Thương vong liên tiếp ở Donbass, Ukraine khẩn cấp cầu viện phương Tây - Nga ra đòn "trừng trị" Kiev?

Lực lượng Không quân - Vũ trụ Nga ngày 5/3 đã nối lại các cuộc tấn công tiêu diệt nhiều hang ổ khủng bố IS ở miền Trung Syria.

Theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR), các máy bay chiến đấu của Quân đội Nga đã tiến hành hơn 60 cuộc không kích phá hủy thành trì và hang ổ ẩn trú của IS ở phía Đông tỉnh Hama cùng một số địa bàn nằm trên trục tam giác Hama - Aleppo - Raqqa cũng như phía Tây tỉnh Homs.

Tổng cộng đã có khoảng 11 tên khủng bố bị tiêu diệt và nhiều phần tử khác bị thương trong các vụ tấn công này của Nga.

Các máy bay cường kích Su-25 của Nga cất cánh từ căn cứ không quân Khmeimim ở Syria. Ảnh: Sputnik

Các nguồn tin ủng hộ phe đối lập với Chính phủ Syria đã chia sẻ một đoạn video cho thấy một phần tên lửa đạn đạo chiến thuật Tochka được cho là đã sử dụng trong cuộc tấn công ngày 5/3 vào cơ sở dầu mỏ phía bắc Syria do các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ chiếm đóng.

Trước đó, cuối ngày 5/3, một cuộc tấn công tên lửa quy mô lớn nhắm vào các cơ sở này đã diễn ra ở vùng nông thôn phía bắc Aleppo, Syria.

Ít nhất hai tên lửa đạn đạo đã bắn trúng địa bàn al-Himran và một chợ bán dầu gần đó, cạnh thị trấn Jarabulus gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ.

Chỉ vài phút sau, hai tên lửa đạn đạo khác và một số rocket cũng bắn trúng các nhà máy lọc dầu tạm thời và các bể chứa ở làng Tarhin, phía bắc thị trấn al-Bab.

Các tên lửa và rocket này được cho là phóng đi từ phía bờ biển Syria nơi có căn cứ Không quân Hemimim của Nga và từ ngoại vi thành phố Aleppo.

Một máy bay Tu-214ON của Nga được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ do thám theo Hiệp ước “Bầu trời Mở” đã thực hiện chuyến bay theo kế hoạch mới nhằm kiểm tra khả năng ngụy trang tại các cơ sở quân sự mà Nga triển khai ở Bán đảo Crimea cũng như Khu vực Krasnodar.

Nguồn tin quân sự và ngoại giao của hãng tin Sputnik cho biết, sứ mệnh cũng được thực hiện để kiểm tra hệ thống phòng không ở các khu vực này.

“Một trong những máy bay trinh sát Tu-214ON đã thực hiện chuyến bay giám sát vào hôm thứ Năm từ sân bay quân sự gần Taganrog dọc theo bờ biển Krasnodar và Crimea. Nhiệm vụ chính của nó là kiểm tra khả năng ngụy trang và an ninh tại các cơ sở quân sự, đơn vị đóng quân, gồm cả các căn cứ hải quân Sevastopol và Novorossiysk”, nguồn tin của Sputnik tiết lộ.

“Máy bay cũng đã kiểm tra khả năng của các hệ thống phòng không khu vực trong việc phát hiện các mục tiêu trên không ở chế độ tĩnh thụ động cũng như thực hiện một số nhiệm vụ khác”.

Tháng Giêng năm 2021, hai nguồn tin quân sự - ngoại giao cũng đã từng chia sẻ với Sputnik rằng hai máy bay Tu-214ON của Nga sẽ được chuyển đổi thành máy bay trinh sát sau khi Moscow hoàn tất quá trình rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở.

Máy bay Tu-214ON. Ảnh: Sputnik

Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc Majid Takht Ravanchi đã lên tiếng cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng mà Tel Aviv sẽ phải hứng chịu nếu để xảy ra bất cứ tính toán sai lầm nào liên quan đến sự cố tàu chở hàng của Israel phát nổ tuần trước ở Biển Oman.

