Loạn xe hộ đê qua BOT: Nên bỏ quy định miễn phí đường bộ

Trước tình trạng “loạn” xe hộ đê, nhiều ý kiến cho rằng nên bỏ quy định miễn phí đường bộ cho loại xe này để tránh thất thoát, lãng phí, nhất là khi tới đây, toàn bộ trạm thu phí trên toàn quốc sẽ áp dụng công nghệ thu phí tự động không dừng...

Chính sách lỗi thời có thể khắc phục bằng công nghệ

Trao đổi với Báo Giao thông, ông Nguyễn Tiến Sinh, ĐBQH tỉnh Hòa Bình cho biết, chính sách pháp luật của Nhà nước về việc tạo điều kiện ưu tiên cho các xe thực hiện công vụ là chính sách tốt, nhưng do công tác quản lý kém trong quá trình cấp và sử dụng phù hiệu “xe hộ đê” bừa bãi nên hiện nay, tình trạng lợi dụng để trốn tránh các nghĩa vụ khi tham gia giao thông khá phổ biến.

Việc này không chỉ gây thiệt hại cho việc hoàn vốn tại các công trình giao thông, mà nó còn làm xấu đi ý nghĩa chính sách tốt đẹp của Nhà nước.

Theo quy định, xe có phù hiệu “xe hộ đê” đi qua tuyến đường nào phải có kế hoạch và phải đúng là đi ứng cứu sự cố thiên tai mới được ưu tiên.

Thực tế, do việc cấp không đúng, sử dụng sai mục đích nên mới có chuyện xe hộ đê toàn trưng phù hiệu để không mất phí chứ không phải đi thực hiện nhiệm vụ.

Cùng đó, những xe sang như: Lexus, Cadillac do tư nhân, DN sở hữu cũng được cấp phù hiệu để hưởng ưu tiên.

Cũng theo ông Sinh, với một chính sách đã lỗi thời và lạc hậu, mang nặng tính bao cấp và hành chính thì nên bỏ.

“Tôi cho rằng, có thể bỏ quy định ưu tiên dành cho xe hộ đê qua trạm thu phí, anh có thể cứ đóng phí bình thường rồi sau đó ngân sách Nhà nước chi trả, không có bất cứ khó khăn gì cả, hãy tạo ra sự bình đẳng trong thực hiện dịch vụ.

Nhà nước có thể ưu tiên cho chiến dịch phòng chống lụt bão, hộ đê ở nhiều chính sách khác không chỉ bằng việc miễn phí cho ô tô có phù hiệu “xe hộ đê”, vì thực chất nó đang bị lợi dụng nhiều hơn là phát huy hiệu quả”, ông Sinh nêu ý kiến.

Từng nhiều năm gắn bó trong ngành GTVT, ông Nguyễn Hồng Trường, nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT, Chủ tịch Hội ATGT Việt Nam cho rằng, Bộ GTVT cần phối hợp với Bộ NN&PTNT rà soát lại quy định của Luật GTĐB xem các đối tượng được cấp đã hợp lý chưa để chấn chỉnh.

“Rõ ràng, xe hộ đê chỉ đi vào thời điểm mùa mưa bão, khi có sự cố thiên tai, chứ không thể đi suốt cả năm được”, ông Trường chia sẻ.

Về mặt công nghệ, ông Hồ Trọng Vinh, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Thu phí tự động VETC cho rằng, khi tất cả các trạm áp dụng hình thức thu phí không dừng sẽ đáp ứng được yêu cầu lưu thông tốc độ cao, trong trường hợp khẩn cấp.

“Xe đã dán thẻ thu phí tự động sẽ chạy với tốc độ 60 - 80km/h qua trạm, hoàn toàn đáp ứng được yếu tố nhanh và khẩn cấp.

Về mặt công nghệ có thể bỏ áp dụng ưu tiên phí đối với các loại xe ưu tiên kể cả xe hộ đê lẫn xe cứu thương”, ông Vinh khẳng định.

Ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN cho biết, trước mắt trong trường hợp phát hiện không đúng đối tượng xe ưu tiên, các trạm thu phí hoàn toàn có quyền từ chối phục vụ.

Tổng cục Đường bộ VN sẽ có văn bản kiến nghị Bộ GTVT đề nghị Bộ NN&PTNT cấp danh sách biển số xe cụ thể đối với những xe đã được cấp phù hiệu “xe hộ đê” để cung cấp cho các trạm thu phí đường bộ.

“Sau này khi tất cả các trạm thu phí áp dụng thu phí không dừng sẽ biết ngay số lượng xe hộ đê thật được cấp”, ông Huyện nói.

Liên quan đến việc có nên bỏ quy định miễn phí qua trạm cho xe hộ đê không, ngày 26/9, trao đổi với Báo Giao thông, ông Nguyễn Đức Quang, Cục trưởng Cục Ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai cho rằng, việc bỏ hay không, Bộ NN&PTNT không có thẩm quyền quyết định mà thuộc Bộ Tài chính và các cơ quan chức năng.

Tuy nhiên, ông Quang thừa nhận, sắp tới các trạm thu phí đường bộ sẽ chuyển sang chế độ thu phí tự động không dừng, sẽ không cản trở, ảnh hưởng đến việc lưu thông khẩn cấp của các xe ưu tiên, trong đó có xe hộ đê khi qua trạm.

