SOHA NEWS
Ngày 17.5.1902, trong khi đào bới đồ đồng giữa những cổ vật trên một xác tàu đắm thời La Mã ở biển Aegean gần đảo Antikythera (Hy Lạp), nhà khảo cổ học Valerios Stais đã tìm thấy một mẩu kim loại to bị ăn mòn dưới đáy biển.
Theo các nhà khảo cổ, mẩu kim loại là một phần của chiếc máy tính thiên văn cổ được gọi là máy tính cơ học Antikythera (Antikythera mechanism).
Sự kiện này vừa được Google Doodle kỷ niệm đi kèm với hình ảnh minh họa phần lớn nhất của máy tính Antikythera, theo Space.
Google Doodle ngày 17.5 kỷ niệm 115 năm ngày phát hiện máy tính Antikythera bằng hình ảnh máy tính ở chữ O to nhất
Có niên đại khoảng năm 85 trước công nghiệp hoặc sớm hơn, chiếc máy tính cỡ hộp giày Antikythera có cấu trúc khá phức tạp với các mặt đồng hồ bên ngoài và các bánh xe 30 răng bằng đồng bên trong.
Máy còn có một mặt đồng hồ dùng để dự đoán thiên thực (hiện tượng thiên thể bị che khuất ánh sáng như nhật thực hay nguyệt thực).
Từ xa xưa, người Hy Lạp đã biết dùng thiết bị này để biết rõ mọi thứ, từ các vị trí của mặt trời, mặt trăng đến các pha của mặt trăng và các chu kỳ thế vận hội Hy Lạp cổ.
Cho đến hôm nay, những bí mật xung quanh chiếc máy tính thiên văn Antikythera vẫn tiếp tục được các sử gia và khoa học gia nghiên cứu.
Theo báo cáo, hè năm ngoái các nhà khoa học đã tìm thấy các văn bản hướng dẫn sử dụng máy bị ẩn giấu trên mặt 82 mảnh kim loại ăn mòn cấu tạo nên máy tính Antikythera.
Bằng các công nghệ mới như quét tia X 3D các nhà khoa học đã xem được các ký tự và từ vựng bị che giấu trên cỗ máy 2.000 năm tuổi.
Ban đầu, họ chỉ lọc ra được các từ đơn độc nhưng còn phần nhiễu là các ký tự bị nhầm hoặc các chỗ trống trong văn bản.
Nhưng giờ đây "chúng tôi đã có một số thứ có thể đọc được như tiếng Hy Lạp cổ và có thể thảo luận về những gì mà các văn bản này muốn nói với một người quan sát cổ", Giáo sư lịch sử khoa học Alexander Jones ở đại học New York cho biết.
Ngoài ra, Jones và các đồng nghiệp cũng tìm thấy những dòng chữ khắc ở trước và sau máy chứa đựng chìa khóa chỉ dẫn cách dùng tất cả các mặt đồng hồ và mục đích sử dụng của chúng. Nhờ đó họ biết rằng máy có một mô hình đầy đủ gồm các hành tinh di chuyển quanh cung hoàng đạo ở mặt trước.
Theo bản khắc ở mặt sau, mô hình đã thất lạc này có những con trỏ với những quả cầu nhỏ đại diện cho mặt trời, mặt trăng và 3 hành tinh đã biết thời đó (Hỏa tinh, Mộc tinh và Thổ tinh) được sắp xếp theo hệ thống địa tâm với các quỹ đạo hình tròn quay quanh trái đất.
Tính năng này đã từng được các nhà nghiên cứu dự báo trước đó nhưng chưa tìm thấy bằng chứng nào.
Nguồn: Space.com