Trước đó, mặc dù không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào nhưng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vẫn cáo buộc Iran đứng đằng sau vụ tấn công tàu vận tải MV Helios Ray thuộc sở hữu của Israel ở Vịnh Oman vào ngày 25/2 gây phát nổ.

Ông Takht Ravanchi viết trong một bức thư gửi cho Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres hôm thứ Sáu: “Vụ việc chứa đựng tất cả các đặc điểm của một dàn dựng tinh vi được thực hiện bởi các bên nhằm theo đuổi chính sách độc ác của họ và để đạt được các mục tiêu bất hợp pháp”.

Tàu chở hàng MV Helios Ray mang cờ Bahamian của Israel đã đến cảng Rashid ở Dubai hôm Chủ Nhật để đánh giá thiệt hại. Ảnh: AFP

Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mỹ, nghị sĩ Dân chủ địa hạt Washington DC, ông Adam Smith đã chỉ trích chương trình phát triển máy bay chiến đấu F-35 của nước này “tiêu tiên như đốt”.

Trong một sự kiện trực tuyến do Viện Brookings tổ chức hôm thứ Sáu, Hạ nghị sĩ Adam Smith đã nói rằng tiêm kích F-35 do Lockheed Martin chế tạo”hoạt động không đặc biệt tốt” và có chi phí bảo trì quá đắt đỏ.

Ngoài ra, ông Adam Smith cũng than phiền về sự phụ thuộc lâu dài của Quân đội Mỹ vào dòng máy bay chiến đấu này, đồng thời kêu gọi xem xét “cắt lỗ” bằng cách đầu tư vào những chiến đấu cơ khác có khả năng cạnh tranh hơn.

F-35B Lightning II đầu tiên của Thủy quân lục chiến Mỹ hạ cánh trên tàu sân bay HMS Queen Elizabeth của Anh vào ngày 22/9/2020

Hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin, ít nhất 3 người đã thiệt mạng trong một vụ tấn công bằng tên lửa nhằm vào hai cơ sở lọc dầu ở khu vực gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ thuộc miền bắc Syria.

Cụ thể, ngày 5/3 hai loạt tên lửa riêng rẻ đã bắn vào hai nhà máy lọc dầu, một nằm gần huyện al-Bab và một gần huyện Jarablus, đều thuộc tỉnh Aleppo của Syria. Vụ việc đã gây ra nhiều tiếng nổ và cháy lớn.

Theo Tổ chức theo dõi Nhân quyền Syria (SOHR) có trụ sở tại Anh, 3 tên lửa đã được phóng từ tàu chiến Nga neo đậu ngoài khơi bờ biển Syria tấn công vào một khu chợ và nhà máy lọc dầu ở phía đông bắc Aleppo.

SOHR cũng nói rằng một số tên lửa đã được bắn bởi các lực lượng thuộc Quân đội Chính phủ Syria làm bùng lên những đám cháy lớn trong khu vực.

Nguồn tin từ Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, vụ tấn công đã khiến 11 người bị thương. Còn theo số liệu cập nhật của Anadolu, ít nhất 3 dân thường đã thiệt mạng cùng 28 người khác bị thương. Con số thương vong còn có thể tăng thêm.

Loại vũ khí được sử dụng trong vụ tấn công này được cho là tên lửa đạn đạo. Hiện chưa có lực lượng nào đứng ra nhận trách nhiệm về vụ tấn công.

Defense News đưa tin, Quân đội Mỹ đã hoàn tất quá trình chuẩn bị cho kế hoạch phóng thử đầu tiên tên lửa siêu vượt âm tương lai AGM-183A ARRW và dự kiến sẽ diễn ra trong vài ngày tới đây.

Theo kế hoạch, AGM-183A sẽ được phóng từ máy bay ném bom tầm xa B-52H. Trước đó, vào tháng 7/2019, máy bay B-52H cũng đã được sử dụng để thử nghiệm nguyên mẫu khí động học của tên lửa AGM-183A.

Để đẩy nhanh tiến độ phát triển AGM-183A, Không quân Mỹ mới đây đã phải loại bỏ một chương trình phát triển tên lửa siêu vượt âm khác để có đủ nguồn tài chính cần thiết.

Bộ trưởng Không quân Mỹ, ông Will Roper cho biết AGM-183A được thiết kế đảm bảo ưu thế vượt trội trước các đối thủ tiềm năng.

