anh giành chiến thắng với tỷ lệ thương vong rất thấp. Montagu và đồng đội của ông gửi một bức điện tín đến Thủ tướng Winston Churchill: "Đức Quốc xã sập bẫy".
Bản đồ hướng tấn công của Quân đội Anh lên đảo Sicily. (Ảnh: Tom Scott)
Chiến dịch Mincemeat thành công có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Ngoài việc giảm tối đa thương vong khi đổ bộ lên Sicily và chiếm được địa bàn trọng yếu, chiến dịch còn giúp nhanh chóng lật đổ chế độ độc tài Mussolini ở Italy.
Trong khi đó, Hitler vẫn thủ thế phòng ngự phía sau chiến tuyến cho đến phút chót nhất định không điều binh sang Sicily vì nghĩ rằng quân Đồng minh chắc chắn sẽ đổ bộ lên Hy Lạp. Chiến dịch này đã làm thay đổi hoàn toàn thế trận chiến tranh thế giới thứ 2, giúp quân Đồng minh giành chiến thắng, đập tan sự hoành hành của chủ nghĩa Phát-xít.