Nhận định trên do New York Post đưa ra. Tác giả của bài báo đăng trên New York Post là Charles Duelfer, cựu chuyên gia CIA chuyên về các vấn đề vũ khí giết người hàng loạt ở Iraq và nhà báo JuLdith Miller.
Hai tác giả này cho rằng việc “giải phóng Mosul” sẽ không đem lại chiến thắng về quân sự mà sẽ dẫn đến “cuộc khủng hoảng nhân đạo và thảm họa về chính trị”.
Charles Duelfer và Judith Miller đã đưa ra 5 nguyên nhân để giải thích về nhận định của mình như sau.
Thứ nhất, Washington và Quân đội Iraq tuyên bố sẽ quyết tâm giải phóng thành phố Mosul, trong khi đó lực lượng IS khẳng định sẽ giáng trả bất cứ đòn tấn công nào.
Được biết, Mosul là thành phố đông dân thứ hai ở Iraq, lớn hơn nhiều so với thành phố Ramadi mới được giải phóng.
Nếu như Mỹ và Iraq quyết định tấn công vào Mosul, chiến dịch quân sự sẽ khiến người dân thường đang bị IS cô lập ở Mosul, sẽ rơi vào trạng thái hoảng loạn, còn IS sẽ có đủ khả năng để bắt giữ người dân làm tù binh và cho nổ mìn toàn thành phố.
“Việc giải phóng Mosul sẽ có thể biến Mosul này thành thành phố chết”- hai tác giả kết luận về lý do thứ nhất.
Thứ hai, cộng đồng người Hồi giáo dòng Sunni đang sinh sống ở Mosul không muốn Quân đội Iraq chiếm được thành phố này. “Người Sunni ở Mosul ngày càng mất niềm tin vào Baghdad.
Rất nhiều người lo ngại rằng các đội quân bán độc lập của người Hồi giáo dòng Shiite đang được Iran và cựu Thủ tướng Iraq Nuri al-Maliki ủng hộ sẽ tạo ra mối de dọa trong tương lai dài hạn với họ hơn cả các mối đe dọa từ IS”- hai tác giả viết.
Thứ ba, nếu như Mỹ giúp Quân đội Iraq giải phóng Mosul khỏi tay IS thì không rõ điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.
“Lực lượng nào sẽ chiếm thành phố và ai sẽ là người điều khiển các lực lượng này? Sau khi người Mỹ xâm chiếm Baghdad và lật đổ Saddam Hussein vào năm 2003, Mỹ đã không ủng hộ người Sunni ở mức độ cần thiết trong việc lập kế hoạch cho tương lai của Iraq”- hai tác giả nhấn mạnh.
Thứ tư, Theo quan điểm của Charles Duelfer và Judith Miller, cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Iraq sẽ tạo ra các điều kiện thuận lợi cho Iran, quốc gia luôn hưởng lợi từ các cuộc khủng hoảng của láng giềng Iraq.
Thứ năm, sự can thiệp của Washington và Quân đội Iraq vào Mosul sẽ khiến Mosul trở nên hỗn loạn. Sự hỗn loạn ở Mosul sẽ có ảnh hưởng tiêu cực đáng kể đến tình hình Baghdad.
Thủ tướng hiện nay của Iraq là Haider al-Abadi dường như đang cố gắng đấu tranh chống tham nhũng và đang nỗ lực làm tất cả để các lợi ích của người Sunni cũng được tính đến. Tuy nhiên, việc giải phóng được Mosul trước khi các nỗ lực của Haider al-Maliki thành công, là khá rủi ro.
Theo quan điểm của hai tác giả, Tổng thống Mỹ Barack Obama hiện đang đứng trước sự lựa chọn khá khó khăn, khó khăn hơn nhiều so với quyết định đột kích để bắt trumg khủng bố Osama Bin Laden ở Afghanistan.
Ông Obama cần phải xác định rằng liệu có nên tấn công giải phóng Mosul thời gian tới hay không hay là kêu gọi Baghdad bình tĩnh, đợi đến khi tình hình Chính phủ Iraq trở nên ổn định hơn.
Việc giải phóng thành phố Mosul trong bối cảnh hiện nay có thể sẽ khiến máu đổ nhiều hơn, dẫn đến nhiều thiệt hại về người hơn, tàn phá nghiêm trọng thành phố Mosul và làm nảy sinh dòng người di cư mới vào châu Âu với số lượng lên đến hàng trăm nghìn người, thậm chí còn nhiều hơn nữa.
Từ những phân tích trên, Charles Duelfer và Judith Miller đi đến kết luận rằng việc tấn công để giải phóng Mosul khỏi tay lực lượng IS vào thời điểm này sẽ là “thảm họa dễ dàng dự báo từ trước đối với nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Obama”.