Nhiều thông tin liên quan tới AGM-183A hiện vẫn còn giữ bí mật nhưng theo một số phỏng đoán nó có thể đạt tốc độ tiếp cận mục tiêu tới Mach 20 (gấp 20 lần tốc độ âm thanh), tương đương với tốc độ vũ trụ cấp 1 hay tốc độ của thiên thạch va chạm với Trái Đất.

Trong bài phát biểu tại Đại học Châu Âu ở Bruges, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết, Liên bang Nga sẽ không thể sáp nhập được Bán đảo Crimea vào năm 2014 nếu như Ukraine khi đó đã thành thành viên của NATO.

“Câu trả lời ngắn gọn của tôi là điều này sẽ không xảy ra, bởi vì mục đích của NATO là bảo vệ mọi đồng minh,” ông Stoltenberg tuyên bố.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng nói rằng việc NATO áp dụng quy tắc “một vì các nước và các nước vì một nước” nên nếu một trong các đồng minh bị tấn công thì NATO sẽ đáp trả.

Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nói chuyện qua điện thoại với ông Stoltenberg và khẳng định việc trở thành thành viên NATO là mục tiêu cấp thiết của Ukraine.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg

Phía Ukraine cho biết, trong ngày 5/3, “các tay súng đánh thuê Nga” đã tổ chức 3 đợt tấn công vào các vị trí của Quân đội Ukraine khiến một binh sĩ của họ bị thương.

Theo Văn phòng Báo chí Sở chỉ huy Chiến dịch Liên hợp Ukraine, các tay súng ly khai ở Donbass đã khai hỏa tấn công vào địa điểm gần Pisky bằng súng phóng lựu và vào địa bàn Avdiivka bằng nhiều vũ khí cá nhân cỡ nhỏ.

Trong khi đó, cách không xa khu vực Maryinka, những chiến binh thân Nga cũng đã sử dụng súng bắn tỉa để tấn công vào các vị trí của Quân đội Ukraine.

8 quân nhân Ukraine đã thiệt mạng kể từ giữa tháng 2/2021 trong các cuộc đụng độ mà Kiev đổ lỗi cho Moscow và các lãnh đạo ly khai gây nên. Ảnh: TASS

Một số nhà quan sát cho rằng, chiến sự leo thang mới nhất ở Dobass có thể là động thái đáp trả của Kremlin trước việc Ukraine áp đặt các lệnh trừng phạt của Tổng thống Volodymyr Zelensky với một nghị sĩ quyền lực ủng hộ Moscow và cũng là một đồng minh thân cận của nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin hồi tuần trước.

“Nga đang gây áp lực lên Kiev, gồm cả việc đe dọa mở rộng xung đột”, ông Oleksandr Lytvynenko, Giám đốc Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc gia ở Kiev chia sẻ với hãng thông tấn AFP.

Đầu tháng 2/2021, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ra lệnh cấm ba kênh truyền hình thân Nga, một động thái được cho là nhằm ngăn chặn hoạt động tuyên truyền của Điện Kremlin.

Các kênh 112 Ukraina, Zik TV và NewsOne TV, thuộc sở hữu chính thức của nghị sĩ Taras Kozak nhưng cũng có liên quan đến nghị sĩ quyền lực Viktor Medvedchuk, một đồng minh thân cận của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Binh sĩ Ukraine trên chiến tuyến với phe ly khai do Nga hậu thuẫn ở vùng Donetsk tháng 2/2021

Kiev và các đồng minh phương Tây vẫn thường xuyên cáo buộc Nga triển khai binh lính và vũ khí tới hỗ trợ cho lực lượng ly khai tại Donbass, điều mà Moscow luôn thẳng thừng phản bác.

Đầu tuần qua, Kremlin nói rằng họ “bày tỏ sự quan ngại sâu sắc trước những căng thẳng gia tăng trong khu vực", đồng thời tuyên bố các lực lượng Ukraine phải chịu trách nhiệm về diễn biến leo thang gần đây.

“Chúng tôi đã ghi nhận ngày càng có nhiều đạn pháo bắn đi từ phía Ukraine”, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, và kêu gọi Kiev hãy tuân thủ nghiêm túc các thỏa thuận chấm dứt chiến tranh tại khu vực.

