Có câu chuyện kể rằng: thế này: Một tỷ phú quyết định gửi con trai duy nhất về vùng quê hẻo lánh, xa rời chốn thị thành hiện đại. Tại đây, ông muốn cậu sẽ sống cùng những người nghèo khổ, ngày ngày phải nai lưng ra để kiếm từng đồng lẻ, ăn uống tiết kiệm, bữa nay lo cho bữa mai… Quyết định này nhằm giúp cậu hiểu mình may mắn khi được sống trong giàu có như thế nào. Ông bố tin rằng cậu bé sẽ có một bài học khó quên.
Tuy nhiên, không ai ngờ rằng, chỉ sau khoảng thời gian 7 ngày sống tại gia đình ở quê, cậu bé được cha đón về thì rất không vui.
Thấy vậy, vị tỷ phú hỏi cậu con trai: "Con cảm thấy sống ở đó thế nào?"
Câu trả lời của cậu nằm ngoài dự tính của ông: "Con cảm thấy rất tuyệt".
Ông bất ngờ hỏi lại: “Chắc chắn cuộc sống của gia đình họ khác hẳn so với nhà chúng ta, đúng không?”
Cậu bé nói: "Đúng vậy thưa cha, khác rất nhiều.”
Sau đó, cậu kể với cha:
“Chúng ta có một con chó, còn họ có những nhiều con. Những chú chó của họ còn thông minh, khỏe mạnh, biết bắt chuột, bảo vệ nhà.
Chúng ta có một bể bơi, còn họ lại được bơi trong cả hồ lớn, nước trong veo, trong đó còn có nhiều loại cá tung tăng.
Chúng ta có rất nhiều bóng đèn điện để chiếu sáng trong vườn, nhưng cũng chẳng là gì khi họ có cả một bầu trời ngập tràn trăng và sao, tỏa sáng khắp cả sân nhà.
Chúng ta có một khu vườn chỉ rộng đến các bức tường, còn vườn của họ mở rộng đến tận chân trời.
Chúng ta có rất nhiều thức ăn nhưng phải trả tiền để mua được chúng, còn họ tự làm ra đồ ăn cho mình, thậm chí bán được rất nhiều tiền.
Chúng ta có đầu bếp nấu ăn cho riêng mình, còn mỗi mâm cơm của họ đều do chính tay người thân làm ra, thơm ngon hơn rất nhiều.
Chúng ta có một ngôi nhà lớn với cánh cửa nhỏ lúc nào cũng đóng kín, còn họ có một ngôi nhà nhỏ nhưng cánh cửa luôn mở rộng, bạn bè và hàng xóm ghé thăm mọi lúc, mọi nơi, mang đến đủ câu chuyện và món quà thân tình.
Cuộc sống chúng ta không thể tách khỏi điện thoại, máy tính và tivi, còn cuộc sống của họ kết nối với bầu trời xanh, sông nước trong lành, đồng cỏ xanh mướt và những hàng cây bóng mát.”
Cuối cùng, cậu con trai gật gù đúc kết: “Cha thấy đấy, mọi thứ đều rất khác.”
Vị tỷ phú vô cùng ngạc nhiên trước câu trả lời của cậu con trai.
Sau nữa, ông hỏi thêm: “Vậy con có học được điều gì sau chuyến đi này?”
Cậu bé đáp: "Con cảm ơn cha vì đã dạy cho con biết nhà chúng ta nghèo đến thế nào".
Lời nói ngô nghê và hồn nhiên của cậu con trai khiến vị tỷ phú chợt nhớ đến câu nói nổi tiếng của Rodolfo Costa mà ông đã quên bấy lâu nay: "Có quá nhiều người nghèo đến nỗi thứ duy nhất họ có là tiền bạc".
Ở nông thôn, dù chỉ sống trong những căn nhà tranh vách lá, xung quanh là ruộng đồng hẻo lánh, nhưng con trẻ lại được nô đùa, chạy nhảy, hít khí trời trong lành, mát mẻ. Điều này ngôi nhà ở thành phố dù rộng rãi, tiện nghi đến đâu cũng không thể sánh bằng.
Ở quê, tuổi thơ của con được gần gũi với thiên nhiên, bè bạn, được lớn lên trong môi trường gắn bó, chan hòa của tình làng nghĩa xóm. Đó là điều mà người ta khó tìm được ở các thành phố lớn, khi nhà nhà luôn đóng kín cửa, người người chỉ biết nhau vì xã giao, gặp mặt cất lời chào bâng quơ cho xong.
Cuộc sống ở thành phố tuy sung túc, tiện nghi nhưng mọi người hầu như quá bận rộn với công việc, tâm hồn vô cảm, cô đơn, lạnh lẽo dù có khoác bên ngoài nhiều áo đẹp, áo ấm.
Vì thế, mới có triết lý: Tiền là phương tiện, không phải là mục đích để hạnh phúc.
Giữa xô bồ của cuộc sống hiện đại, hàng ngày chúng ta đều tất bật sớm tối để kiếm tiền. Bởi chúng ta cho rằng nếu không có tiền thì chúng ta không thể sống nổi, hoặc sống không có ý nghĩa. Thậm chí có người sẵn sàng đánh đổi cả sinh mệnh, cơ thể lão hóa, già nua vì tiền. Những mối quan hệ tốt đẹp đáng trân trọng có thể đánh đổi bằng tiền. Dần dần người ta sẽ quan niệm có tiền đồng nghĩa với có hạnh phúc.
Thế nhưng, tiền chỉ là phương tiện giúp ta đến hạnh phúc, tuyệt đối nó không thể là hạnh phúc. Khi một người chỉ coi tiền bạc là mục đích phấn đấu, họ đang đánh mất rất nhiều điều quý giá của cuộc đời.
Mỗi người mỗi đêm chỉ ngủ trên một chiếc giường, bữa ăn sang trọng hay đạm bạc cũng chỉ no bụng. Ai cũng có công việc dù sang trọng hay thấp hèn cũng là một cái nghề kiếm sống. Mỗi người cũng chỉ có một cuộc đời để sống đừng để tiền bạc che mờ hạnh phúc mà quên rằng hạnh phúc nằm ở những điều giản dị.
Trong cuộc sống, sức khoẻ, hạnh phúc và tình cảm giữa người với người là những thứ không thể mua được bằng tiền. Đó cũng là lý do những thứ bạn đang có luôn giá trị hơn những thứ bạn có thể mua được bằng tiền.
Khi bạn biết cảm ơn cuộc sống mình đang có, những người xung quanh, bạn sẽ ngừng theo đuổi “cuộc sống giàu có” bởi khi đó bạn đã nhận ra rằng mình có tất cả mọi thứ.
*Dịch Aboluowang