Mẫu phù hiệu “Xe hộ đê” do Tổng cục Phòng, chống thiên tai cấp Phù hiệu (ảnh trên) và “Xe hộ đê” giả

Có thể xử lý hình sự hành vi trục lợi phù hiệu “xe hộ đê”

Liên quan đến việc cấp biển hộ đê tại các địa phương, sau khi tiếp nhận phản ánh của Báo Giao thông về việc Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn Hải Dương đã cấp 250 phù hiệu “xe hộ đê” địa phương cho các đối tượng trên địa bàn địa, gấp gần 4 lần của Hưng Yên (71 xe), hơn 6 lần của Hải Phòng (39 xe), ông Nguyễn Anh Cương, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương cho biết, UBND tỉnh sẽ có văn bản yêu cầu đơn vị thường trực là Sở NN&PTNT rà soát và báo cáo lại để chấn chỉnh kịp thời nếu phát hiện những bất cập.

Còn với Hải Phòng, ông Nguyễn Bá Tiến, Chánh văn phòng BCH PCTT&TKCN Hải Phòng cho biết, khi đường ô tô cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đi vào hoạt động, nhận thấy tình trạng lợi dụng phù hiệu “xe hộ đê” để được miễn phí, đơn vị đã tham mưu thắt chặt công tác cấp phù hiệu.

“Khi sử dụng phù hiệu “xe hộ đê”, người điều khiển phương tiện hoặc người trên phương tiện có trách nhiệm cung cấp hoặc chứng minh phương tiện đang thực hiện nhiệm vụ bằng một trong những giấy tờ sau: Lệnh điều động, giấy đi đường, giấy ủy nhiệm, lệnh điều xe.

Trong các loại giấy này ghi rõ nội dung: Tuyến đường đi, nơi đi, nơi đến, cơ quan hoặc cá nhân, thời gian thực hiện nhiệm vụ khẩn cấp”, ông Tiến nói.

Liên quan đến các biển số xe hộ đê Cục Ứng phó sự cố và khắc phục hậu quả thiên tai rà soát và cho rằng, là biển giả, không có trong danh sách cấp theo dữ liệu của Cục Đăng kiểm VN, chủ phương tiện BKS 30E-558.19 là Nguyễn Thị Huyền, tổ dân phố số 1, CN 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội; Xe BKS 30E-850.86 chủ xe là Đỗ Văn Thông, số 1004 N2E Khu Trung Hòa - Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội; Xe BKS 14A-048.67 chủ xe là Lê Tuấn Minh, tổ 4, khu 4, Giếng Đáy, Hạ Long, Quảng Ninh; Xe BKS 15A-154.68 của Công ty TNHH Thương mại vận tải Hải Phòng, số 314 Đà Nẵng, quận Ngô Quyền, Hải Phòng; Xe BKS 15A-326.89 thuộc Công ty TNHH Thương mại vận tải và du lịch Trang Anh, số 947 Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hải An, Hải Phòng; Xe BKS 29D-307.95 thuộc Công ty CP SOS Môi trường, P1036 NA làng Quốc tế Thăng Long, Trần Đăng Ninh, Hà Nội; Xe BKS 29U-5069 thuộc Ban QLDA Nhà máy Thủy điện Sơn La, D10 Thanh Xuân Bắc, Hà Nội; Xe BKS 90A-0260 của Nguyễn Thị Kim Luyến, tổ 23 Lê Hồng Phong, TP Phủ Lý, Hà Nam.

Ông Ngô Hồng Hệ, Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới, Cục Đăng kiểm VN cho biết, dữ liệu đăng ký ghi nhận thông tin về phương tiện theo nội dung trên giấy chứng nhận đăng ký xe trong lần gần nhất.

Hồ sơ kiểm định phương tiện không yêu cầu ghi danh mục xe thuộc diện ưu tiên hay không.

Luật sư Hoàng Văn Hướng, Trưởng văn phòng Luật Hoàng Hưng, Đoàn Luật sư Hà Nội cho biết, Điều 281, Bộ luật Hình sự năm 1999 quy định: Người nào vì vụ lợi hoặc vì động cơ cá nhân khác mà vượt quá quyền hạn của mình làm trái công vụ gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân thì bị coi là phạm tội Lạm quyền trong khi thi hành công vụ.

Xe hộ đê thuộc đối tượng xe ưu tiên nhưng được cấp không đúng đối tượng là hành vi sai trái. Vi phạm này hoàn toàn mang tính chất chủ quan của người quản lý và người sử dụng.

Vì vậy, tùy theo tính chất, mức độ và hậu quả để xem xét xử lý người có thẩm quyền.

Về phía chủ phương tiện biết rõ mình không thuộc diện ưu tiên nhưng vẫn xin cấp và sử dụng loại phù hiệu này, rõ ràng làm có mục đích trốn vé đường, giành các quyền ưu tiên, tạo sự bất bình đẳng cho các phương tiện khi tham gia giao thông.

Khi chứng minh được thiệt hại về vật chất, tùy theo mức độ nghiêm trọng, gây thiệt hại từ 2 triệu đồng trở lên có thể xử lý vi phạm pháp luật hình sự.