Tham dự buổi họp báo thường kỳ tháng 5 của Chính phủ, ngoài Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng còn có Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn và đại diện các Bộ, ngành Trung ương.
Tại buổi họp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng đã có những trả lời về hiện tượng cá chết hàng loạt xảy ra ở nhiều địa phương.
Theo Bộ trưởng Dũng, gần đây xảy ra các vụ thủy hải sản chết ở nhiều tỉnh trên cả nước do nguồn nước bị ô nhiễm nặng (Thanh Hóa, Đồng Nai, Vũng Tàu, Bình Thuận, Phú Yên, Tp Hồ Chí Minh...), trong đó, nhiều vụ có nguyên nhân xuất phát từ các nhà máy, cơ sở sản xuất xả thải ra môi trường.
Trả lời câu hỏi này, người phát ngôn của Chính Phủ, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết:
Luật bảo vệ môi trường 2014 và các Nghị định hướng dẫn thi hành đã quy định rõ, tuy nhiên, thực tế việc đánh giá tác động môi trường của một số dự án đầu tư làm chưa tốt.
Ý thức bảo vệ môi trường, việc chấp hành pháp luật của nhiều doanh nghiệp, hộ gia đình còn hạn chế, nhiều trường hợp còn xả thải trực tiếp gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, công tác kiểm tra, thanh tra, phát hiện và xử lý vi phạm còn hạn chế, chưa nghiêm.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương xử lý nghiêm các vụ việc vi phạm. Hiện nay, công tác điều tra, nghiên cứu, xác định nguyên nhân thủy hải sản chết bất thường đang được triển khai quyết liệt.
Nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, hỗ trợ thiệt hại cho người dân cũng được tiến hành khẩn trương.
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tổng kiểm tra, rà soát các dự án, cơ sở sản xuất có xả thải ra môi trường, yêu cầu phải thực hiện đúng quy định về xử lý nước thải, về quan trắc tự động môi trường nước thải.
Xử lý nghiêm các vi phạm, khởi tố vụ án nếu có dấu hiệu tội phạm hình sự, tập trung khắc phục những hạn chế, yếu kém trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
PV Phương Thảo (Dân trí): Được biết trong chương trình họp tháng 5, Chính phủ có họp liên quan đến hiện tượng cá chết ở miền Trung, Bộ trưởng có thể thông tin cụ thể về việc này?
PV Đài Truyền hình Việt Nam: Xin Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết thông tin về kết luận cá chết trong miền Trung?
Bộ trưởng Mai Tiến Dũng: Xin cảm ơn các cơ quan báo chí đã đặt câu hỏi. Các bạn biết liên quan đến vụ cá chết ở miền Trung, khi phát hiện ra, Thủ tướng và các Phó Thủ tướng đã trực tiếp chỉ đạo kịp thời và quyết liệt các bộ ngành, địa phương.
Có hơn 30 cơ quan bộ ngành địa phương tham gia để thu thập chứng cứ, xác minh, tìm ra nguyên nhân cá chết và có mời hàng trăm nhà khoa học trong nước và quốc tế cùng tham gia để thu thập dữ liệu, chúng cứ để điều tra nguyên nhân trên nguyên tắc dựa vào khoa học, khách quan và chặt chẽ về mặt pháp lý.
Trong quá trình điều tra, quan điểm của Thủ tướng đã chỉ đạo nếu phát hiện tổ chức, cá nhân vi phạm thì sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật và không loại trừ bất cứ cá nhân tổ chức nào.
Đến nay các nhà khoa học đã xác minh nguyên nhân cá chết. Thủ tướng đã giao cơ quan chức năng mời tư vấn trong và ngoài nước để phản biện độc lập. Hay nói cách khác là trước khi có kết luận chính thức là có mời các nhà khoa học trong và ngoài nước tư vấn, phản biện. Vì xác định đây là vấn đề rất quan trọng.
Khi công bố phải đảm bảo chứng cứ, đảm bảo tính pháp lý, khách quan đồng thời Thủ tướng cũng quyết liệt triển khai các biện pháp đảm bảo môi trường kinh doanh, môi trường tự nhiên nhất là môi trường biển một cách lâu dài.
Trước mắt, để kịp thời hỗ trợ dân bị thiệt hai, tháng 5 vừa qua, Thủ tướng đã có văn bản chỉ đạo hỗ trợ gạo và tổ chức thu mua hải sản cho ngư dân, hỗ trợ tiền cho các tàu phải ngừng ra khơi, hỗ trợ bằng tiền với các chủ tàu làm dịch vụ hậu cần cá.
Hiện, Thủ tướng tiếp tục giao Bộ NN&PTNT xác định khu vực an toàn để đánh bắt và nuôi trồng thuỷ hải sản, giao Bộ TN&MT xác định các nguồn xả thải trên cả nước để phòng ngừa và kiên quyết xử lý các cá nhân, tổ chức xả thải gây ô nhiễm môi trường.
Bộ trưởng Trương Minh Tuấn: Chúng tôi chia sẻ với các bạn vì các bạn cũng nóng lòng về thông tin này. Hiện các nhà khoa học đã xác định nguyên nhân. Tuy nhiên do việc điều tra nguyên nhân cá chết là nhiệm vụ của tập thể nên có nhiều ý kiến khác nhau phải phản biện.
Nguyên nhân cá chết còn liên quan đến thủ phạm gây ra hiện tượng này do đó cần phải điều tra thật kỹ. Thủ tướng đã chỉ đạo dứt khoát nếu phát hiện thủ phạm thì không loại trừ bất cứ cá nhân tổ chức nào, vì thế cần có thời gian mới điều tra kỹ được.
Chính phủ cầu thị lắng nghe ý kiến và có trách nhiệm thông tin cho người dân biết. Hoan nghênh nhiều cơ quan báo chí đã thông tin kịp thời đến người dân. Tuy nhiên, nhiều cơ quan báo chí đã đưa thông tin sai sự thật gây ảnh ưởng xấu đến xã hội vừa qua.
Trao đổi với báo chí bên ngoài lề cuộc họp, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết, một vài tuần tới sẽ có kết luận về cá chết, trong tháng 6 sẽ có.