Nhiều người dùng để lại thông tin cá nhân khi thực hiện các giao dịch mua hàng online, thậm chí dễ dàng 'public' (công khai) tên tuổi, số điện thoại và địa chỉ nhận hàng. Các đối tượng lừa đảo đã lợi dụng điều này nhằm chiếm đoạt, lừa đảo.
"Đặt hàng một nơi, nhận hàng một nẻo"
Thương mại điện tử đang ngày càng phổ biến. (Ảnh minh họa)
Tháng 6/2021, anh N.H.T.A (TP. HCM) đặt mua 1 đôi giày trên gian hàng của một sàn thương mại điện tử với giá 689.000 đồng. Khi đơn hàng đã đặt và chờ giao, một đơn vị khác liền giao cho anh đơn hàng với đúng địa chỉ, đúng tên người nhận và cùng giá trị. Tưởng rằng đây là đơn hàng của mình, anh N.H.T.A nhận hàng và thanh toán tiền.
Khi bóc kiện hàng, anh phát hiện đôi giày không đúng với quy cách, chất lượng đã đặt. Ngay lập tức anh N.H.T.A liên lạc với bên giao hàng để trả lại thì không được đồng ý. Đồng thời, khi liên hệ với gian hàng thì bị chặn số. Khách hàng này đã phản ánh với sàn thương mại điện tử và kiểm tra tiến độ đơn hàng của mình thì thấy đơn hàng bị hủy.
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Cục CT&BVNTD), Bộ Công Thương cho biết, thông qua tổng đài và hệ thống tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, đơn vị này đã nhận được rất nhiều cuộc gọi, đơn thư phản ánh về việc một số đối tượng lừa gạt người tiêu dùng khi thực hiện giao dịch mua sắm trên gian hàng thương mại điện tử. Các đối tượng đã sử dụng thông tin người tiêu dùng để chiếm đoạt tài sản.
Trước đó, anh N.V.T (Vĩnh Long) cũng phản ánh một vụ việc tương tự khi mua hàng online vào tháng 10/2020. Anh đặt mua hàng của một shop trên sàn thương mại điện tử. Sau khi nhận hàng và trả tiền, anh N.V.T phát hiện thấy sản phẩm giao không đúng với đơn hàng đã đặt. Khi kiểm tra tiến độ đơn hàng của mình trên sàn thương mại điện tử thì thấy đơn hàng vẫn đang trong tình trạng đóng gói, chờ chuyển đi. Cục CT&BVNTD cho hay thông tin cá nhân, thông tin về đơn hàng của anh N.V.T đã bị các đối tượng thu thập và sử dụng cho mục đích lừa đảo.
Nhiều người mua hàng online trên mạng xã hội cũng bị đẩy vào những tình huống tương tự, nhất là khi người mua chưa có đầy đủ thông tin về người bán hoặc người bán thiếu độ tin cậy.
Tháng 5/2021, phản ánh với cơ quan bảo vệ người tiêu dùng, chị N.T.N (TP.HCM) cho hay đã đặt mua sản phẩm tại một cửa hàng trên trang Facebook. Sau khi mở ra và thấy sản phẩm không đúng với đơn hàng đã đặt, chị N.T.N liên lạc với bên giao hàng và cửa hàng bán sản phẩm trên Facebook đều không được hỗ trợ giải quyết. Phía cửa hàng tìm cách thoái thác, trốn tránh trách nhiệm với người tiêu dùng.
Người dùng nên biết bảo vệ chính mình
Người dùng nên cẩn trọng với các thông tin cá nhân khi mua hàng online .(Ảnh: Duy Vũ)
Trên đây là một vài trường hợp được phản ánh đến các cơ quan quản lý khi người dùng có những trải nghiệm "tồi tệ" khi mua hàng online.
Mua hàng trực tuyến đang ngày càng trở nên quen thuộc và mang lại nhiều tiện ích cho người sử dụng. Tuy nhiên, giao dịch qua mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, như bị lợi dụng thông tin cá nhân để chiếm đoạt tài sản, bị lừa đảo hoặc mua phải hàng giả, hàng nhái.… khiến người tiêu dùng hoang mang, lo lắng.
Cục CT&BVNTD đã liên tục đưa ra khuyến cáo người dùng cẩn trọng với những thông tin cá nhân khi giao dịch trực tuyến.
Cơ quan này cho rằng, người mua không nên chia sẻ, tiết lộ các thông tin cá nhân, thông tin về đơn hàng của mình cho các đối tượng không liên quan.
Trước khi thực hiện giao dịch, người tiêu dùng cần xác minh, tìm hiểu kỹ thông tin của đơn vị bán hàng; có thể thông qua công cụ tìm hiểu, các review đánh giá về cửa hàng và sản phẩm… để tăng mức độ hiểu biết, hỗ trợ cho quyết định đặt hàng của mình.
Người dùng nên lựa chọn giao dịch mua hàng hóa, dịch vụ trên các sàn thương mại điện tử có uy tín và đã được cấp phép hoạt động. Ngoài ra, để đảm bảo cho quyền lợi của mình, người mua cũng nên lựa chọn các loại hàng hóa có xuất xứ rõ ràng, kiểm tra hàng trước khi nhận.