Với việc có thêm nhiều binh sĩ Trung - Ấn triển khai tuần tra dọc biên giới tranh chấp, nguy cơ xảy ra đụng độ quân sự do hiểu nhầm ngày càng gia tăng.
Theo Bloomberg, Ấn Độ đã tái luân chuyển ít nhất 50.000 binh sĩ tới các vùng biên giới sát Trung Quốc. Động thái mang tính phòng thủ lịch sử của Ấn Độ được cho là nhằm tăng sức đối phó với Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Ấn Độ được cho đã luân chuyển 50.000 quân tới biên giới sát Trung Quốc. (Ảnh: Reuters)
Dù Trung – Ấn từng rơi vào chiến tranh biên giới trên dãy Himalaya vào năm 1962, nhưng lâu nay Ấn Độ vẫn xem Pakistan là mối đe dọa chính.
Song kể từ sau vụ đụng độ biên giới đẫm máu ở bang Ladakh hồi tháng 6/2020 khiến 20 binh sĩ Ấn Độ và 4 lính Trung Quốc thiệt mạng, chính quyền của Tổng thống Narendra Modi đã tìm cách hạ nhiệt căng thẳng với Pakistan để chú trọng vào đối phó với Trung Quốc. Trong vụ đụng độ này, Ấn Độ còn mất quyền kiểm soát khoảng 300 km2 đất dọc biên giới tranh chấp với Trung Quốc.
Điển hình, trong những tháng qua, Ấn Độ đã di chuyển binh sĩ và các phi đội chiến đấu cơ tới 3 quận nằm dọc biên giới với Trung Quốc, Bloomberg dẫn lời 4 nguồn tin cho hay. Hai nguồn tin cho biết, Ấn Độ hiện duy trì sự hiện diện của 20.000 binh sĩ ở vùng biên giới. Con số này tăng hơn 40% so với năm ngoái.
Tuy nhiên, quân đội Ấn Độ và phát ngôn viên của Văn phòng Thủ tướng Modi ở New Delhi đều từ chối xác thực thông tin trên.
Một nguồn tin nhấn mạnh thêm, trước đây sự hiện diện của quân đội Trung Quốc là nhằm ngăn chặn các động thái từ phía Trung Quốc. Song việc tái điều động 50.000 binh sĩ sẽ giúp các tướng chỉ huy Ấn Độ có thêm lựa chọn tấn công hoặc chiếm phần lãnh thổ của Trung Quốc nếu cần thiết.
Đây là một phần trong chiến lược “phòng thủ tấn công” của Ấn Độ. Nhiều bằng chứng đã cho thấy dấu vết để lại của các trực thăng Ấn Độ vận chuyển binh sĩ và pháo từ thung lũng này sang thung lũng khác.
Trong khi đó, không rõ có bao nhiêu binh sĩ Trung Quốc đang hoạt động ở biên giới sát Ấn Độ. Mới đây, theo hai nguồn tin, Ấn Độ đã phát hiện quân đội Trung Quốc di chuyển thêm binh sĩ từ Tây Tạng tới Quân khu Tây Tạng, đơn vị chịu trách nhiệm tuần tra dọc các khu vực tranh chấp trên dãy Himalaya.
Trung Quốc còn xây thêm các tòa nhà sân bay, boongke có mái tránh bom để lưu trữ dàn chiến đấu cơ, cùng các đường băng mới dọc biên giới tranh chấp ở Tây Tạng. Trong những tháng gần đây, Bắc Kinh còn đưa thêm các pháo tầm xa, xe tăng, trung đoàn tên lửa và dàn chiến đấu cơ 2 động cơ tới vùng biên giới tranh chấp.
Khi được hỏi về thông tin trên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh “không bình luận về những thông tin chưa được kiểm chứng”.
Nguy cơ đụng độ đẫm máu gia tăng
Mối lo về nguy cơ hiểu lầm dẫn tới xung đột đẫm máu ngày càng hiện hữu ở khu vực dọc biên giới tranh chấp Trung - Ấn. Dù giới chức quân sự và ngoại giao Trung - Ấn đã tiến hành nhiều cuộc đàm phán nhưng tiến trình giải quyết tranh chấp biên giới giữa hai nước mới chỉ thu về kết quả khiêm tốn.
“Có thêm binh sĩ ở biên giới mỗi bên làm tăng nguy cơ đụng độ nếu như các nghị định thư giải quyết căng thẳng bị phá vỡ. Cả hai bên dường như đều tăng mạnh tuần suất tuần tra dọc biên giới. Chỉ cần một va chạm nhỏ cũng có thể vượt ngoài tầm kiểm soát và dẫn tới những hậu quả không thể đoán trước được”, Trung tướng D. S. Hooda của quân đội Ấn Độ nhấn mạnh.
Còn theo 3 nguồn tin, bang Ladakh, nơi chứng kiến một số vụ đụng độ của binh sĩ Trung - Ấn trong năm ngoái, hiện có số lượng binh sĩ Ấn Độ lớn nhất từ trước tới nay với khoảng 20.000 người. Sự hiện diện số lượng lớn như vậy cho thấy, Ấn Độ muốn có thêm lực lượng chiến đấu trên các khu vực núi cao ở dãy Himalaya.
Ngoài ra, Ấn Độ cũng duy trì năng lực phòng thủ dọc cao nguyên Tây Tạng gần bang Ladakh. Đây là nơi tập trung đông dân cư, các binh sĩ chính quy Ấn Độ được trang bị súng máy và còn có sự hỗ trợ của các lực lượng bán quân sự.
Còn ở bang Arunachal Pradesh, Ấn Độ đã cho tăng cường thêm các chiến đấu cơ Rafale do Pháp sản xuất và trang bị các tên lửa tầm xa để hỗ trợ lực lượng dưới mặt đất làm nhiệm vụ.
Chưa hết, hải quân Ấn Độ còn cho điều động thêm các tàu chiến tới những vùng biển quan trọng và kéo dài thời gian làm nhiệm vụ trên biển. Một quan chức giấu tên của hải quân Ấn Độ cho hay, một phần mục đích là nghiên cứu dòng chảy thương mại và năng lượng ra vào Trung Quốc.
Giữa lúc bị đại dịch Covid-19 tấn công và nền kinh tế tuột dốc do ảnh hưởng của đại dịch, chính quyền của Thủ tướng Modi chuyển hướng tăng cường quan hệ hợp tác an ninh với “Bộ Tứ Kim Cương” gồm Mỹ, Nhật Bản và Australia để tăng khả năng đối phó với Trung Quốc.
“Cuộc khủng hoảng trong năm ngoái đã khiến các nhà hoạch định chính sách Ấn Độ đưa ra nhận định Trung Quốc chính là thách thức chiến lược lớn nhất đối với nước này trong tương lai, và từ đó New Delhi chuyển hướng tập trung khỏi Pakistan. Điều này sẽ dẫn tới sự thay đổi lớn về địa chính trị của khu vực”, ông Sushant Singh, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chính sách cho hay.
Dù New Delhi đã thay đổi chiến lược và tăng cường điều động quân đội, song ông Sana Hashmi, nhà nghiên cứu tại Qũy Giao lưu Đài Loan – châu Á ở Đài Bắc, cho rằng Trung Quốc hiện vẫn chiếm ưu thế ở dọc biên giới với Ấn Độ.
“Sự bất đối xứng về kinh tế và quân sự vẫn tồn tại giữa Trung - Ấn. Ấn Độ còn một chặng đường dài để bắt kịp Trung Quốc”, ông Hashmi kết luận.