SOHA NEWS
Bất chấp những lời cảnh báo “cứng rắn” từ phía chính quyền trung ương Iraq cũng như một số quốc gia phương Tây và khu vực, cộng đồng người Kurd tại Iraq những ngày qua đang gấp rút chuẩn bị cho cuộc trưng cầu dân ý đòi quyền độc lập, dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 25/9 tới.
Giới phân tích khu vực nhận định, cuộc trưng cầu này có thể sẽ châm ngòi cho một cuộc “nội chiến” tại Iraq, đồng thời kéo theo một loạt các bất ổn và xung đột mới tại khu vực Trung Đông, trong bối cảnh cuộc chiến chống khủng bố tại đây vẫn chưa thể kết thúc hoàn toàn.
Trong một phản ứng mới nhất của Thổ Nhĩ Kỳ về cuộc trưng cầu dân ý của cộng đồng người Kurd tại quốc gia láng giềng Iraq, hôm 19/9, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan khẳng định, cuộc trưng cầu này sẽ tạo ra các “xung đột mới” tại khu vực Trung Đông.
Phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đang diễn ra tại New York, Mỹ, ông Erdogan cho biết:
“Các bên liên quan tại Iraq cần thỏa hiệp để đảm bảo sự toàn vẹn lãnh thổ cũng như việc chung tay xây dựng đất nước trong tương lai. Cuộc trưng cầu dân ý đòi quyền độc lập có thể dẫn đến các cuộc khủng hoảng và xung đột mới tại khu vực. Chúng ta nên hành động để thúc đẩy hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực thay vì gây ra các cuộc xung đột mới. Chúng tôi kêu gọi chính quyền tự trị người Kurd tại Iraq nên hủy bỏ kế hoạch này.”
Trước đó cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Nurettin Canikli cũng cho rằng, bất kỳ sự thay đổi nào nhằm phá vỡ sự toàn vẹn lãnh thổ của Iraq sẽ gây ra một mối đe dọa lớn đối với Thổ Nhĩ Kỳ và điều này không khác gì việc “đổ thêm dầu vào lửa”.
Hiện quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đang tiến hành một cuộc tập trận quy mô lớn với sự tham gia của khoảng 100 phương tiện quân sự, chủ yếu là xe tăng ngay gần cửa khẩu Ha-bu (Habur), tiếp giáp với miền Bắc Iraq.
Cuộc tập trận đã bắt đầu từ ngày 18/9 vừa qua và sẽ kéo dài tới hết ngày 26/9 tới, trùng với thời điểm người Kurd tại Iraq tổ chức cuộc trưng cầu dân ý.
Giới phân tích khu vực nhận định, cuộc tập trận là hành động răn đe trực tiếp nhất của Thổ Nhĩ Kỳ tới chính quyền tự trị người Kurd tại Iraq, đồng thời khẳng định sự ủng hộ của nước này đối với chính quyền Baghdad.
Dự kiến, ngay trong tuần này, Tổng thống Erdogan cũng sẽ có cuộc gặp với Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi, để thảo luận trực tiếp về cuộc trưng cầu dân ý của người Kurd.
Trước đó, ngày 18/9 vừa qua, Thủ tướng Iraq al-Abadi đã chính thức yêu cầu đình chỉ cuộc trưng cầu ý dân của cộng đồng người Kurd.
Yêu cầu này được đưa ra sau khi Tòa án Tối cao Iraq ra lệnh đình chỉ cuộc trưng cầu ý dân để cân nhắc xem cuộc bỏ phiếu liệu có phù hợp với Hiến pháp nước này hay không.
Ông Al-Abadi cũng từng cho rằng, giới lãnh đạo khu vực người Kurd "đang đùa với lửa" khi lên kế hoạch trưng cầu dân ý đòi quyền độc lập. Với việc Quốc hội Iraq tiến hành bỏ phiếu phản đối cuộc trưng cầu dân ý vào 12/9 vừa qua, chính phủ của Thủ tướng Al-Abadi có quyền sử dụng "mọi biện pháp cần thiết" để ngăn căn cuộc trưng cầu dân ý này, bao gồm cả một giải pháp quân sự.
Thời gian qua, bên cạnh cuộc chiến chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo IS tự xưng, chính quyền Iraq lại phải "đau đầu" với cuộc trưng cầu ý dân của khu vực người Kurd – điều mà nước này lo sợ sẽ mất đi khu vực nhiều nguồn tài nguyên dầu mỏ Kirkuk.
Trong khi đó, các quốc gia láng giềng như Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và Syria, coi kế hoạch trưng cầu ý dân của người Kurd tại Iraq là mối đe dọa trực tiếp đối với mình, bởi một khi cuộc trưng cầu tại Iraq đạt được mục đích cuối cùng sẽ kích động cộng đồng người Kurd tại các quốc gia này có những động thái tương tự./.