Nga sẵn sàng phản ứng ăn miếng trả miếng nếu bị phương Tây tịch thu tài sản.
Các quan chức phương Tây đã đe dọa tịch thu số tiền này và chuyển chúng sang Ukraine để "tái thiết".
Hai nhà kinh tế hàng đầu của Nga nói với hãng thông tấn Sputnik tại sao đó là một ý tưởng tồi.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen vừa kêu gọi các quốc gia trong liên minh phương Tây "tìm cách giải phóng giá trị tài sản cố định của Nga để hỗ trợ Ukraine".
Cơ chế phản ứng ăn miếng trả miếng
Tiến sĩ Andrei Kolganov, giáo sư kinh tế tại Đại học quốc gia Moscow và là nhà nghiên cứu trưởng tại Viện Kinh tế của Viện Hàn lâm Khoa học Nga, nói: "Nga đã nắm quyền bảo quản tài sản của một số công ty nước ngoài từ chối hoạt động ở Nga".
Giáo sư lưu ý rằng công cụ này đã được sử dụng để chống lại các nhà đầu tư nước ngoài có cổ phần sở hữu trong Công ty Bia Baltika, cũng như tài sản của Fortum, công ty năng lượng Phần Lan.
"Vì vậy, về nguyên tắc, cơ chế tịch thu tài sản nước ngoài đã được xây dựng sẵn. Về nguyên tắc, việc chuyển từ biện pháp bảo quản sang tịch thu là một thủ tục kỹ thuật khá đơn giản. Số tài sản bị đóng băng trên lãnh thổ Liên bang Nga hoặc có thể bị phong tỏa hiện ước tính khoảng 288 tỷ USD", Kolganov giải thích.
Nói cách khác, giáo sư cho biết, Nga có quyền kiểm soát một lượng lớn tài sản của phương Tây mà nếu Mỹ và các đồng minh tiến hành tịch thu thì "sẽ không chuyển sang phương Tây mà sẽ hoạt động ở Nga, bởi vì chúng ta đang nói về đầu tư, trước hết và quan trọng nhất, vào lĩnh vực sản xuất".
Từ đó, những tài sản này có thể trở thành tài sản của nhà nước Nga, hoặc được chuyển giao cho các chủ sở hữu tư nhân Nga và tiếp tục hoạt động như trước.
Việc tịch thu tài sản của các công ty phương Tây ở Nga sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi nhuận của họ, có nghĩa là họ có thể cố gắng gây áp lực lên các chính phủ, cả ở nước họ và ở Nga, để cố gắng tránh bị tịch thu vốn.
"Chúng tôi có rất nhiều công ty nước ngoài làm việc tại Nga, bao gồm cả những công ty từ những nước được coi là không thân thiện. Chúng tôi có hơn 50 công ty Mỹ quy mô lớn đang làm việc ở đây và rất nhiều công ty châu Âu", Tiến sĩ Georgy Ostapkovich, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Thị trường tại Viện Nghiên cứu Thống kê và Kinh tế Tri thức tại Trường Kinh tế Cao cấp của Nga, nói.
Tịch thu tài sản sẽ không làm khủng hoảng nền kinh tế Nga
Giáo sư giải thích, số tiền bị đóng băng ở các ngân hàng phương Tây cấu thành nên dự trữ, do vốn không được sử dụng tích cực cho thương mại quốc tế và thanh toán quốc tế.
"Đối với doanh nghiệp tư nhân, việc tịch thu tài sản sẽ tạo ra một lỗ hổng khá lớn trong thu nhập và ngân sách của họ. Vì vậy, sẽ là một biện pháp khá nhạy cảm nếu Nga phải dùng đến biện pháp này để đáp trả việc bị tịch thu tài sản", nhà kinh tế nói thêm.
Tiến sĩ Ostapkovich nhấn mạnh rằng Moscow sẽ phải có chiến lược và chính xác trong các tài sản nước ngoài mà họ có thể chọn để tịch thu, để tránh nguy cơ các quốc gia và công ty thân thiện đang kinh doanh ở Nga cảm thấy bị đe dọa.
Nói cách khác, Ostapkovich nhấn mạnh, Moscow sẽ phải đối mặt với một cuộc giằng co trên trường quốc tế liên quan đến việc phương Tây tịch thu tài sản và phản ứng ăn miếng trả miếng của Nga.
Hộp thiệt hại Pandora đối với đồng đô la
Trong cuộc phỏng vấn của truyền thông Nga, Bộ trưởng tài chính Nga đã đề cập đến sự chuyển đổi đầy hứa hẹn khỏi các loại tiền tệ phương Tây để chuyển sang sử dụng các loại tiền tệ mới ở các nền kinh tế đang lên trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc.
"Người Trung Quốc đang giảm nắm giữ chứng khoán Mỹ. Đây là hậu quả của những gì đang xảy ra. Độ tin cậy của đồng đô la và đồng euro đã bị suy giảm", Bộ trưởng Siluanov nói.
Và mặc dù có thể còn quá sớm để nói về sự sụp đổ của đồng đô la hay đồng euro do quyết định tịch thu tài sản của một nền kinh tế lớn như Nga, nhưng Kolganov khẳng định rằng điều đó có khả năng làm suy yếu nghiêm trọng danh tiếng của các đồng tiền dự trữ phương Tây ở các nước châu Âu.
"Tỷ trọng của đồng nhân dân tệ trong giao dịch quốc tế đã tăng gấp đôi trong hai năm qua, nhưng chỉ chiếm khoảng 4,6% tổng giao dịch. Đây không phải là một số tiền lớn, nhưng vẫn có xu hướng tăng lên.
Tỷ trọng của đồng rúp trong thanh toán quốc tế cũng tăng lên, chủ yếu dưới hình thức thanh toán với nước Nga. Tuy nhiên, việc chuyển dần khỏi đồng đô la tất nhiên sẽ diễn ra. Vì chúng ta không chỉ nói về việc tịch thu tài sản, điều này sẽ làm suy yếu niềm tin vào việc thanh toán bằng tiền dự trữ.
Bởi vì bất kỳ quốc gia và ngân hàng trung ương nào cũng có thể cảm thấy bị đe dọa rằng nếu tình hình địa chính trị thay đổi, họ có thể bị đối xử theo cách tương tự.
Vấn đề càng trở nên trầm trọng hơn bởi thực tế là Mỹ và Châu Âu đang phải đối mặt với sự mất niềm tin kinh tế trong nước, trước đây phải đối mặt với mức nợ vượt quá mức bình thường, điều này trong tương lai có thể gây ra những cú sốc nghiêm trọng cho toàn bộ hệ thống đồng đô la toàn cầu", Kolganov lưu ý.
Công thức hành động
"Nga đã có thể tiến hành các biện pháp ăn miếng trả miếng chống lại người châu Âu vì luật của Brussels cho phép tịch thu và sử dụng tiền lãi kiếm được từ tài sản của Nga bị phong tỏa ở các ngân hàng phương Tây", Ostapkovich nói.
Vị tiến sĩ này lưu ý rằng liệu EU có tiếp tục tiến hành các vụ tịch thu hay không, tương tự, Moscow có thể bắt đầu cắt giảm cổ tức và lãi suất đối với các công ty châu Âu hoạt động tại Nga.