Ukraine hôm thứ Sáu cho biết các cuộc giao tranh với phe ly khai do Nga hậu thuẫn ở Donbass tiếp tục tái diễn khiến lệnh ngừng bắn mong manh ở miền Đông quốc gia này có nguy cơ đổ vỡ, đồng thời kêu các nước phương Tây ủng hộ khẩn cấp can thiệp.

Thỏa thuận ngừng bắn vào tháng 7 năm ngoái đã làm dấy lên hy vọng về một giải pháp cho cuộc chiến tranh dai dẳng bắt đầu bùng phát ở Donbass từ năm 2014 sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea và đã cướp đi sinh mạng của hơn 13.000 người.

Phát biểu tại một hội nghị do Trung tâm Chính sách châu Âu có trụ sở ở Brussel tổ chức, người đứng đầu Văn phòng Tổng thống Ukraine Andriy Yermak cho biết:

“Chúng tôi đã ghi nhận thấy xung đột không ngừng leo thang trong những tuần gần đây. Đây là một hành động khiêu khích có chủ ý chống lại Lực lượng Vũ trang Ukraine nhằm phá vỡ thỏa thuận ngừng bắn”.

Kể từ giữa tháng 2 vừa qua, 8 quân nhân Ukraine đã thiệt mạng trong các cuộc xung đột ở Donbass. Kiev đã đổ lỗi cho Moscow và các thủ lĩnh phe ly khai, đồng thời cáo buộc họ sử dụng khí tài quân sự bị cấm.

Ông Yermak đã thúc giục những nước phương Tây đóng vai trò trung gian hòa giải, trong đó có Pháp, Đức và Mỹ “đẩy mạnh các nỗ lực” nhằm giải quyết cuộc xung đột ở Donbass.

Trang tin độc lập Zaman Al-Wasl của Syria đưa tin, các lực lượng Nga đóng quân tại quốc gia Trung Đông này đã bắt đầu xây dựng một căn cứ quân sự lâu dài ở khu vực ngoại ô phía Đông tỉnh Homs.

Căn cứ quân sự mới nằm trên một ngọn đồi ở cao hơn 600m so với mực nước biển sẽ có một đường băng dài 780m.

Căn cứ rộng 370.000 m2 này cũng sẽ có một doanh trại đặc biệt nằm ở phía bắc Tadmor, gần các kho vũ khí được các lực lượng không quân của Tổng thống Syria Bashar Al-Assad sử dụng.

Các lực lượng Nga cũng đã bắt đầu đào một đường hào lớn, sâu 3 m và rộng 2 m xung quanh căn cứ để đảm bảo khu vực này có thể chống lại bất kỳ cuộc đột nhập nào.

Hệ thống tên lửa đất đối không Pantsir S-1 của Nga bảo vệ căn cứ quân sự Hmeimim ở phía đông nam thành phố Latakia. Ảnh: AFP

Mỹ phải nâng cấp các hệ thống phòng thủ ở Guam để bảo vệ người Mỹ, trong đó có cả số lượng lớn quân nhân và thiết bị quân sự ngày càng tăng ở đây, khỏi mối đe dọa từ tên lửa Trung Quốc.

Đó là tuyên bố được Đô đốc Phil Davidson, chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ - Thái Bình Dương của Quân đội Mỹ vừa đưa ra trong tuần này.

Đô đốc Phil Davidson cho biết, việc lắp đặt một hệ thống phòng không 360 độ mới ở Guam sẽ cho phép ít nhất ba tàu Hải quân Mỹ đảm trách thêm các nhiệm vụ khác trong khu vực.

Một số tàu khu trục của Hải quân Mỹ trang bị hệ thống phòng thủ có thể tìm kiếm và theo dõi các đầu đạn tấn công hiện đang hoạt động gần Guam để bảo vệ lãnh thổ Mỹ.

“Chúng ta cần phải giải phóng những tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường có khả năng đa nhiệm vụ để phát hiện các mối đe dọa và xử lý các mối đe dọa, cả dưới biển, trên biển và trên không”, Đô đốc Davidson phát biểu trong một sự kiện trực tuyến do Viện Doanh nghiệp Mỹ tổ chức.