NSND Hoàng Dũng đã qua đời sau nhiều tháng chiến đấu với ung thư tuỵ di căn. Đây được coi là căn bệnh ung thư nguy hiểm nhất trong số các bệnh ung thư đường tiêu hoá.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, ung thư tụy chỉ đứng thứ 14 về tỉ lệ mắc (458.918 ca mắc/năm). Tuy nhiên ung thư tụy lại đứng hàng thứ 7 về tỉ lệ tử vong do ung thư (432.242 ca tử vong/năm). Ung thư tuỵ được coi là loại ung thư có tiên lượng xấu nhất.
Tại Việt Nam, tổ chức Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN) ước tính năm 2018 Việt Nam có gần 1.000 người mắc mới ung thư tụy và gần 900 người chết vì bệnh này.
Biểu hiện lâm sàng các triệu chứng của ung thư tuyến tụy
Theo các bác sĩ chuyên khoa ung thư trên kênh Bác sĩ Gia đình (TQ), sau đây là những dấu hiệu của bệnh ung thư tuyến tụy, càng phát hiện sớm bao nhiêu thì việc điều trị sẽ hiệu quả bấy nhiêu.
1, Chướng bụng trên, đau tức khó chịu, đau bụng
Bệnh nhân ung thư tuyến tụy thường có nhiều mức độ chướng bụng, đầy hơi khác nhau với cảm giác khó tả.
Thông thường, người bệnh sẽ thường gặp các cảm giác khó chịu hơn vùng bụng trên hoặc phần trên của rốn nhiều hơn. Đau bụng của ung thư đầu tuyến tụy xuất hiện ở bụng trên bên phải nhiều hơn, trong khi ung thư thân và đuôi tuyến tụy thì đau ở bụng trên bên trái nhiều hơn.
Các trường hợp bệnh ở giai đoạn muộn hơn có thể bị đau thắt lưng dai dẳng, và đôi khi đau như hình giải băng, thường liên quan đến tư thế cơ thể, trầm trọng hơn khi nằm ngửa, và hơi thuyên giảm khi cúi hoặc nghiêng người về phía trước hoặc nằm nghiêng.
Đau theo các tư thế này là đặc điểm của ung thư tuyến tụy, đặc biệt là ung thư vùng thân và đuôi tuyến tụy.
2, Vàng da
Vàng da là một triệu chứng quan trọng của ung thư tuyến tụy, đặc biệt là ung thư đầu tụy.
Vàng da là do tắc nghẽn xâm lấn hoặc chèn ép vào đầu dưới của ống mật chủ. Vàng da có tính chất tiến triển, tuy có thể dao động nhẹ nhưng không thể thuyên giảm hoàn toàn.
Tình trạng vàng da thuyên giảm tạm thời có thể liên quan đến sự lún xẹp của viêm quanh tủy ở giai đoạn đầu, và ở giai đoạn muộn thì khối u loét xâm lấn vào đầu dưới của ống mật chủ.
Ung thư thân và đuôi tuyến tụy chỉ phát triển tình trạng vàng da khi nó lan đến đầu tụy. Một số bệnh nhân ung thư tuyến tụy bị vàng da ở giai đoạn muộn do di căn sang gan.
Gần một nửa số bệnh nhân có thể sờ thấy túi mật căng to, có liên quan đến tắc nghẽn ống mật chủ.
Trên lâm sàng, vàng da tắc mật kèm theo túi mật căng to, có ý nghĩa chẩn đoán nhất định đối với ung thư đầu tụy, nhưng tỷ lệ dương tính không cao.
Nếu là viêm túi mật mãn tính ban đầu thì có thể túi mật không to nên không thể loại trừ ung thư đầu tụy nếu không sờ thấy túi mật sưng to.
3, Sút cân
Tình trạng sụt cân do ung thư tuyến tụy gây ra là rất nổi bật, số cân nặng có thể giảm tới hơn 15kg, kèm theo đó là suy nhược, mệt mỏi và các triệu chứng khác.
Lý do giảm cân là chán ăn, giảm ăn, ngại ăn do bụng trên khó chịu hoặc đau bụng sau khi ăn. Ngoài ra, chức năng ngoại tiết kém của tuyến tụy hoặc cản trở dòng chảy của dịch tụy qua ống tụy có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng, từ đó gây ra giảm cân.
4, Khó tiêu
Ung thư tuyến tụy, đặc biệt là ung thư tuyến tụy xảy ra ở ống tụy chính hoặc gần với ống tụy chính, làm tắc ống tụy, gây rối loạn chức năng ngoại tiết của tuyến tụy; hoặc ở đoạn cuối của ống mật chủ và ống tụy bị tắc nghẽn bởi khối u, mật và dịch tụy không thể vào tá tràng, điều này có thể gây ra các triệu chứng khó tiêu.
Một số ít bệnh nhân có thể bị nôn ói do khối u xâm lấn hoặc chèn ép lên tá tràng, dạ dày. Hiện tượng đi ngoài tiêu chảy phân kèm mỡ là biểu hiện muộn. Đây là một triệu chứng duy nhất của chức năng ngoại tiết kém của tuyến tụy, nhưng nó rất hiếm.
Xuất huyết tiêu hóa trên chiếm khoảng 10%. Nguyên nhân chính là do các cơ quan rỗng lân cận như tá tràng hoặc dạ dày bị xâm lấn và gây ra hiện tượng xói mòn hoặc lở loét.
Đôi khi, ung thư có thể xâm nhập vào ống mật chủ, gây xói mòn hoặc loét khu vực, gây chảy máu cấp tính hoặc mãn tính.
*Theo Bác sĩ Gia đình (TQ)