SOHA NEWS
Đó là những khó khăn, thách thức lớn của ngành y tế Việt Nam tại thời điểm hiện tại và cần được gấp rút giải quyết, khắc phục trong thời gian sớm nhất nhằm đảm bảo sự phát triển đồng bộ của hệ thống y tế từ địa phương tới Trung ương trong tương lai.
Vừa qua, Bộ Y tế Việt Nam đã công bố những khó khăn, thách thức đang tồn tại của công công tác y tế.
Bệnh truyền nhiễm, bệnh lạ, bệnh mới khó lường, chi phí y tế gia tăng nhanh
Những năm gần đây, nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân ngày càng tăng cả về số lượng và chất lượng. Mô hình bệnh tật thay đổi, các bệnh truyền nhiễm đang diễn biến vô cùng phức tạp. Bên cạnh đó, các bệnh không truyền nhiễm, bệnh lạ, bệnh mới cũng diễn biến rất khó lường trước.
Kỹ thuật y học ngày càng phát triển, nhu cầu của người dân ngày càng tăng cả về số lượng và chất lượng dịch vụ làm cho chi phí y tế gia tăng rất nhanh chóng trong khi đó nguồn ngân sách cho y tế có tăng nhưng mức tăng còn thấp. Do đó, công tác y tế năm qua chưa đáp ứng được các yêu cầu chi tiêu cơ bản.
Chênh lệch chỉ số sức khỏe giữa các vùng miền, các nhóm dân tộc
Một khó khăn, thách thức dễ dàng nhìn thấy là, sự chênh lệch chỉ số sức khỏe giữa các vùng miền, các nhóm dân tộc còn cao. Sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe cho nhân dân cần được cải thiện nhanh chóng để tạo sự cân bằng về dịch vụ y tế trên phạm vi cả nước.
Chính sách viện phí còn chậm đổi mới
Năm qua, dưới sự nỗ lực của Bộ Y tế, cơ chế hoạt động đã bước đầu được đổi mới nhưng chưa thực sự được phát huy tác dụng. Trong tư duy và hoạt động của nhiều đơn vị sự nghiệp y tế công lập vẫn còn mang tính bao cấp, chưa thích ứng quy luật cung cầu, quy luật giá trị. Chính sách viện phí còn chậm đổi mới, chưa thực hiện tính đúng và thu đủ chi nên mức thu thấp, không đảm bảo cân đối thu, chi của đơn vị.
Công tác y tế còn nhiều khó khăn, thử thách khiến sự phát triển của ngành y tế bị kìm hãm và phát triển không đồng đều
Bệnh viện tuyến huyện chưa làm hết trách nhiệm
Hệ thống y tế trong thời gian qua có nhiều thay đổi và biến động nhất là đối với các đơn vị y tế tuyến huyện. Sự phối hợp giữa các đơn vị y tế tuyến huyện ở môt số địa phương chưa được đảm bảo. Vai trò chỉ đạo, điều hành của y tế tuyến huyện đối với y tế cơ sở còn hạn chế.
Nhân lực y tế vừa thiếu, vừa yếu
Nhân lực y tế thiếu về số lượng ở tất cả các tuyến, hạn chế về chất lượng, đặc biệt tại tuyến y tế cơ sở. Do đó, chưa đáp ứng được yêu cầu và nhiệm vụ trong tình hình mới.
Bên cạnh đó, chính sách tiền lương và chính sách đãi ngộ với cán bộ y tế, trong đó có các loại phụ cấp chưa phù hợp, tương xứng với thời gian học tập, công sức lao động và môi trường, điều kiện làm việc nhất là ở khu vực miền núi, nông thôn. Chính sách thu hút cán bộ về làm việc cho y tế cơ sở, các vùng khó khăn còn nhiều bất cập.
Mệnh giá BHYT còn quá thấp so với chi phí của bệnh viện
Số đối tượng chính sách xã hội, người cao tuổi, đồng bào dân tộc thiểu số, trẻ em dưới 6 tuổi… do Nhà nước phải đảm bảo ngày càng lớn nhưng mức độ hỗ trợ mệnh giá BHYT còn quá thấp so với chi phí của bệnh viện.
Cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân lực tuyến cơ sở, vùng miền núi, vùng khó khăn còn chưa đáp ứng được yêu cầu nên chất lượng dịch vụ cung cấp cho các đối tượng này chưa cao. Tất cả những điều này làm ảnh hưởng đến khả năng cân đối của Quỹ BHYT.
Nguồn vốn đầu tư cho y tế còn quá thấp
Thời gian qua, mặc dù Chính phủ đã có quan tâm đầu tư cho y tế từ nhiều nguồn (Ngân sách Nhà nước, trái phiếu Chính phủ, ODA) nhưng nguồn đầu tư cho y tế vẫn còn thấp. Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế còn thấp.
Xã hội hóa y tế chưa đủ mạnh
Các chính sách khuyến khích, thu hút đầu tư phát triển khu vực ngoài công lập (xã hội hóa) chưa đủ mạnh để có thể huy động tối đa các nguồn lực của xã hội cho chăm sóc sức khỏe. Tuy đã có một số chính sách khuyến khích và hỗ trợ nhưng trong quá trình thực thi vẫn còn có rào cản, chưa thực hiện đồng bộ đều ở các địa phương. Việc xây dựng, quy hoạch còn hạn chế, nhiều mục tiêu quy hoạch khó đạt.
Quá tải bệnh viện, bài toán khó của ngành y tế
Tình trạng quá tải bệnh viện Trung ương và bệnh viện các thành phố lớn đặc biệt là các khoa tim mạch, ung bướu, chấn thương chỉnh hình, sản, nhi… đòi hỏi có đầu tư lớn và đồng bộ từ Chính phủ.